Këshilli i Stabilizim-Asociimit BE-Shqipëri (Këshilli SA) zhvilloi sot takimin e tij të dymbëdhjetë në Tiranë. Mbledhja e Këshillit të Stabilizim Asocimit mes BE dhe Shqipërisë u mbajt për herë të parë në vendin tonë.
Takimi u kryesua nga Josep Borrell Fontelles, Përfaqësuesi i Lartë i BE-së për Politikën e Jashtme dhe Sigurinë. Oliver Verhelyi, Komisioneri për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, përfaqësoi Komisionin Evropian. Edi Rama, kryeministër, kryesonte delegacionin shqiptar. Morën pjesë edhe ministrja për Evropën dhe Punët e Jashtme, Olta Xhaçka dhe ministrja e Shtetit dhe Kryenegociatorja, Majlinda Dhuka.
Pjesëmarrësit përshëndetën drejtimin dhe ambicien e qartë strategjike të Shqipërisë në BE për të ecur përpara në negociatat e anëtarësimit, bazuar në progresin e reformave, duke riafirmuar angazhimin e BE-së për të mbështetur më tej Shqipërinë në përpjekjet e saj drejt anëtarësimit në BE. Pjesëmarrësit nënvizuan gjithashtu rëndësinë e avancimit të mëtejshëm të progresit të reformës dhe konsolidimit të zbatimit, në interes të qytetarëve të Shqipërisë.
Kreu i qeverisë tha se vendi ynë nuk është në fund të trenit të integrimit, por në krye të rajonit. Rama dha shpresa se Shqipëria mund të integrohet në BE brenda kësaj dekade, por ka ende shumë detyra për të plotësuar. Shefi i diplomacisë, Borrell tha se lufta në Ukrainë tregoi frymën europiane të Shqipërisë, e cila veproi në të njëjtën linjë me politikën e jashtme të BE-së.
Komisioneri i Bashkimit Evropian për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, Oliver Varhelyi deklaroi sot se, “kemi dhënë 1.8 miliard euro grante për zbatimin e 40 projekteve kryesore në Ballkanin Perëndimor”.
Komisioneri Varhelyi tha se, “duam të zbatojmë në Shqipëri 10 projektet kryesore”.
“Kjo është arsyeja pse tashmë është kaq e rëndësishme që të përshpejtojmë realizimin e këtij plani, sa më shpejt ta realizojmë, aq më shpejt do të jemi në gjendja ta përshpejtojmë zhvillimin e ekonomive që janë këtu dhe aq më shpejt do të jemi në gjendje që të bindim investitorët e huaj të drejtpërdrejtë që të vijnë gjithmonë e më tepër në më shumë numra”, tha Varhelyi.
“Vitin e kaluar kemi parë që shifrat kanë qenë të mira, por ne duam të kemi më shumë sesa kaq. Për këtë arsye, kemi dhënë 1.8 miliardë euro grante për zbatimin e 40 projekteve kryesore në Ballkan, por na duhet të shkojmë përtej. Na duhen lidhje tregtare që do të thotë rrugë e hekurudha, ndërlidhje digjitale, na duhet siguria energjetike dhe na duhet më shumë energji për Ballkanin Perëndimor. Këto janë tema që ne gjithashtu përmendëm. Po kështu, pamë edhe 10 projektet kryesore që duam të zbatojmë në Shqipëri dhe me Shqipërinë. Deri më tani, kemi arritur që të ofrojmë në grante dhe në hua pak më shumë se gjysmë miliardi euro për Shqipërinë, vetëm gjatë 3 viteve të fundit”, tha ai.
Takimi u pasua mes një konferencë për shtyp mes Ramës dhe zyrtarëve të lartë, të cilët mbajtën edhe njëherë qëndrimin e qartë se vendi i Shqipërisë është në BE.
Argumentum.al, sjell tematikat kryesore qe u trajtuan ne konferencen per shtyp:
Drejtesia
Përfaqësuesi i Lartë i BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë/zëvendëspresident i Komisionit Evropian, Josep Borrell e cilësoi sot mbajtjen në Tiranë të takimit të 12-të të Këshillit të Stabilizim-Asociimit mes Bashkimit Evropian dhe Shqipërisë, mundësi dhe ditë të veçantë.
“Sot është një mundësi e veçantë dhe ditë e veçantë, sepse faktikisht është herë e parë në historinë e marrëdhënieve tona midis Shqipërisë dhe BE, që ne e mbajmë këtë Këshill në Tiranë. Këto takime dhe mbledhje të rëndësishme vjetore mbahen zakonisht në Bruksel ose Luksemburg, por sot jemi këtu në Tiranë për t’i treguar popullit shqiptar që Shqipëria po i afrohet gjithmonë e më tepër pranë jush. Me këtë ne duam të japim një sinjal të fuqishëm politik për angazhimin e BE-së ndaj rrugëtimit shqiptar si anëtar i BE-së. Faktikisht e përdorimi Këshillin e Stabilizim-Asociimit si ndërveprimin institucional më të rëndësishëm ndërmjet BE dhe Shqipërisë”, tha Borrell në konferencën e përbashkët për shtyp me kryeministrin Edi Rama dhe Komisionerin për Fqinjësinë dhe Zgjerimin në BE, Oliver Varhelyi, në kuadër të mbledhjes së dymbëdhjetë midis BE-së dhe Shqipërisë për Këshillin e Stabilizim-Asociimit.
Ai theksoi se, “përmes këtyre takimeve ne marrim në konsideratë përparimin lidhur me përgatitjet për anëtarësim, shqyrtojmë çfarë është bërë, diskutojmë ku ka nevojë për më tepër përpjekje dhe çfarë pune kemi ende përpara nesh. Mesazhi kryesor nga kjo mbledhje e këtij Këshilli është angazhimi jonë i patundur për integrimin evropian të Shqipërisë. Ne shohim dhe mirëpresim drejtimin strategjik të qartë të Shqipërisë drejt BE-së. Ne po punojmë së bashku për integrimin e Shqipërisë në të gjitha linjat, që nga negociatat për anëtarësim, tek nisma konkrete, si pjesëmarrja juaj në misionet e politikës sonë të përbashkët për sigurinë dhe mbrojtjen apo Akademinë Diplomatike Evropiane, të cilën e kam prezantuar vitin e shkuar”.
“Dua të pranoj dhe të vlerësoj qartë që ky vend ka treguar një angazhim të fuqishëm ndaj reformave të nevojshme dhe ka arritur etapa të rëndësishme veçanërisht në fushën e drejtësisë, ku Shqipëria ka zbatuar një reformë rrënjësore në drejtësi, e cila ka ecur përpara në mënyrë të qëndrueshme. Kjo është një mundësi e qartë për të ecur më tej përpara”, theksoi Borrell.
“Institucionet shqiptare duhet të përshpejtojnë reformat duke u bazuar në mbështetjen masive të popullit shqiptar për integrimin evropian. Patëm mundësi të mirëpresim vendimin e kryeministrit Rama që nuk do të bëhet miratimi i pasaportave të arta”, tha ai.
“Po punojmë për një sërë veprimesh për të ndihmuar përforcimin e aftësisë ripërtëritëse të Shqipërisë ndaj kërcënimeve hibride, në fushën e sigurisë kibernetike, manipulimit të informacionit dhe mbrojtjes së infrastrukturës kritike. Ne kemi marrë veprimet të shpejta dhe jemi përgjigjur shpejt pas sulmit masiv kibernetik gjatë verës së shkuar. Kemi përfshirë të gjithë partnerët dhe vendet e Ballkanit Perëndimor në politikat tona për zbutjen ndikimit negativ të luftës ruse kundër Ukrainës”, theksoi Borrell.
Energjia & Gazi
Në fjalën e tij, në konferencën e përbashkët për shtyp me kryeministrin Edi Rama, dhe përfaqësuesin e Lartë të BE për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, Josep Borrell, Komisioneri Varhelyi theksoi se, “Shqipëria u ngrit më e fuqishme nga këto momente kritike pas tërmetit dhe pandemisë”.
Ai tha se, “Shqipëria do të jetë e para që do të realizojë një terminal të gazit të lëngshëm natyror”.
“Në qoftë se do të ktheja kokën pas, më kujtohet shumë mirë dita e parë në detyrë dhe ishte dita e tërmetit në Durrës dhe në rrethina. Më kujtohet më pas COVID-i që erdhi menjëherë më pas dhe më kujtohet sa të hidhëruar ishim sëbashku me kryeministrin dhe jam shumë i lumtur të shoh që Shqipëria i ka tejkaluar këto pengesa. Shqipëria u ngrit më e fuqishme nga këto momente kritike. BE-ja ka qenë gjithmonë krah Shqipërisë edhe gjatë këtyre krizave ne do të jemi krah Shqipërisë sepse tashmë energjia është kriza e re. Kjo është arsyeja pse kemi dhënë 1 miliard euro në paketën mbështetëse të energjisë. Elementet e para sapo do të mbërrijnë. Zëvendës Presidenti dhe Përfaqësuesi i Lartë e përmendi, 80 milion euro në mbështetje në formë granti e në formë mbështetje buxhetore për Shqipërinë, por kjo nuk do të jetë mjaftueshëm pasi na duhet një sistem më rezistent e sovran energjetik për Ballkanin Perëndimor e Ballkani Perëndimor mund të shndërrohet në pikën e re hyrëse të energjisë për Evropën. Po punojmë së bashku. Shqipëria do të jetë e para që do të realizojë një terminal të gazit të lëngshëm natyror. Ne po kështu, po shohim nevojën për të sjellë më shumë gaz në kontinent dhe diskutuam sesi Evropa të mund të lidhet me atë projekt për shembull, me ndërtimin e asaj hallke që mungon”, tha Komisioneri.
Po ashtu, Komisioneri tha se, diskutuam edhe temat që diskutuam në samitin e kaluar.
Terminali evropian i gazit të lëngshëm natyror për Ballkanin sepse kjo është përpjekja tjetër madhore që do të realizohet.
“Natyrisht, këto zhvillime duhet ta sjellin ndryshimin në terren, sepse këtë po e bëjmë që të ndryshojmë realitetet në terren për njerëzit e po kështu dhe për bizneset. Në bazë të kësaj, do të nisë rajoni të rritet më shpejt, e parashikoj edhe më shpejt sesa Bashkimi Evropian sepse ka një potencial të jashtëzakonshëm. Kjo është arsyeja pse jam i inkurajuar nga përkushtimi e dedikimi që shoh nga ana e qeverisë shqiptare sepse shoh që po punojnë pareshtur për të ecur përpara me agjendën e BE-së”, tha Komisioneri Varhelyi.
Pasaportat e arta dhe Amnistia fiskale
Në konferencën e përbashkët për shtyp, në Tiranë, me dy zyrtarët e lartë të BE-së, Rama u ndal te amnistia fiskale, ndërsa theksoi se, qëndrimi i qeverisë shqiptare për këtë çështje është i ditur.
“Ne vlerësojmë shumë angazhimin e Komisionit dhe të delegacionit për të na ofruar ekspertizë. Duam të vazhdojmë punën me ekspertët. Nuk heqim dorë, thjesht sepse kjo nuk është një gjë e mirë në parim, sepse ne kemi të gjitha arsyet tona për të menduar që kjo është gjëja e duhur për Shqipërinë”, tha ai.
Por, kryeministri theksoi se, “nga ana tjetër ne duam që këtë gjë ta bëjmë së bashku dhe prandaj ju falënderojmë për ekspertizën dhe duam t’i shkojmë deri në fund procesit të dialogut edhe të përmirësimit të drafteve”.
Sipas tij, “sot është një draft komplet tjetër nga ajo që ishte në fillim, falë ekspertizës që BE ka ofruar”.
Duke folur për çështjen e kanabisit mjekësor, Rama informoi se, “kemi përfunduar gjithë procesin e konsultimit për këtë, kështu që do të vazhdojmë në parlament, duke pasur shumë të qartë, jo vetëm se si e shkruajmë, por edhe se si e zbatojmë”.
“Për këtë gjithë elementet e monitorimit janë mirëmenduar, por sigurisht do të gjykohet në praktikë”, tha ai.
Për sa i përket pasaportave të arta e kemi bërë të qarë se e kemi pezulluar procesin deri kur të sqarohet në nivel evropian qëndrimi. Ne nuk e shpikëm këtë, e morëm nga vendet e BE-së, që e kanë zbatuar me sukses. Ka një çështje në Gjykatën Evropiane. Ne nuk do ta nxjerrim më këtë iniciativë në tavolinë, pa parë si do të përfundojë çështja në Gjykatën Evropiane”, tha Rama.
Kryeministri u shpreh se, “nëse Gjykata Evropiane do të vendosë kundër ‘pasaportave të arta’, kjo është një çështje e mbyllur”.
“Nëse do të vendosë pro, atëherë çdo vend do të bëjë zgjedhjen e vetë”, theksoi ai.
Nga ana e tij Borrell mirëpriti deklaratën e kryeministrit që skema e pasaportave të arta nuk do të ndiqet më tej.
BE rikujtoi gjithashtu rëndësinë e Paketës së Mbështetjes së Energjisë prej një miliard euro për Ballkanin Perëndimor (500 milionë grante dhe 500 milionë kredi të buta dhe garanci), nga të cilat 80 milionë euro për Shqipërinë synojnë mbrojtjen e grupeve më të cenueshme, të prekura nga krizat energjetike, në veçanti bizneset, familjet dhe NVM-të duke avancuar tranzicionin, sigurinë dhe diversifikimin e energjisë.
BE përshëndeti ratifikimin e fundit nga Shqipëria të Marrëveshjes së Partneritetit të Kornizës Financiare për IPA III. BE përsëriti angazhimin e saj për të ndihmuar Shqipërinë në intensifikimin e punës së reformave, duke përfshirë ato që kërkohen për të maksimizuar ndikimin e Planit Ekonomik dhe Investimeve të BE-së për Ballkanin Perëndimor. Në tre vitet e fundit Shqipëria ka marrë 229,1 milionë euro grante dhe 305,1 milionë euro kredi në kuadër të Planit Ekonomik dhe të Investimeve.
Pjesëmarrësit mirëpritën gjithashtu angazhimin e vazhdueshëm konstruktiv të Shqipërisë në bashkëpunimin rajonal si dhe dialogun e saj të vazhdueshëm për të siguruar marrëdhënie të mira fqinjësore. BE-ja kujtoi se bashkëpunimi rajonal gjithëpërfshirës siç është identifikuar në planin e veprimit të Tregut të Përbashkët Rajonal do të mbetet vendimtar për të përfituar plotësisht nga potenciali i rajonit dhe nga Plani Ekonomik dhe i Investimeve.
/Argumentum.al