Augustin Palokaj-Jutarnji List[i]
Komisionit Europian “i vjen shumë keq” që udhëheqja e Serbisë injoroi thirrjen e saj dhe shkoi në Moskë për të marrë pjesë në festimin e Ditës së Fitores të cilën BE-ja e konsideron “ngjarje që përdoret për propagandë”. Megjithatë, kjo, sipas burimeve nga BE-ja, nuk do ta ndryshojë sjelljen e BE-së në raportet me Vuçiçin, “pa marrë parasysh dallimet”.
Zëdhënësi i Komisionit Europian përsëriti atë që BE-ja thotë prej tre vitesh – se i’a kanë thënë “qartë si kristali” të gjithë partnerëve dhe vendeve kandidate, përfshirë edhe Serbisë, se “marrëdhëniet me Rusinë nuk mund të jenë sikur nuk ka ndodhur asgjë qëkur Rusia nisi një luftë agresive dhe të pajustifikuar dhe pa shkak kundër Ukrainës”.
-Duhet të vetëpërmbahemi nga dhënia e legjitimitetit për luftën dhe agresionin e Putinit. Në mënyrë që të shprehet mbështetja për paqen, Kievi, dhe jo Moska, është vendi i duhur ku duhet të jemi me 9 maj. Për këtë na vjen shumë keq që udhëheqja e Serbisë udhëtoi në Moskë dhe mori pjesë në festimin e përvjetorit të përfundimit të Luftës së Dytë Botërore, gjë që Rusia e përdor për propagandë – tha zëdhënësi i Komisionit Europian.
Komisioni porosit që Serbia “duhet të garantojë se orientimi i saj strategjik mbetet ai drejt BE-së dhe të tregojë angazhim për vlerat europiane”. Për më shumë, presidenti i Këshillit Europian Antonio Kosta, javën e ardhshme do të vizitojë Beogradin dhe do të takohet me Vuçiçin. Kjo vizitë është më kuadrin e turneut nëpër Ballkanin Perëndimor, ku formalisht njeriu i parë i BE-së do të vizitojë gjashtë shtetet e rajonit në prag të Samitit të Bashkësisë politike europiane që mbahet me 16 maj në Tiranë.
Vizitën te Vuçiçi BE-ja e justifikon me deklaratat se “presidenti i Këshillit të Europës bisedon me të gjithë, e në këtë kuadër edhe me ata me të cilët nuk është dakord”. Kështu u tha gazetarëve një zyrtar i BE-së i cili foli për takimin në Tiranë dhe vizitën e Kostës në rajon. Ndaj një sërë pyetjesh nëse BE-ja po humb kredibilitet sepse po toleron sjelljen e Serbisë, ky zyrtar u përpoq të shprehë kundërshtimin për shkuarjen e Aleksandër Vuçiçit në Moskë, por nga ana tjetër edhe të shprehë mbështetjen për Serbinë në lidhje me vazhdimin e rrugës drejt BE-së.
-BE-ja ka qëndrim të qartë kur është fjala për agresionin rus në Ukrainë. Nuk mund të vazhdojë puna sikur nuk ka ndodhur asgjë në marrëdhëniet me Rusinë. Por procesi i zgjerimit është proces ndërqeveritar në të cilin vendosin vendet antare dhe në lidhje me këtë çështje e shohim se çfarë ndodh. Për Kostën ka rëndësi që të angazhohet me të gjithë, dhe jo vetëm me ata me të cilët biem dakord. Serbia është vend kandidat e cila në procesin e zgjerimit vlerësohet mbi bazën e meritave individuale. Nga vendimi i Këshillit shihet se marrëdhëniet me Serbinë nuk ishin sikur nuk ka ndodhur asgjë- ta ky zyrtari i BE-së.
Serbia që prej tre vitesh nuk ka hapur asnjë kapitull në bisedime. Ndërkohë, vetëm në gjashtë muaj, Shqipëria ka hapur 16 syresh dhe për disa javë do ta kalojë formalisht Serbinë në këtë rrugë. Marrëdhëniet me Rusinë, refuzimi i procedimit të personave përgjegjës për sulmin terorist në në Veri të Kosovës dhe problemet me shtetin e së drejtës janë shkaqet kryesore përse disa vende antare të BE-së e kanë bllokuar përpaimin e Serbisë që prej më shumë se tre vitesh. Por kur bie fjala për qëndrimet e institucioneve të BE-së dhe zyrtarëve të Brukselit, ata janë të gatshëm ta relativizojnë sjelljen e Serbisë dhe të mbështesin përparimin në bisedimet për antarsimin.
Disa diplomatë në BE madje shprehen se nga Beogradi “kanë marrë premtimin se Vuçiçi në Moskë do t’i thotë Putinit se Serbia është strategjikisht e orientuar në anën e Perëndimit dhe për integrimin në BE”.
-Disa e besojnë një gjë të tillë, disa bëjnë sikur e besojnë – e përshkruan një diplomat i BE-së sjelljen e Serbisë e cila vazhdon të bëjë politikën e qëndrimit në shumë karrike.
[i] https://www.jutarnji.hr/vijesti/svijet/eu-jako-zali-zbog-odlaska-srbije-u-moskvu-sto-slijedi-15582248?cx_linkref=jl_ia_vezane
/Përktheu për Argumentum Xhelal FEJZA