• SHQIPËRI
  • KOSOVË
  • MAQEDONIA E VERIUT
  • MALI I ZI
  • Revista në PDF
9 Maj, 2025
Edicion Special
  • KREU
  • EKONOMI

    Banka e Shqipërisë: 4.3 miliardë euro qarkullojnë jashtë sistemit bankar

    Risi me DIVA 2025: 48 mijë lekë zbritje nga baza e tatueshme, kompensim arsimor për fëmijët nën 18 vjeç

    Sejko në takimet e FMN dhe BB: Ekonomia shqiptare po ruan trajektore të qëndrueshme

    OKB: Ekonomia globale në rrezik real recesioni në 2025-n

    Si Lufta Tregtare SHBA-Kinë po i Dëmton të Gjithë

    FILE PHOTO: U.S. President Donald Trump holds a "Foreign Trade Barriers" document as he delivers remarks on tariffs in the Rose Garden at the White House in Washington, D.C., U.S., April 2, 2025. REUTERS/Carlos Barria TPX IMAGES OF THE DAY/File Photo

    Pezullimi i tarifave: Çfarë fshihet pas kthesës së Trump?

  • POLITIKË

    IFIMES/ Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri: Shansi i fundit për Shqipërinë që të bëhet një ‘shtet normal’

    Varshavë/ Ministri Hasani: Zgjerimi i BE-së duhet të jetë prioritet, garanci ndaj kërcënimeve hibride

    Zgjedhjet parlamentare/ Parashikimi i kryeministrit Rama: PS merr 78-88 mandate

    Bashkimi Evropian konfirmon ritmin e shpejtuar të anëtarësimit të Shqipërisë në BE: hapen negociatat për kapitujt e Grupimit 3

    Presidenti Begaj uron kancelarin Merz: Gjermania, mbështetëse e përhershme në rrugëtimin tonë evropian

    Dumani, Çela dhe Proda në takim me Celibashin në KQZ, inspektojnë Qendrën Operacionale Kundër Krimeve Zgjedhore

    Krerët e shtetit, homazhe në “Varrezat e Dëshmorëve” me rastin e 5 Majit

    “Të dielën kemi takim me historinë”, Edi Rama: Nuk diskutohen 71 mandate

    Presidenti Begaj uron kryeministrin e rizgjedhur të Australisë: Krenar të shohim udhëheqës me rrënjë arbëreshe

  • SOCIALE / KULTURË

    Muajin maj Kisha Katolike ia kushton nderimit të Shën Marisë

    1 Maji, Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve

    113 vjet nga themelimi i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës “Vatra”

    Java kulturore e Maqedonisë së Veriut nis në Tiranë: Art, traditë dhe risi në zemër të Shqipërisë

    “Ecim së bashku si vëllezër” – Kisha Ortodokse shqiptare nderon trashëgiminë bashkuese të Papa Françeskut

    Besimtarët e krishterë festojnë sot Pashkën, ringjalljen e Jezu Krishtit

    Arkiva Marubi, shpallet trashëgimi botërore nga UNESCO

  • INTERVISTA

    Përmbyllja e Misionit Diplomatik/Ambasador Dancho Markovski: “Forcimi i Marrëdhënieve Shqipëri–Maqedoni e Veriut për një të ardhme të përbashkët Evropiane”

    100 Vjetori i Marrëdhënieve Diplomatike Shqipëri-Rusi: “Ambasadori A. Zaytsev flet për të ardhmen, bashkëpunimin ekonomik dhe paqen në kontekstin e zhvillimeve globale”

    EKSKLUZIVE/Ambasadorja e Kinës në Shqipëri,  Znj. Pang Chunxue: Potencial i madh bashkëpunimi mes dy vendeve!

    Ekskluzive/ Ambasadori ukrainas në Shqipëri, z.Volodymyr Shkurov: “Asgjë për Ukrainën pa Ukrainën”- Kërkojmë një Paqe të Drejtë dhe të Garantuar!

    “Shqipëria në Samitin e Klimës në Azerbajxhan: Angazhimi për Financimin e Gjelbër dhe Masat për Ndryshimet Klimatike”

    Ekskluzive/ “Negociatat – Sfida e fundit e integrimit”, një dëshmi e rrugëtimit Europian të Shqipërisë!

    Zgjedhjet për Parlamentin Europian, risitë dhe ndikimi i tyre në procesin e integrimit

  • OP/ED

    80-vjet nga Lufta e Dytë Botërore/ Historia si udhërrëfyes për të ardhmen!

    Canadian and European Union Relations Concept - Merged Flags of Canada and the EU 3D Illustration

    Erozioni i demokracisë liberale në Evropë e vështirëson kërkimin e Kanadasë për aleatë me mendësi të ngjashme.

    Akuza dhe hije dyshimi mbi Forumin e Davosit!

    Shteti në pritje dhe rivaliteti politik

    enver bytyci

    Pozita gjeopolitike e Shqipërisë dhe Kosovës në zhvillimet e sotme të vendosjes së rendit te ri botëror.

    Pse Annalena dhe jo Helga?!

    Kina, një fuqi globale në rendin e ri botëror

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI
    AFET - Confirmation hearing of Marta KOS, European Commissioner-designate for Enlargement

    Ngërçi politik në Kosovë, reagon BE

    “Si po (vazhdon të) zhbëhet shqipja në Maqedoni të Veriut. Dhe nga vetë shqiptarët.

    LDK fton partitë parlamentare në Kosovë për qeveri tranzitore

    Për të dhjetën herë dështon konstituimi i Kuvendit i Kosovës

    Hapet Ambasada e Kosovës në Kuala Lumpur, Osmani-Ibrahim: Moment historik

    Branislav Krstic dhe BIA: dy deklarata për relativizimin e dy sulmeve terroriste të Serbisë

  • MAGAZINË

    Paris 2024/ Mundësi rus Chermen Valiev i jep Shqipërisë medaljen e parë Olimpike

    Ndahet nga jeta Agim Doçi, poeti dhe tekstshkruesi i qindra këngëve të festivaleve shqiptare

    Krijimtari dhe biznes, rrugëtimi i ndërthurur i markës së veshjeve Dren Abazi Brand

    Ndahet nga jeta “Nderi i Kombit”, aktori i mirënjohur Mirush Kabashi

    Ndahet nga jeta aktori i shquar i humorit, Zef Deda!

    Kualifikimi në Euro 2024, Rama: Faleminderit edhe njëherë 1000 herë kuqezinjve!

    Ndërron jetë në fushën e futbollit ganezi Raphael Dwamena, sulmuesi i Egnatias

    20-vjeçari Carlos Alcaraz i jep fund mbretërimit të Novak Djokovic për të fituar titullin e parë të Wimbledon.

    Ndahet nga jeta Tina Turner, mbretëresha e Rock ‘n’ Roll

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • English
No Result
View All Result
Argumentum
  • KREU
  • EKONOMI

    Banka e Shqipërisë: 4.3 miliardë euro qarkullojnë jashtë sistemit bankar

    Risi me DIVA 2025: 48 mijë lekë zbritje nga baza e tatueshme, kompensim arsimor për fëmijët nën 18 vjeç

    Sejko në takimet e FMN dhe BB: Ekonomia shqiptare po ruan trajektore të qëndrueshme

    OKB: Ekonomia globale në rrezik real recesioni në 2025-n

    Si Lufta Tregtare SHBA-Kinë po i Dëmton të Gjithë

    FILE PHOTO: U.S. President Donald Trump holds a "Foreign Trade Barriers" document as he delivers remarks on tariffs in the Rose Garden at the White House in Washington, D.C., U.S., April 2, 2025. REUTERS/Carlos Barria TPX IMAGES OF THE DAY/File Photo

    Pezullimi i tarifave: Çfarë fshihet pas kthesës së Trump?

  • POLITIKË

    IFIMES/ Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri: Shansi i fundit për Shqipërinë që të bëhet një ‘shtet normal’

    Varshavë/ Ministri Hasani: Zgjerimi i BE-së duhet të jetë prioritet, garanci ndaj kërcënimeve hibride

    Zgjedhjet parlamentare/ Parashikimi i kryeministrit Rama: PS merr 78-88 mandate

    Bashkimi Evropian konfirmon ritmin e shpejtuar të anëtarësimit të Shqipërisë në BE: hapen negociatat për kapitujt e Grupimit 3

    Presidenti Begaj uron kancelarin Merz: Gjermania, mbështetëse e përhershme në rrugëtimin tonë evropian

    Dumani, Çela dhe Proda në takim me Celibashin në KQZ, inspektojnë Qendrën Operacionale Kundër Krimeve Zgjedhore

    Krerët e shtetit, homazhe në “Varrezat e Dëshmorëve” me rastin e 5 Majit

    “Të dielën kemi takim me historinë”, Edi Rama: Nuk diskutohen 71 mandate

    Presidenti Begaj uron kryeministrin e rizgjedhur të Australisë: Krenar të shohim udhëheqës me rrënjë arbëreshe

  • SOCIALE / KULTURË

    Muajin maj Kisha Katolike ia kushton nderimit të Shën Marisë

    1 Maji, Dita Ndërkombëtare e Punëtorëve

    113 vjet nga themelimi i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës “Vatra”

    Java kulturore e Maqedonisë së Veriut nis në Tiranë: Art, traditë dhe risi në zemër të Shqipërisë

    “Ecim së bashku si vëllezër” – Kisha Ortodokse shqiptare nderon trashëgiminë bashkuese të Papa Françeskut

    Besimtarët e krishterë festojnë sot Pashkën, ringjalljen e Jezu Krishtit

    Arkiva Marubi, shpallet trashëgimi botërore nga UNESCO

  • INTERVISTA

    Përmbyllja e Misionit Diplomatik/Ambasador Dancho Markovski: “Forcimi i Marrëdhënieve Shqipëri–Maqedoni e Veriut për një të ardhme të përbashkët Evropiane”

    100 Vjetori i Marrëdhënieve Diplomatike Shqipëri-Rusi: “Ambasadori A. Zaytsev flet për të ardhmen, bashkëpunimin ekonomik dhe paqen në kontekstin e zhvillimeve globale”

    EKSKLUZIVE/Ambasadorja e Kinës në Shqipëri,  Znj. Pang Chunxue: Potencial i madh bashkëpunimi mes dy vendeve!

    Ekskluzive/ Ambasadori ukrainas në Shqipëri, z.Volodymyr Shkurov: “Asgjë për Ukrainën pa Ukrainën”- Kërkojmë një Paqe të Drejtë dhe të Garantuar!

    “Shqipëria në Samitin e Klimës në Azerbajxhan: Angazhimi për Financimin e Gjelbër dhe Masat për Ndryshimet Klimatike”

    Ekskluzive/ “Negociatat – Sfida e fundit e integrimit”, një dëshmi e rrugëtimit Europian të Shqipërisë!

    Zgjedhjet për Parlamentin Europian, risitë dhe ndikimi i tyre në procesin e integrimit

  • OP/ED

    80-vjet nga Lufta e Dytë Botërore/ Historia si udhërrëfyes për të ardhmen!

    Canadian and European Union Relations Concept - Merged Flags of Canada and the EU 3D Illustration

    Erozioni i demokracisë liberale në Evropë e vështirëson kërkimin e Kanadasë për aleatë me mendësi të ngjashme.

    Akuza dhe hije dyshimi mbi Forumin e Davosit!

    Shteti në pritje dhe rivaliteti politik

    enver bytyci

    Pozita gjeopolitike e Shqipërisë dhe Kosovës në zhvillimet e sotme të vendosjes së rendit te ri botëror.

    Pse Annalena dhe jo Helga?!

    Kina, një fuqi globale në rendin e ri botëror

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI
    AFET - Confirmation hearing of Marta KOS, European Commissioner-designate for Enlargement

    Ngërçi politik në Kosovë, reagon BE

    “Si po (vazhdon të) zhbëhet shqipja në Maqedoni të Veriut. Dhe nga vetë shqiptarët.

    LDK fton partitë parlamentare në Kosovë për qeveri tranzitore

    Për të dhjetën herë dështon konstituimi i Kuvendit i Kosovës

    Hapet Ambasada e Kosovës në Kuala Lumpur, Osmani-Ibrahim: Moment historik

    Branislav Krstic dhe BIA: dy deklarata për relativizimin e dy sulmeve terroriste të Serbisë

  • MAGAZINË

    Paris 2024/ Mundësi rus Chermen Valiev i jep Shqipërisë medaljen e parë Olimpike

    Ndahet nga jeta Agim Doçi, poeti dhe tekstshkruesi i qindra këngëve të festivaleve shqiptare

    Krijimtari dhe biznes, rrugëtimi i ndërthurur i markës së veshjeve Dren Abazi Brand

    Ndahet nga jeta “Nderi i Kombit”, aktori i mirënjohur Mirush Kabashi

    Ndahet nga jeta aktori i shquar i humorit, Zef Deda!

    Kualifikimi në Euro 2024, Rama: Faleminderit edhe njëherë 1000 herë kuqezinjve!

    Ndërron jetë në fushën e futbollit ganezi Raphael Dwamena, sulmuesi i Egnatias

    20-vjeçari Carlos Alcaraz i jep fund mbretërimit të Novak Djokovic për të fituar titullin e parë të Wimbledon.

    Ndahet nga jeta Tina Turner, mbretëresha e Rock ‘n’ Roll

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • English
No Result
View All Result
Argumentum
No Result
View All Result
Home FOKUS

Kina si faktor për Stabilitet dhe Bashkëpunim Global

21 Shkurt, 2024
in FOKUS
A A
Share on FacebookShare on Twitter

Nga Marjana Doda

Edicioni i 60-të i Konferencës së Sigurisë së Mynihut (MSC) përfundoi mbledhjen e tij tre-ditore më 18 Shkurt, me pjesëmarrësit që bënin thirrje për bashkëpunim ndërkombëtar për të adresuar sfidat urgjente të botës.

Gjashtë dekada pas themelimit të tij nga Ewald von Kleist, MSC mblodhi sërish vendimmarrës të lartë dhe drejtues të mendimit nga e gjithë bota për diskutime mbi shqetësimet më urgjente të sigurisë ndërkombëtare në shkurt 2024.

Kryediplomati kinez Wang Yi në konferencën e sigurisë të Mynihut(Foto:MPJ)

E nisur në kulmin e Luftës së Ftohtë në 1963, Konferenca e Sigurisë së Mynihut është konferenca më e madhe ndërkombëtare e sigurisë në botë. Më shumë se 900 pjesëmarrës duke përfshirë rreth 50 krerë shtetesh dhe qeverish nga e gjithë bota, më shumë se 100 ministra, si dhe përfaqësues të think-tank-eve, organizatave joqeveritare dhe bizneseve kryesore morën pjesë në këtë konferencë të sigurisë.

Vendimmarrësit dhe elitat botërore u angazhuan në diskutime për përmirësimin e sistemit global, duke siguruar që të gjithë palët e interesuara të përfitojnë në mënyrë më të barabartë. Ata ranë dakord se promovimi i bashkëpunimit është thelbësor pasi asnjë vend nuk mund të mbetet imun ndaj sfidave dhe rreziqeve globale, si ndryshimet klimatike, konfliktet rajonale dhe inteligjenca artificiale.

Për më shumë se gjashtë dekada, Konferenca e Sigurisë së Mynihut (MSC) është zhvilluar në fazën më të rëndësishme në botë për politikën ndërkombëtare të sigurisë, ku vendimmarrës dhe udhëheqës të mendimit nga e gjithë bota diskutojnë sfidat e së sotmes dhe së nesërmes.

Edhe sot, 60 vite më pas, bota po kalon nëpër ndryshime të përshpejtuara të papara në një shekull me një periudhë të re turbulencash dhe ndryshimesh. Kina padiskutim, luan një rol thelbësor në stabilitetin dhe paqen në botë, ndaj edhe në këtë konferencë ndërkombëtare të sigurisë, Ministri i Jashtëm i Kinës, Wang Yi shpalosi propozimet e Kinës për ndërtimin e një komuniteti me një të ardhme të përbashkët për njerëzimin dhe mbrojtjen e një bote shumëpolare e të barabartë.

Wang Yi në Konferencën e 60-të të Sigurisë në Mynih

“Viti i kaluar dëshmoi shumë turbulenca në botën tonë dhe shumë sfida me të cilat përballet njerëzimi. Ekonomia globale u rëndua nga proteksionizmi dhe abuzimi me konceptin e sigurisë, dhe sistemi ndërkombëtar u dëmtua nga unilateralizmi dhe politikat e bllokut. Kriza në Ukrainë vazhdoi e pandërprerë. Konfliktet u ndezën sërish në Lindjen e Mesme. Inteligjenca artificiale (AI), ndryshimet klimatike, hapësira dhe rajonet polare, ndër të tjera, po parashtrojnë një grup krejtësisht të ri sfidash. Në këtë sfond, mesazhi kryesor që dua të jap këtu është ky: Pavarësisht se si ndryshon bota, Kina, si një vend i madh përgjegjës, do t’i mbajë parimet dhe politikat e saj kryesore të qëndrueshme dhe të qëndrueshme dhe do të shërbejë si një forcë e qëndrueshme për stabilitetin në botë e trazuar”, theksoi që në krye të herës në fjalën e tij Ministri i Jashtëm i Kinës, Wang Yi.

Gjatë fjalës së tij, Wang Yi bëri një thirrje të qartë për unitet dhe respekt të ndërsjellë. Duke theksuar rolin e Kinës si ofruesi më i madh i kontingjentit të paqeruajtësve dhe kontribuuesi i dytë më i madh në buxhetin e Kombeve të Bashkuara, Wang nënvizoi rëndësinë e përpjekjeve kolektive në adresimin e sfidave globale. “Në sferat e veprimit klimatik dhe inteligjencës artificiale, Kina nuk udhëheq për të dominuar, por për të bashkëpunuar,” pohoi Wang, duke theksuar rëndësinë e një fronti të bashkuar në pionierin e një të ardhmeje të qëndrueshme.

Kryediplomati kinez Wang Yi në konferencën e sigurisë të Mynihut(Foto:MPJ)

Vizioni i Wang Yi shtrihej përtej shqetësimeve të menjëhershme gjeopolitike, duke prekur çështjet e vjetra si konflikti izraelito-palestinez dhe situatën në Ukrainë. Duke promovuar dialogët dhe bisedimet e paqes, Wang ripohoi rolin e Kinës si ndërmjetëse dhe përkrahëse e rezolucioneve paqësore. Thirrja e tij për menaxhim të përgjegjshëm të marrëdhënieve ndërkombëtare nënvizoi besimin se diplomacia dhe mirëkuptimi duhet të mbizotërojnë mbi konfliktin dhe ndarjen.

Duke përforcuar më tej qëndrimin e Kinës për bashkëpunimin, Wang Yi kritikoi tendencën në rritje të shkëputjes ekonomike dhe sanksioneve. Ai paralajmëroi kundër rreziqeve të izolimit të Kinës, duke argumentuar se përpjekje të tilla jo vetëm që do të pengonin rimëkëmbjen ekonomike globale, por edhe do të përkeqësonin tensionet. “Rruga drejt heqjes së rrezikut nuk qëndron në shkëputjen e lidhjeve, por në forcimin e tyre,” artikuloi Wang, duke sfiduar narrativën e heqjes së rrezikut përmes shkëputjes.

Në fjalimin e tij kryesor, Wang Yi pikturoi një pamje të një bote ku stabiliteti nuk duhet të jetë konkurrencë dhe rivalitet por një qëllim i përbashkët. Ai trajtoi paradoksin e sigurisë, duke theksuar se siguria e vërtetë nuk vjen nga dominimi i një kombi, por nga besimi dhe bashkëpunimi reciprok. Si kontribuuesi i dytë më i madh i buxhetit të OKB-së dhe një lider si në veprimin për klimën ashtu edhe në qeverisjen e AI, Kina pozicionohet  si një forcë për stabilitet dhe bashkëpunim global.

Pra, sikundër e shohim në qëndrimin e Kinës, në një botë të trazuar, bashkëpunimi është çelësi i stabilitetit. Angazhimi i Kinës për paqen, respekti për politikën e brendshme të kombeve sovrane dhe avokimi i saj për parimin e një Kine janë shtyllat kryesore që mbajnë një peizazh ndërkombëtar të sigurt dhe të qëndrueshëm.

Kryediplomati kinez Wang Yi në konferencën e sigurisë të Mynihut(Foto:MPJ)

Kryediplomati kinez Wang Yi takohet me Blinkenin në konferencën e sigurisë të Mynihut(Foto:MPJ)

Qëndrimi i Kinës në konferencën sigurisë në Mynih

Së pari, Kina do të jetë një forcë për stabilitet në promovimin e bashkëpunimit midis vendeve të mëdha.

Për vendet kryesore, sa më i paqëndrueshëm të jetë peizazhi ndërkombëtar, aq më e madhe është nevoja për të rritur koordinimin; sa më të mprehta të jenë rreziqet dhe sfidat, aq më e madhe është nevoja për të avancuar bashkëpunimin. Ne jemi të gatshëm të avancojmë koordinimin dhe bashkëpunimin midis vendeve të mëdha, të punojmë me SHBA-në për të zbatuar mirëkuptimet e përbashkëta të arritura nga dy krerët e shteteve, të promovojmë rritjen e qëndrueshme të marrëdhënieve Kinë-Rusi dhe të mbështesim partneritetin tonë me Evropën për të injektuar së bashku energji pozitive në një botë e paqëndrueshme.

Së dyti, Kina do të jetë një forcë për stabilitet në adresimin e çështjeve të pikave të nxehta. Ne do të zbatojmë në mënyrë aktive Iniciativën e Sigurisë Globale dhe do të eksplorojmë një mënyrë kineze për të adresuar çështjet e pikave të nxehta, një mënyrë që mbron mosndërhyrjen në punët e brendshme dhe kundërshton imponimin e vullnetit të dikujt ndaj të tjerëve; përkrah paanshmërinë dhe drejtësinë dhe kundërshton ndjekjen e interesave egoiste; kërkon zgjidhje politike dhe kundërshton përdorimin e forcës; synon të trajtojë si simptomat ashtu edhe shkaqet kryesore dhe kundërshton miopinë dhe njëanshmërinë.

Së treti, Kina do të jetë një forcë për stabilitet në rritjen e qeverisjes globale. Ne do të mbështesim me vendosmëri autoritetin dhe rolin qendror të Kombeve të Bashkuara dhe do të mbështesim Këshillin e Sigurimit që të luajë një rol parësor për paqen dhe sigurinë. Ne do të rrisim solidaritetin dhe bashkëpunimin e Jugut Global, do të respektojmë sovranitetin dhe integritetin territorial të të gjitha vendeve, do të ofrojmë më shumë të mira publike për botën dhe do të kontribuojmë pjesën tonë në përballimin e sfidave globale.

Së katërti, Kina do të jetë një forcë për stabilitet në promovimin e rritjes globale. Ekonomia kineze, po aq e gjallë dhe elastike si kurrë më parë, po tregon një vrull më të fuqishëm të rritjes afatgjatë. Vitin e kaluar, ajo u rrit me 5.2 për qind, duke përbërë një të tretën e rritjes globale. Ne do të fokusojmë energjinë në realizimin e modernizimit kinez, do të kërkojmë përparim më të shpejtë në zhvillim me cilësi të lartë, do të zgjerojmë hapjen institucionale dhe do të sjellim më shumë dividentë për pjesën tjetër të botës.

Angazhimi i Kinës për të kontribuar në paqen dhe sigurinë ndërkombëtare duhet të shihet si një mundësi dhe jo si një kërcënim.

Fjalimi i Wang më 18 shkurt 2024 ishte një riafirmim i përkushtimit të Kinës për paqen dhe bashkëpunimin në skenën ndërkombëtare, por a mund të jetë Kina një faktor për bashkëpunim dhe stabilitet global?

Kina nuk zhgënjeu as kësaj here, ndërsa shpalosi qëndrimin e Pekinit përballë një bote të trazuar. Wang paraqiti 4 parimet dhe politikat e saj kryesore si një vend me përgjegjësi globale.

Kujtojmë se një vit më parë, në të njëjtën konferencë të sigurisë në Mynih, po Wang Yi, prezantoi planin e paqes me 12 pika për zgjidhjen e luftës në Ukrainë.

Kina përpunoi qëndrimin e saj për zgjidhjen politike të krizës në Ukrainë, duke theksuar respektimin e sovranitetit të të gjitha vendeve, braktisjen e mentalitetit të Luftës së Ftohtë, ndërprerjen e armiqësive, rifillimin e bisedimeve të paqes, zgjidhjen e krizës humanitare, mbrojtjen e civilëve dhe të burgosurve të lufta, mbajtja e centraleve bërthamore të sigurta, reduktimi i rreziqeve strategjike, lehtësimi i eksporteve të grurit, ndalimi i sanksioneve të njëanshme, mbajtja e zinxhirëve industrialë dhe të furnizimit të qëndrueshëm dhe nxitja e rindërtimit pas konfliktit.

Kryediplomati kinez Wang Yi në konferencën e sigurisë të Mynihut(Foto:MPJ)

Kryediplomati kinez Wang Yi takohet me homologen gjermane Baerbock në konferencën e sigurisë të Mynihut(Foto:MPJ)

Në një kohë që bota fliste për më shumë armatime, Kina solli planin e paqes, që sigurisht binte ndesh në një sfond të tillë ku mbizotëron gara për armatime .

Ndaj u pa me skepticizëm mundësia që Kina të jetë faktor paqeje në këtë konflikt në Europë.

Po ashtu, u paragjykua fakti se Kina ka marrëdhënie të afërta me Rusinë duke e parë si pengese për arritjen e një marrëveshjeje serioze paqeje. Duke harruar se në fakt, Kina ka deklaruar hapur se mbështet sovranitetin e Ukrainës dhe gjithashtu është e përkushtuar për të ndërtuar një rrugë paqeje në Evropën Juglindore.

Mos të harrojmë dhe të dërguarin e posaçëm në Ukrainë. I dërguari special i Kinës, Li Hui, udhëtoi intensivisht gjatë 2023 për të ndërmjetësuar mes palëve të ndryshme.

Ndërsa në Lindjen e Mesme, Kina e ka dëshmuar me fakte konkrete se angazhimi  i saj për paqe ka patur sukses.

Në fillim të vitit 2023, Kina arrit ndërmjetësimin mes Iranit dhe Arabisë Saudite, duke rikthyer marrëdhëniet diplomatike mes tyre.

Sa i përket luftës Izrael-Palestinë, e cila rrezikon seriozisht të përhapet në gjithe rajonin e Lindjes së Mesme, Kina gjithashtu ka kërkuar një zgjidhje diplomatike, e  cila arrihet vetëm me krijimin e  dy shteteve, Izrael-Palestinë.

Këtë qëndrim e theksoi sërish Wang Yi në konferencën e Mynihut: “Duhet të bëhen përpjekje drejt një zgjidhjeje me dy shtete. Vetëm kur kjo të realizohet, shteti i Palestinës dhe shteti i Izraelit mund të jetojnë në paqe, dhe me sigurinë e komunitetit ndërkombëtar, mund të ketë siguri të qëndrueshme që gëzon Izraeli”.

Kina punoi në mënyrë aktive për të rritur solidaritetin dhe bashkëpunimin e Jugut Global. Kina promovoi zgjerimin historik të BRICS dhe i dha mbështetje Bashkimit Afrikan për t’u bashkuar me G20, me synimin për të rritur përfaqësimin dhe zërin e vendeve në zhvillim në çështjet globale dhe për të kontribuar në një arkitekturë më të ekuilibruar dhe efektive të qeverisjes globale.

Si vendi më i madh në zhvillim, Kina ka nxitur disa iniciativa  për të ofruar më shumë të mira publike për botën. Nga Nisma Brez dhe Rruga te Nisma e Zhvillimit Global, Nisma Globale e Sigurisë dhe Nisma e Qytetërimit Global, duke treguar kështu se Kina ka qëndruar e përkushtuar ndaj bashkëpunimit, hapjes dhe barazisë dhe ka kontribuar pjesën e saj në përmbushjen e sfidave globale.

Një tjetër arsye që përforcon idenë se PO, Kina mund të jetë faktor stabiliteti dhe bashkëpunimi, është te fakti se Pekini nuk ka bërë një luftë për 44 vjet.

Kryediplomati kinez Wang Yi në konferencën e sigurisë të Mynihut(Foto:MPJ)

Ajo here-here promovon, multilateralizmin bashkëpunimin, krijimin e një komuniteti me fate të përbashkëta dhe të gjitha këto të çojnë vetëm te një burim, te burimi i një paqeje dhe stabiliteti global.

Përveçse sa më sipër, unë do të përmend edhe tre parime ku mbështetet qasja kineze për bashkëpunimin global dhe që e bën faktor për paqe e stabilitet.

Së pari, mbështetja te ligji ndërkombëtar

Përpjekjet e Kinës për të formësuar normat e parandalimit të konfliktit përqendrohen ne ligjin ndërkombëtar dhe përmes organizatave ndërqeveritare, duke përfshirë Kombet e Bashkuara dhe organet rajonale në të cilat Kina luan një rol udhëheqës. Pra çdo qëndrim i saj, plan-propozim është i mbështetur në ligjet ndërkombëtare perëndimore, aty ku aderojnë edhe SHBA-të. Atëherë, pse këta të fundit nuk i mbështesin nismat kineze për bashkëpunimin dhe stabilitetin global?

“Si një anëtar i përhershëm i Këshillit të Sigurimit të OKB-së, ne jemi të vetëdijshëm për përgjegjësitë tona për paqen botërore. Vota e Kinës në Këshillin e Sigurimit mund të mbështetet për të promovuar gjithmonë drejtësinë dhe drejtësinë ndërkombëtare dhe për të mbështetur të drejtat dhe interesat legjitime të vendeve në zhvillim dhe vendeve të vogla. Në një mënyrë të ngjashme, Kina nuk e ka ushtruar kurrë veton e saj, por për të kontrolluar instinktin e luftës dhe për t’i rezistuar politikës së pushtetit”, citoi kryediplomati kinez Wang Yi.

Edhe kur Kina lançoi Koncept Dokumentin e Iniciativës Globale të Sigurisë, ajo nënvizoi parimet e respektit të ndërsjellë, hapjes dhe përfshirjes, multilateralizmit, përfitimit të ndërsjellë dhe rezultateve të favorshme, dhe një qasje gjithëpërfshirëse. Koncept dokumenti bën thirrje për të mbështetur rolin qendror të OKB-së në qeverisjen e sigurisë, për të promovuar koordinimin dhe ndërveprimin e shëndoshë midis vendeve të mëdha, për të lehtësuar zgjidhjen paqësore të çështjeve të pikave të nxehta përmes dialogut, për të trajtuar sfidat tradicionale dhe jotradicionale të sigurisë dhe për të forcuar sistemin dhe kapaciteti për qeverisje të sigurisë globale.

Së dyti, koherenca diplomatike

Kina, përveçse mbështetet në ligjin dhe organizatat ndërkombëtare, vë re se politika e saj e jashtme është koherente.

Pa diskutim është tejet e vështirë të kesh qëndrueshmëri jo vetëm me veten por dhe me vendet e tjera duke marrë parasysh vrullin gjeopolitik që ka prekur dekadën e tretë të shekullit 21.

Megjithatë, aktivitetet e Kinës kanë një koherencë për të adresuar sfidat aktuale dhe në zhvillim, i përgjigjet nevojave të vendeve të prekura nga konflikti dhe është mjaft fleksibël për të adresuar çështjet sistemike, strukturore dhe dimensionet operacionale të rolit në rritje të Kinës në parandalimin e konflikteve.

Së treti, mosndërhyrja në punët e brendshme të asnjë shteti

Duhet vlerësuar fakti se qasja e Kinës mbështetet në mosndërhyrjen në punet e brendshme të asnjë shteti, duke respektuar sovranitetin e çdo vendi.

Foto:VCG

Konferencë e Sigurisë e Mynihut(Foto:VCG)

Raporti i Sigurisë së Mynihut 2024

“Humbje-humbje” është fjala kyçe për konferencën e këtij viti dhe u shfaq shpesh në Raportin e Sigurisë së Mynihut 2024, i cili sipas vëzhguesve tregoi ankthin në rritje të Perëndimit për situatën aktuale ndërkombëtare.

Mes tensioneve gjeopolitike në rritje dhe pasigurisë ekonomike në rritje, shumë qeveri nuk po përqendrohen më në përfitimet absolute të bashkëpunimit global, por janë gjithnjë e më të shqetësuara se po fitojnë më pak se të tjerat.

Raporti i Sigurisë së Mynihut 2024 eksploron dinamikën humbje-humbje që nxitet nëse gjithnjë e më shumë qeveri i japin përparësi fitimeve relative në vend që të angazhohen në bashkëpunim me shumë pozitive dhe të investojnë në një rend ndërkombëtar që, pavarësisht nga të metat e tij të dukshme, mund të ndihmojë ende në rritjen e byrekut proverbial për përfitimin e të gjithëve. Raporti gjithashtu stimulon debatin se si partnerët transatlantik dhe shtetet me të njëjtin mendim mund të balancojnë dy kërkesa të vështira: përgatitjen për një mjedis gjeopolitik shumë më konkurrues, ku të menduarit për përfitimet relative është i pashmangshëm dhe ringjallja e llojit të bashkëpunimit pa të cilin globale më gjithëpërfshirëse rritja dhe zgjidhjet për problemet urgjente globale vështirë se mund të arrihen.

Raporti vjetor i MSC paralajmëroi se ai mund të shkaktojë dinamikë “humbje-humbje” midis qeverive, “një spirale në rënie që rrezikon bashkëpunimin dhe minon rendin ekzistues ndërkombëtar”.

“Unë mendoj se kjo ka qenë konferenca e një bote të çrregullt,” reflektoi David Miliband, CEO dhe president i Komitetit Ndërkombëtar të Shpëtimit (IRC).

“Është një botë e dominuar nga mosndëshkimi, ku stabilizuesit e parmakut nuk po funksionojnë dhe kjo është arsyeja pse ka kaq shumë çrregullime, jo vetëm në Ukrainë dhe në Gaza dhe Izrael, por më gjerësisht në vende si Sudani, kriza humanitare e të cilit as nuk po vazhdon rendin e ditës”, tha ai.

Humbje-humbje versus fitim-fitim. Pesimizmi perëndimor përballë optimizmit kinez

Ndërsa Perëndimi është në ankth se bota po shkon drejt një humbje për të gjithë, Kina propozon fitim-fitim për të gjithë.

Përballë rreziqeve dhe sfidave të mëdha, të gjitha vendet duhet të kapërcejnë kundërvënien midis blloqeve dhe mendësinë e vjetër të lojës ku fituesi i merr të gjitha, dhe të forcojnë bashkimin, bashkëpunim e hapjen. Ministri i Jashtëm kinez Wang Yi theksoi në Konferencën e Sigurisë të Mynihut se kundërshtimi i “shkëputjes” tani është bërë konsensus ndërkombëtar. Gjithnjë e më shumë njerëz të mençur e kanë kuptuar se mosbashkëpunimi është rreziku më i madh. Refuzimi i “humbjes për të gjithë”  dhe mirëpritja e bashkëpunimit me përfitime të ndërsjella janë qëllimi që duhet të ndjekin të gjithë së bashku.

Ministri i Jashtëm i Kinës tha në mbledhje të zyrtarëve të politikës ndërkombëtare të sigurisë të shtunën se përpjekja për të mbyllur Kinën jashtë tregtisë në emër të shmangies së varësisë do të ishte një gabim historik.

“Sot … më shumë njerëz kanë kuptuar se mungesa e bashkëpunimit është rreziku më i madh,” tha Wang. “Ata që përpiqen të mbyllin Kinën në emër të mos rrezikimit, do të bëjnë një gabim historik.”

“Ekonomia botërore është si një oqean i madh që nuk mund të pritet në liqene të izoluar,” shtoi ai. “Tendenca drejt globalizimit ekonomik nuk mund të rikthehet. Ne duhet të punojmë së bashku për ta bërë globalizimin më të dobishëm dhe gjithëpërfshirës.”

“Pavarësisht se si ndryshon bota, Kina është një vend i madh përgjegjës që do t’i mbajë parimet dhe politikat e saj kryesore të qëndrueshme dhe të qëndrueshme … Në një botë të trazuar Kina do të jetë një forcë për stabilitet,” tha ai.

Pala kineze vuri në dukje se kundërshtimi i shkëputjes me Kinën është bërë mendimi i përbashkët i bashkësisë ndërkombëtare, ndërsa mosbashkëpunimi do të jetë rreziku më i madh. Gjatë vitit 2023, ekonomia kineze kapërceu sfida të shumta dhe realizoi një rritje të PBB-së prej 5.2 për qind, duke kontribuuar për një të tretën e rritjes globale. Kohët e fundit, institucionet ndërkombëtare me autoritet e kanë ngritur parashikimin për rritjen e ekonomisë kineze këtë vit. Ndërkohë, Kina është e vendosur në zgjerimin e hapjes dhe të bashkëpunimit me përfitime të përbashkëta.

Foto:VCG

Sekretari i përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres në konferencën e sigurisë të Mynihut(Foto:VCG)

“Kina dhe Evropa janë dy forcat kryesore të botës, tregjet dhe qytetërimet, dhe duhet të kuptojnë përgjegjësitë ndërkombëtare mbi supet e tyre. Një marrëdhënie më e qëndrueshme dhe më e ngushtë midis Kinës dhe Evropës jo vetëm që funksionon në avantazhin e të dyja palëve, por gjithashtu sjell përfitime për të gjithë botën. Është e domosdoshme që Kina dhe Evropa të qëndrojnë larg shpërqendrimeve gjeopolitike dhe ideologjike, ta shohin njëri-tjetrin si partnerë dhe jo si rivalë dhe të bashkojnë duart për të injektuar energji pozitive në një botë të paqëndrueshme dhe për të treguar rrugën për tejkalimin e vështirësive së bashku’, theksoi Wang Yi.

Ndërsa Kina rritet me shpejtësi në tregun më të madh në botë, ajo do të sjellë më shumë dividentë për pjesën tjetër të botës. Është përgjithësisht e pranuar në komunitetin global të biznesit se “Kina e ardhshme është ende Kina”.

Përqendrimi i energjisë në realizimin e modernizimit kinez është konsensusi më i madh politik i popullit kinez për momentin. Kërkimi i përparimit më të shpejtë në zhvillimin me cilësi të lartë është me rëndësi parësore për Kinën në epokën e re. Siç shprehu presidenti Xi Jinping, Kina vetëm sa do të hapë derën e saj edhe më gjerë ndaj botës. Ne do të vazhdojmë të zgjerojmë hapjen institucionale, të shkurtojmë listën negative të investimeve të huaja dhe të nxisim një mjedis biznesi më të orientuar nga tregu, të bazuar në ligj, sipas standardeve ndërkombëtare për kompanitë nga Evropa dhe nga e gjithë bota. Tani Kina ka marrëveshje reciproke për përjashtimin e vizave me 23 vende dhe aplikon politikë të njëanshme pa viza në shumë vende evropiane. Ne do të vazhdojmë të ofrojmë më shumë lehtësim për njerëzit nga e gjithë bota për të investuar, udhëtuar dhe studiuar në Kinë.

 “Bashkëpunimi reciprok është gjithmonë parimi bazë i politikës së Kinës në trajtimin e marrëdhënieve ndërkombëtare. Ne jemi të gatshëm të punojmë me të gjitha palët së bashku si pasagjerë në të njëjtën varkë, të kërkojmë  fitim-fitim dhe të shmangim humbje-humbje për të sjellë më shumë siguri në botë dhe për të sjellë një të ardhme më të ndritshme për njerëzimin”, theksoi kryediplomati kinez.

Kujtojmë se Kina ka kontribuar jashtëzakonisht shumë për paqen dhe stabilitetin botëror përmes zhvillimit të saj ekonomik. Vlerësohet se Kina ka shërbyer vazhdimisht si një nga drejtuesit kryesorë të ekonomisë globale në 30 vitet e fundit, duke u bërë kontribuuesi më i madh në rritjen globale që nga kriza financiare ndërkombëtare.

Ngritja e Kinës në një botë të globalizuar paraqet një sërë sfidash dhe mundësish në sferën e parandalimit të konflikteve, rindërtimit pas konfliktit dhe mbi te gjitha ndërtimit të paqes, Por shfaqja e Kinës në politikën e re të rindërtimit global nuk përfaqëson një kërcënim sikundër është portretizuar.

Dëshira dhe angazhimi i Kinës në arritjen e paqes, stabilitetit dhe prosperitetit në pjesë të tjera të botës, nuk bëhet për të sfiduar ndikimin amerikan apo për ta zëvendësuar atë. Përkundrazi, Pekini shtrin dorën e bashkëpunimit. Është në interesin e Shteteve të Bashkuara dhe komunitetit ndërkombëtar të mbështesin Kinën, të angazhohen me Kinën, për të siguruar, paqe, stabilitet dhe siguri globale./CRI

Related- Posts

FOKUS

HABEMUS PAPAM: Leo XIV është Papa i zgjedhur për të udhëhequr Kishën Katolike

8 Maj, 2025
FOKUS

Lufta partizane në Shqipëri – kryesisht luftë për pushtetin e komunistëve!

8 Maj, 2025
FOKUS

Karabaku pas konfliktit: Paqja nuk përmbyllet me nënshkrimin e një marrëveshjeje, por fillon realisht me aktin e parë të bashkëjetesës.

7 Maj, 2025

Na ndiqni

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum

Të fundit

IFIMES/ Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri: Shansi i fundit për Shqipërinë që të bëhet një ‘shtet normal’

8 Maj, 2025
German President Frank-Walter Steinmeier speaks during the Bundestag ceremony marking the 80th anniversary of the end of the Second World War. Photo: Kay Nietfeld/dpa

Presidenti gjerman paralajmëron të mos harrohen mësimet e Luftës së Dytë Botërore

8 Maj, 2025

HABEMUS PAPAM: Leo XIV është Papa i zgjedhur për të udhëhequr Kishën Katolike

8 Maj, 2025

Beteja për Kashmirin: Ekuilibri bërthamor i urrejtjes

8 Maj, 2025

Varshavë/ Ministri Hasani: Zgjerimi i BE-së duhet të jetë prioritet, garanci ndaj kërcënimeve hibride

8 Maj, 2025
Argumentum

“Argumentum”, një proces intelektual …

Na kontaktoni

[email protected]
[email protected]
[email protected]

Na ndiqni

Bashkëpunëtorë Mediatik

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum
  • KREU
  • Politikat e Privatësisë
  • Rreth Nesh
  • Marketing & PR
  • Kontakt

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

No Result
View All Result
  • KREU
  • EKONOMI
  • POLITIKË
  • SOCIALE / KULTURË
  • INTERVISTA
  • OP/ED
  • RAJONI
  • MAGAZINË
  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • English

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.