Vëzhguesit theksojnë se duke njohur Palestinën, Presidenti francez Emmanuel Macron shpreson të ushtrojë presion mbi aleatët e tij evropianë, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Gjermaninë dhe Italinë, që të marrin një qëndrim dhe të ringjallin zgjidhjen e dështuar prej kohësh me dy shtete, shkruan Euronews
Qoftë i parë si i pamatur apo i guximshëm, vendimi i Presidentit francez Emmanuel Macron për të njohur Palestinën si shtet mund të ketë disa pasoja në të ardhmen.
Presidenti francez tha në një letër drejtuar Presidentit Palestinez Mahmoud Abbas dhe postoi në X se do ta formalizojë vendimin në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në shtator. “Franca do të mbështesë zbatimin e zgjidhjes me dy shtete, Izraeli dhe Palestina, që jetojnë krah për krah në paqe dhe siguri”, shkroi Macron.
“Kjo zgjidhje është e vetmja rrugë përpara që na lejon t’u përgjigjemi aspiratave legjitime të izraelitëve, si dhe të palestinezëve”, shtoi ai.
Por çfarë do të thotë njohja e Palestinës? Pse ka rëndësi? Dhe çfarë ka të ngjarë të ndodhë?
Çfarë do të thotë?
Franca është vendi më i fuqishëm në Evropë që ka thënë se do të njohë një shtet palestinez, duke u bashkuar së shpejti me 147 shtete që e kanë bërë tashmë këtë.
Gjithashtu do t’u bashkohet 11 vendeve evropiane që njohin zyrtarisht shtetësinë palestineze, duke përfshirë Spanjën, Irlandën, Suedinë, Rumaninë, Hungarinë dhe Bullgarinë.
Për shumë nga këto vende, akti i njohjes do të thotë pranimi i sovranitetit dhe pavarësisë së Palestinës brenda kufijve të saj para vitit 1967 (domethënë, në Bregun Perëndimor, Gaza dhe Jerusalemin Lindor) dhe vendosja e marrëdhënieve të plota diplomatike me vendin. Franca do t’u bashkohet më pas vendeve që tashmë kanë një ambasadë palestineze të plotë.
Pse ka (disi) rëndësi?
Franca ka popullsinë më të madhe hebraike në Evropë, si dhe popullsinë më të madhe myslimane në Evropën Perëndimore. Si një nga themeluesit e Bashkimit Evropian, zëri i saj mbart peshë të konsiderueshme jo vetëm në Evropë, por edhe në të gjithë botën.
Vendimi i saj për të njohur Palestinën ka të ngjarë të ushtrojë presion shtesë mbi Izraelin në një kohë kur fjala gjenocid përdoret nga një numër në rritje historianësh dhe ekspertësh ligjorë për të përcaktuar luftën e Tel Avivit në Rripin e Gazës.
Më parë këtë javë, më shumë se 100 organizata kryesore, duke përfshirë Mjekët pa Kufij, Amnesty International dhe Oxfam, thanë se uria është e përhapur në të gjithë Gazën. Megjithatë, situata humanitare në terren nuk ka gjasa të përmirësohet. Bisedimet për armëpushim të sponsorizuara nga SHBA-të në Doha dështuan pasi Uashingtoni u tërhoq, duke thënë se Hamasi nuk po vepronte “me mirëbesim”.
“Njohja e Palestinës nga Franca i dërgon një sinjal Izraelit se po paguan një çmim politik midis aleatëve të tij për veprimet e tij në Gaza”, tha Martin Konecny, i cili drejton Projektin Evropian të Lindjes së Mesme në Bruksel. “Ajo gjithashtu kundërshton përpjekjen izraelite për të eliminuar mundësinë e një shteti palestinez.”
Gjithashtu është e pamundur që një veprim i tillë të ketë ndonjë efekt ligjor, duke përfshirë edhe marrëdhëniet tregtare me Palestinën. Por Konecny tha se mund të përdoret në procedurat gjyqësore në të ardhmen, në Gjykatën Ndërkombëtare Penale ose në gjykatat kombëtare “ku ky argument mund të luajë një rol”.
Vëzhguesit theksojnë se Macron shpreson të ushtrojë presion mbi aleatët e tij evropianë, përfshirë Mbretërinë e Bashkuar, Gjermaninë dhe Italinë, për të marrë një qëndrim dhe për të ringjallur zgjidhjen e shuar prej kohësh me dy shtete, ku një shtet palestinez do të krijohej së bashku me Izraelin në Bregun Perëndimor dhe Gaza, me Jerusalemin Lindor si kryeqytetin e tij. Ky rregullim kishte qenë baza e negociatave izraelito-palestineze që nga marrëveshja e paqes e Oslos në vitin 1993.
Njohja nga Macron e bën zgjidhjen me dy shtete “edhe më urgjente se më parë”, tha Konecny, por “masa shtesë ndaj Izraelit” do të nevojiten për t’i dhënë fund luftës në Gaza, si dhe zgjerimit të vendbanimeve në Bregun Perëndimor.
Ndërsa Autoriteti Palestinez ende mbështet dy shtete, Izraeli nuk e mbështet më këtë zgjidhje të konfliktit, as aleati i tij SHBA. Në fakt, aktiviteti i vendbanimeve në Bregun Perëndimor është zgjeruar më tej në vitet e fundit, duke e bërë të pamundur krijimin e një shteti të vazhdueshëm palestinez.
Shtoni kësaj, njohjen e Jerusalemit si kryeqytet të Izraelit nga Presidenti i SHBA-së Donald Trump në vitin 2017, duke bërë që ambasada amerikane të zhvendosej atje nga Tel Avivi. Zgjidhja me dy shtete e mbështetur nga Macron duket shumë simbolike dhe e parealizueshme sipas gjendjes aktuale.
Të premten, Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, kritikoi gjithashtu veprimin e Macron për të njohur një shtet palestinez, duke e quajtur atë një “vendim të pamatur” që “i shërben vetëm propagandës së Hamasit dhe pengon paqen”.
/Argumentum.al