Ky nuk është dënimi i parë për ish-Presidentin konservator francezNicolas Sarkozy, por është hera e parë që ai dënohet me disa vjet burg. Në gjyqin për fondet e fushatës nga Libia, gjykata penale e Parisit e dënoi Sarkozy-n me pesë vjet burg për pjesëmarrjen e tij në një “organizatë kriminale”. Gjyqtarët vendosën se dënimi nuk mund të pezullohet përmes një procedure apeli. Sarkozy, 70 vjeç, do ta mësojë brenda një muaji se kur do të duhet të fillojë të vuajë dënimin e tij. Gjykata vendosi gjithashtu një gjobë prej 100.000 eurosh.
Sarkozy dëshiron të apelojë
Menjëherë pas vendimit, Sarkozy njoftoi se do ta apelonte dënimin. “Ky sistem drejtësie është një skandal”, deklaroi ai. Ai do të hyjë në burg “me kokën lart”, por “nuk do të kërkojë falje”, por në vend të kësaj “do të mbrojë pafajësinë e tij deri në frymën e fundit”. Ish-presidenti i kishte hedhur poshtë akuzat gjatë gjyqit, duke i konsideruar ato “të rreme dhe të dobëta”. Ekipi i tij mbrojtës kërkoi lirim nga akuzat.
Ligji penal francez kupton me “organizatë kriminale” një grup ose marrëveshje të formuar ose të lidhur me qëllim përgatitjen e të paktën një krimi.
“Kërkesë për ndihmë financiare nga Libia”
Sarkozy është fajtor, sepse u ka kërkuar “bashkëpunëtorëve të ngushtë dhe mbështetësve politikë mbi të cilët ai kishte ndikim dhe që vepronin në emër të tij” të kërkojnë mbështetje financiare nga autoritetet libiane, tha kryetarja e gjykatës Nathalie Gavarino. Akuzat përfshinin financimin e fushatës zgjedhore të vitit 2007. Ajo foli për akte “jashtëzakonisht serioze” që mund të “minonin besimin e qytetarëve”.
Prokuroria kishte kërkuar shtatë vjet burg dhe një gjobë prej 300.000 eurosh për njeriun që dikur ishte shpresa e madhe e së djathtës konservatore franceze.
Lirohet nga akuzat për korrupsion
Megjithatë, gjykata e liroi shtatëdhjetëvjeçarin nga akuzat për ryshfet dhe financim të paligjshëm të fushatës. Sarkozy u lirua gjithashtu nga akuza për përfitim nga përvetësimi i paligjshëm i fondeve publike.
Gjykata deklaroi se nuk kishte prova që Sarkozy kishte arritur një marrëveshje për këtë çështje me udhëheqësin e atëhershëm libian Muammar Gaddafi. As nuk është vërtetuar që paratë nga Libia të kenë arritur në arkën e fushatës zgjedhore të Sarkozy-së.
Akuza: “Pakt korrupsioni me Gaddafin”
Prokuroria e kishte akuzuar Sarkozy-në për pranim të paligjshëm të parave nga udhëheqësi i atëhershëm libian Gaddafi për fushatën e tij presidenciale të vitit 2007. Ata folën për një “pakt korrupsioni” midis presidentit të ardhshëm të Francës dhe Gaddafit. Sipas prokurorisë, kompensimi përbëhej kryesisht nga risocializimi i udhëheqësit të atëhershëm libian, i cili u dënua me izolim ndërkombëtar.
Një dëshmitar dëshmoi në vitin 2016, se në fund të vitit 2006 ose në fillim të vitit 2007, ai çoi disa valixhe të paketuara në Libi, që përmbanin një total prej pesë milionë eurosh, në Ministrinë e Brendshme të Parisit, e cila në atë kohë drejtohej nga Sarkozy-a. Njerëz të afërt me Sarkozy-në dyshohet se organizuan rrjedhat e dyshuara të parave përmes ndërmjetësve.
Gjashtë vjet burg për ish-Ministrin e Brendshëm Claude Guéant
Përveç ish-kreut të shtetit, dymbëdhjetë persona të tjerë u akuzuan në këtë gjyq me sfond delikat. Claude Guéant, ish-Ministër i Brendshëm dhe person i besuar i ngushtë i Sarkozy-së, u dënua me gjashtë vjet burg. Gjykatësit gjithashtu e shpallën fajtor për ryshfet. Një tjetër ish-ministër, Brice Hortefeux, u dënua me dy vjet burg, të cilin mund ta vuajë duke mbajtur një byzylyk elektronik në kyçin e këmbës.
Gaddafi, i cili më parë kishte qenë kryesisht i izoluar në skenën ndërkombëtare, u prit nga Sarkozy, i cili kishte marrë presidencën në maj 2007, në dhjetor të të njëjtit vit me nderime ushtarake përpara Pallatit Élysée në Paris. Sipas aktakuzës, ata gjithashtu premtuan të përpiqeshin të hiqnin urdhër-arrestin kundër kunatit të Gaddafit, Abdallah Senoussi. Senoussi ishte shpallur fajtor në mungesë në Paris në vitin 1999 si autori kryesor i një sulmi terrorist ndaj një aeroplani francez që vrau 170 persona. Aktakuza përmendi gjithashtu marrëveshje financiare.
Procesi kompleks pasoi më shumë se dhjetë vjet hetimesh. Hetimet u nisën pasi familja e Gaddafit pretendoi, se kishte financuar fushatën elektorale të ministrit të atëhershëm konservator.
Sarkozy ka luftuar me gjykatat për vite me radhë
Për Sarkozinë, dënimi shënon një tjetër humbje në një betejë ligjore njëvjeçare. Ai ishte dënuar tashmë në dy raste të tjera.Më herët këtë vit, ish-presidentit iu desh të mbante një rrip elektronik në kyçin e këmbës për tre muaj për ryshfet dhe ndikim të padrejtë dhe mund të dilte nga shtëpia e tij vetëm gjatë ditës. Dënimi njëvjeçar me arrest shtëpie me një rrip elektronik në kyçin e këmbës u pezullua për shkak të moshës së Sarkozysë. Megjithatë, ai mbetet subjekt i kufizimeve. Dënimi – tre vjet burg, dy prej të cilave u pezulluan – është i pashembullt në historinë e kohëve të fundit franceze për një ish-kryetar shteti.
Për më tepër, në shkurt 2024, një gjykatë apeli e dënoi Sarkozinë me një vit burg, gjashtë muaj nga të cilët u pezulluan, për shpenzime të tepërta të fushatës në fushatën e tij të rizgjedhjes në vitin 2012, e cila në fund të fundit nuk pati sukses. Ish-udhëheqësi i konservatorëve të Francës e apeloi vendimin, pasi Sarkozya i mohon edhe këto akuza.
Mandati i Sarkozy-së si president ishte i trazuar
Që mandati i Sarkozysë në Pallatin Elysee midis viteve 2007 dhe 2012 karakterizohej nga skandale që përfshinin miq të pasur, nepotizëm dhe zyrtarë qeveritarë që kalonin kufijtë. Në zgjedhjet e vitit 2012, ai humbi si president ndaj socialistit François Hollande. Pesë vjet më vonë, ai dështoi që në zgjedhjet paraprake të partisë së tij.
Pavarësisht problemeve ligjore, Sarkozy-a deri tani konsiderohej nga shumë mbështetës të së djathtës konservatore si zë me ndikim në Francë./dw