Nga Jonas Kepi
Në Shqipëri kemi figura të njohura ndërkombëtarisht, shqiptarë që dallohen në Europë e më gjerë në diplomaci, akademi, sport apo biznes. Krenaria jonë kolektive shpesh përqendrohet në këtë fjali: “Shqiptarët lulezojnë jashtë”. Por a kemi ndalur ndonjëherë të themi me zë të lartë: “Rinia lulëzon këtu, në Shqipëri”?
Fatkeqësisht, rrallëherë. Kjo sepse, në thelb, kemi një brez që po rritet me një ndjesi të thellë demotivimi. Një brez që ndien mungesë të mundësive reale, hapësirave për t’u angazhuar dhe për t’u dëgjuar. Kemi të rinj që përballen me indiferencën institucionale dhe shpesh herë me arrogancën e sistemit që nuk i sheh si partnerë në ndërtimin e së ardhmes, por si numra statistikorë në politika boshe.
Të rinjtë po largohen sepse po humbin besimin. Nuk është thjesht për një rrogë më të mirë apo një standard më të lartë jetese është ndjesia se këtu nuk ke vend, nuk të dëgjojnë, nuk të mbështesin. E kam parë nga afër në rrethe, në shkolla të mesme, në universitete jashtë Tiranës mungesa e informacionit, aktiviteteve, dhe përfshirjes është ulëritëse. Pjesëmarrja në jetën publike është e përqendruar thuajse tërësisht në kryeqytet, dhe kjo ndarje urbane e zhvillimit është e padrejtë.
Çdo i ri që largohet nga Shqipëria me mendjen që nuk do të kthehet më, është një dështim institucional. Sepse përtej çdo sfide, një shtet që do të zhvillohet duhet të fillojë nga motivimi dhe fuqizimi i brezit të ri.
Koha për të vepruar është tani, jo nesër
Unë besoj fort që rinia shqiptare mund dhe duhet të jetë aktive, e përfshirë dhe bashkëvendimmarrëse. Kjo nuk është thjesht një dëshirë idealiste është një nevojë kombëtare. Të rinjtë nuk janë “e ardhmja” siç u thuhet shpesh me romantizëm boshe ata janë e tashmja. Dhe nëse nuk angazhohen tani, çdo reformë, çdo strategji për zhvillim, do të ngelet letër.
Kam pasur fatin të përfaqësoj Shqipërinë në shumë institucione ndërkombëtare si OKB, OSBE, NATO dhe BE. Dhe një gjë më ka bërë gjithmonë përshtypje: sa shumë vlerësohet angazhimi rinor jashtë vendit, dhe sa pak ndodh kjo tek ne. Përse nuk e krijojmë edhe në Shqipëri këtë frymë? Përse nuk e mbështesim më shumë?
Ne si të rinj kemi nevojë të kuptojmë se ndryshimi nuk vjen përmes garës së pakuptimtë në zyrat e institucioneve, por nga bashkëpunimi i ndershëm, nga nisma që frymëzojnë, jo që shterojnë. Egoja, për fat të keq, po bëhet armiku më i madh i bashkëpunimit mes nesh. Duhet ta kuptojmë se vetëm duke punuar së bashku, mund të ndërtojmë një vend që i motivon të rinjtë të qëndrojnë.
Kemi nevojë për më shumë forume reale, jo fasada. Për më shumë pjesëmarrje në vendimmarrje, jo ftesa për foto. Për më shumë mbështetje të ideve të reja, jo për të heshtur kur dikush ngre zërin për të ndryshuar diçka.
Po, përvoja jashtë vendit është e vlefshme. E ndihmon rininë të rritet profesionalisht, të ndërtojë rrjete dhe të sjellë ide të reja. Por largimi përfundimtar nga Atdheu, vetëm sepse këtu nuk të jepet një shans është dramatike. Nuk është rinia që po tradhton vendin. Është vendi që po harron rininë.
Në këtë moment, Shqipëria nuk ka më luksin të humbasë më. Është koha që të gjithë institucione, media, shoqëri civile, vetë të rinjtë të bëhemi bashkë. Jo për t’u konkurruar, por për ta ngritur Shqipërinë me dinjitet.
Nuk na mungon potenciali. Na mungon motivimi. Dhe kjo është lufta që duhet fituar, pa u vonuar.
/Argumentum.al
