• SHQIPËRI
  • KOSOVË
  • MAQEDONIA E VERIUT
  • MALI I ZI
  • Revista në PDF
9 Shtator, 2025
Edicion Special
  • KREU
  • EKONOMI

    Sot është 100-vjetori i themelimit të Bankës Kombëtare të Shqipërisë.

    Plani i Rritjes i BE për Ballkanin Perëndimor, tre projektet e para të Shqipërisë 32 milionë euro

    Banka turke “Ziraat Bank” merr miratimin paraprak për të operuar në Shqipëri

    Banka Botërore: Shqipëria klasifikohet si vend me të ardhura të mesme-të larta

    Bullgaria gati të përdorë euron nga 1 janari 2026

    Banka e Shqipërisë ul normën bazë të interesit nga 2,75% në 2,5%

  • POLITIKË

    Kryeministri Edi Rama njofton paketën e re ligjore për Reformën Territoriale

    Mesazhi i Presidentit Begaj në çeljen e Legjislaturës së XI-të të Kuvendit: Legjislatura e re, përgjegjësi për Shqipërinë Evropiane

    Ministri Hasani: Ligj i ri për transformimin e rrjetit diplomatik, 2 grup-kapitujt e fundit të negociatave brenda disa javësh

    Tirana mikpret Konferencën e Ambasadorëve/ Kryeministri Rama: Fokusi i shërbimit diplomatik tek objektivi historik i anëtarësimit në BE

    Konferenca “Diplo 2025”: Diplomacia shqiptare drejt objektivit “Shqipëria 2030 në BE”

    Spiropali viziton Institutin e të Miturve në Kavajë: Prioritet riedukimi dhe parandalimi, jo ndëshkimi

    Kodi i ri Penal, Manja: Miratohet pas konsultimeve dhe “vulës” nga Brukseli

    Turizmi 2030/ Rama: Prioriteti ynë, rritja e cilësisë dhe turistëve që konsumojnë në vendin tonë

    Krijohet Operatori i Ujit, Rama: Shërbim më cilësor për qytetarët, fragmentarizimi ishte katastrofë

  • SOCIALE / KULTURË

    Nis viti i ri shkollor në Shqipëri: Risi dhe masa të reja për sigurinë dhe cilësinë në arsim

    NGA GJAZUJ TË MIRDITËS DREJT YJEVE TË UNIVERSIT

    Java Kulturore Malazeze në Tiranë – Një udhëtim përmes artit, muzikës dhe kujtesës historike

    Java Kulturore e Arabisë Saudite për herë të parë në Shqipëri! Ambasadori Hafzi: Një urë komunikimi midis dy vendeve

    “9 Vite nga Shenjtërimi i Nënë Terezës: Bamirësja Shqiptare që Ndryshoi Botën”

    “Parada kineze dhe mrekullia e pafajësisë”

    Diaspora, ura jonë me botën. Myzafere Alija nderohet me çmimin “Ambasadore e Paqes”

  • INTERVISTA

    EKSKLUZIVE/ Ambasadori palestinez në Shqipëri, Z. Sami Mhanna bën thirrje për Drejtësi dhe Paqe në Gaza: Ne meritojmë të jetojmë në dinjitet si kombet e tjera!

    Ekskluzive/Ambasadori dhe shkrimtari kroat Zlatko Kramarić: Trashëgimia e Titos dhe sfidat e Ballkanit në rendin e ri botëror

    Përmbyllja e Misionit Diplomatik/Ambasador Dancho Markovski: “Forcimi i Marrëdhënieve Shqipëri–Maqedoni e Veriut për një të ardhme të përbashkët Evropiane”

    100 Vjetori i Marrëdhënieve Diplomatike Shqipëri-Rusi: “Ambasadori A. Zaytsev flet për të ardhmen, bashkëpunimin ekonomik dhe paqen në kontekstin e zhvillimeve globale”

    EKSKLUZIVE/Ambasadorja e Kinës në Shqipëri,  Znj. Pang Chunxue: Potencial i madh bashkëpunimi mes dy vendeve!

    Ekskluzive/ Ambasadori ukrainas në Shqipëri, z.Volodymyr Shkurov: “Asgjë për Ukrainën pa Ukrainën”- Kërkojmë një Paqe të Drejtë dhe të Garantuar!

    “Shqipëria në Samitin e Klimës në Azerbajxhan: Angazhimi për Financimin e Gjelbër dhe Masat për Ndryshimet Klimatike”

  • OP/ED

    Motori Franko-Gjerman në ngarkesë të plotë!

    Pse “hesht” Kina?

    Kina ME Rusinë dhe Europa PA SHBA-të!

    “Amerikanët brenda, Rusët në rënie dhe Iranianët jashtë: Ndikimi rajonal i marrëveshjes së paqes midis Armenisë dhe Azerbajxhanit”

    Ku dallon Samiti i sotëm i Alaskës nga Konferenca e Teheranit?

    Palestina, aktor dhe faktor vendimtar paqeje !

    American and Chinese flag waving together

    Gjeopolitika e deformuar dhe e vërteta në marrëdhëniet amerikano-kineze!

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI

    Maqedonia e Veriut shënon 34-vjetorin e Pavarësisë

    Albin Kurti propozohet për kryeministër nga Lëvizja Vetëvendosje

    “Rama në prapaskenë, Batoni në publik”/ Bytyçi me deklaratë të fortë: Ja si u lobua për ndarjen e Kosovës

    Kushtetuesja vendos masë të përkohshme që ndalon çdo veprim për formimin e Qeverisë së Kosovës

    Java Kulturore Malazeze në Tiranë – Një udhëtim përmes artit, muzikës dhe kujtesës historike

    LVV-ja pritet ta rikonfirmojë të dielën Albin Kurtin si mandatar për kryeministër

  • MAGAZINË

    Paris 2024/ Mundësi rus Chermen Valiev i jep Shqipërisë medaljen e parë Olimpike

    Ndahet nga jeta Agim Doçi, poeti dhe tekstshkruesi i qindra këngëve të festivaleve shqiptare

    Krijimtari dhe biznes, rrugëtimi i ndërthurur i markës së veshjeve Dren Abazi Brand

    Ndahet nga jeta “Nderi i Kombit”, aktori i mirënjohur Mirush Kabashi

    Ndahet nga jeta aktori i shquar i humorit, Zef Deda!

    Kualifikimi në Euro 2024, Rama: Faleminderit edhe njëherë 1000 herë kuqezinjve!

    Ndërron jetë në fushën e futbollit ganezi Raphael Dwamena, sulmuesi i Egnatias

    20-vjeçari Carlos Alcaraz i jep fund mbretërimit të Novak Djokovic për të fituar titullin e parë të Wimbledon.

    Ndahet nga jeta Tina Turner, mbretëresha e Rock ‘n’ Roll

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
    • KINA-HORIZONT
  • English
No Result
View All Result
Argumentum
  • KREU
  • EKONOMI

    Sot është 100-vjetori i themelimit të Bankës Kombëtare të Shqipërisë.

    Plani i Rritjes i BE për Ballkanin Perëndimor, tre projektet e para të Shqipërisë 32 milionë euro

    Banka turke “Ziraat Bank” merr miratimin paraprak për të operuar në Shqipëri

    Banka Botërore: Shqipëria klasifikohet si vend me të ardhura të mesme-të larta

    Bullgaria gati të përdorë euron nga 1 janari 2026

    Banka e Shqipërisë ul normën bazë të interesit nga 2,75% në 2,5%

  • POLITIKË

    Kryeministri Edi Rama njofton paketën e re ligjore për Reformën Territoriale

    Mesazhi i Presidentit Begaj në çeljen e Legjislaturës së XI-të të Kuvendit: Legjislatura e re, përgjegjësi për Shqipërinë Evropiane

    Ministri Hasani: Ligj i ri për transformimin e rrjetit diplomatik, 2 grup-kapitujt e fundit të negociatave brenda disa javësh

    Tirana mikpret Konferencën e Ambasadorëve/ Kryeministri Rama: Fokusi i shërbimit diplomatik tek objektivi historik i anëtarësimit në BE

    Konferenca “Diplo 2025”: Diplomacia shqiptare drejt objektivit “Shqipëria 2030 në BE”

    Spiropali viziton Institutin e të Miturve në Kavajë: Prioritet riedukimi dhe parandalimi, jo ndëshkimi

    Kodi i ri Penal, Manja: Miratohet pas konsultimeve dhe “vulës” nga Brukseli

    Turizmi 2030/ Rama: Prioriteti ynë, rritja e cilësisë dhe turistëve që konsumojnë në vendin tonë

    Krijohet Operatori i Ujit, Rama: Shërbim më cilësor për qytetarët, fragmentarizimi ishte katastrofë

  • SOCIALE / KULTURË

    Nis viti i ri shkollor në Shqipëri: Risi dhe masa të reja për sigurinë dhe cilësinë në arsim

    NGA GJAZUJ TË MIRDITËS DREJT YJEVE TË UNIVERSIT

    Java Kulturore Malazeze në Tiranë – Një udhëtim përmes artit, muzikës dhe kujtesës historike

    Java Kulturore e Arabisë Saudite për herë të parë në Shqipëri! Ambasadori Hafzi: Një urë komunikimi midis dy vendeve

    “9 Vite nga Shenjtërimi i Nënë Terezës: Bamirësja Shqiptare që Ndryshoi Botën”

    “Parada kineze dhe mrekullia e pafajësisë”

    Diaspora, ura jonë me botën. Myzafere Alija nderohet me çmimin “Ambasadore e Paqes”

  • INTERVISTA

    EKSKLUZIVE/ Ambasadori palestinez në Shqipëri, Z. Sami Mhanna bën thirrje për Drejtësi dhe Paqe në Gaza: Ne meritojmë të jetojmë në dinjitet si kombet e tjera!

    Ekskluzive/Ambasadori dhe shkrimtari kroat Zlatko Kramarić: Trashëgimia e Titos dhe sfidat e Ballkanit në rendin e ri botëror

    Përmbyllja e Misionit Diplomatik/Ambasador Dancho Markovski: “Forcimi i Marrëdhënieve Shqipëri–Maqedoni e Veriut për një të ardhme të përbashkët Evropiane”

    100 Vjetori i Marrëdhënieve Diplomatike Shqipëri-Rusi: “Ambasadori A. Zaytsev flet për të ardhmen, bashkëpunimin ekonomik dhe paqen në kontekstin e zhvillimeve globale”

    EKSKLUZIVE/Ambasadorja e Kinës në Shqipëri,  Znj. Pang Chunxue: Potencial i madh bashkëpunimi mes dy vendeve!

    Ekskluzive/ Ambasadori ukrainas në Shqipëri, z.Volodymyr Shkurov: “Asgjë për Ukrainën pa Ukrainën”- Kërkojmë një Paqe të Drejtë dhe të Garantuar!

    “Shqipëria në Samitin e Klimës në Azerbajxhan: Angazhimi për Financimin e Gjelbër dhe Masat për Ndryshimet Klimatike”

  • OP/ED

    Motori Franko-Gjerman në ngarkesë të plotë!

    Pse “hesht” Kina?

    Kina ME Rusinë dhe Europa PA SHBA-të!

    “Amerikanët brenda, Rusët në rënie dhe Iranianët jashtë: Ndikimi rajonal i marrëveshjes së paqes midis Armenisë dhe Azerbajxhanit”

    Ku dallon Samiti i sotëm i Alaskës nga Konferenca e Teheranit?

    Palestina, aktor dhe faktor vendimtar paqeje !

    American and Chinese flag waving together

    Gjeopolitika e deformuar dhe e vërteta në marrëdhëniet amerikano-kineze!

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI

    Maqedonia e Veriut shënon 34-vjetorin e Pavarësisë

    Albin Kurti propozohet për kryeministër nga Lëvizja Vetëvendosje

    “Rama në prapaskenë, Batoni në publik”/ Bytyçi me deklaratë të fortë: Ja si u lobua për ndarjen e Kosovës

    Kushtetuesja vendos masë të përkohshme që ndalon çdo veprim për formimin e Qeverisë së Kosovës

    Java Kulturore Malazeze në Tiranë – Një udhëtim përmes artit, muzikës dhe kujtesës historike

    LVV-ja pritet ta rikonfirmojë të dielën Albin Kurtin si mandatar për kryeministër

  • MAGAZINË

    Paris 2024/ Mundësi rus Chermen Valiev i jep Shqipërisë medaljen e parë Olimpike

    Ndahet nga jeta Agim Doçi, poeti dhe tekstshkruesi i qindra këngëve të festivaleve shqiptare

    Krijimtari dhe biznes, rrugëtimi i ndërthurur i markës së veshjeve Dren Abazi Brand

    Ndahet nga jeta “Nderi i Kombit”, aktori i mirënjohur Mirush Kabashi

    Ndahet nga jeta aktori i shquar i humorit, Zef Deda!

    Kualifikimi në Euro 2024, Rama: Faleminderit edhe njëherë 1000 herë kuqezinjve!

    Ndërron jetë në fushën e futbollit ganezi Raphael Dwamena, sulmuesi i Egnatias

    20-vjeçari Carlos Alcaraz i jep fund mbretërimit të Novak Djokovic për të fituar titullin e parë të Wimbledon.

    Ndahet nga jeta Tina Turner, mbretëresha e Rock ‘n’ Roll

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
    • KINA-HORIZONT
  • English
No Result
View All Result
Argumentum
No Result
View All Result
Home EKONOMI

Rreziqet fiskale dhe financiare të një bote me borxh të lartë dhe me rritje të ngadaltë

28 Mars, 2024
in EKONOMI
A A
Share on FacebookShare on Twitter

“Para së gjithash, vendet duhet të fillojnë të rindërtojnë gradualisht dhe në mënyrë të besueshme rezervat fiskale dhe të sigurojnë qëndrueshmërinë afatgjatë të borxhit të tyre sovran”.

Nga Tobias Adrian, Vitor Gaspar, Pierre-Olivier Gourinchas

Normat e interesit të rregulluara nga inflacioni janë shumë mbi nivelet më të ulëta pas krizës financiare globale, ndërsa rritja afatmesme mbetet e dobët. Normat vazhdimisht më të larta të interesit rrisin koston e shërbimit të borxhit, duke shtuar presionet fiskale dhe duke paraqitur rreziqe për stabilitetin financiar. Veprimet fiskale vendimtare dhe të besueshme që gradualisht i sjellin nivelet e borxhit global në nivele më të qëndrueshme mund të ndihmojnë në zbutjen e këtyre dinamikave.

Qëndrueshmëria e borxhit publik

Qëndrueshmëria e borxhit varet nga katër përbërës kryesorë: bilancet parësore, rritja reale, normat reale të interesit dhe nivelet e borxhit. Balancat primare më të larta – tejkalimi i të ardhurave të qeverisë mbi shpenzimet duke përjashtuar pagesat e interesit – dhe rritja ndihmojnë në arritjen e qëndrueshmërisë së borxhit, ndërsa normat më të larta të interesit dhe nivelet e borxhit e bëjnë atë më sfidues.

Për një kohë të gjatë, dinamika e borxhit mbeti shumë e mirë. Kjo për shkak se normat reale të interesit ishin dukshëm nën normat e rritjes. Kjo uli presionin për konsolidimin fiskal dhe lejoi që deficiti publik dhe borxhi publik të lëviznin lart. Më pas, gjatë pandemisë, borxhi u rrit edhe më shumë pasi qeveritë lëshuan paketa të mëdha mbështetëse emergjente.

Si rezultat, borxhi publik si një pjesë e produktit të brendshëm bruto është rritur ndjeshëm në dekadat e fundit, në të gjithë ekonomitë e përparuara, si dhe ato në zhvillim dhe me të ardhura të mesme. Ai pritet të arrijë përkatësisht 120 për qind dhe 80 për qind të prodhimit deri në vitin 2028.

Në të njëjtën kohë kur përballemi me nivele më të larta borxhi, mjedisi makroekonomik është bërë më pak i favorshëm. Normat afatmesme të rritjes parashikohen të vazhdojnë të bien në bazë të rritjes mesatare të produktivitetit, demografisë më të dobët, investimeve të dobëta dhe shenjave të vazhdueshme nga pandemia.Në këtë sfond, rritja e normave reale të interesit afatgjatë mund të paraqesë sfida të rëndësishme.

Nëse përmirësimet në bilancin primar të qeverive nuk mund të arrihen për të kompensuar normat reale më të larta dhe rritjen potenciale më të ulët, borxhi sovran do të vazhdojë të rritet. Kjo do të testojë shëndetin e sektorit financiar. Së pari, e ashtuquajtura “lidhja bankë-sovrane” mund të përkeqësohet. Në nivele të larta borxhi, qeveritë kanë më pak kapacitet për të ofruar mbështetje për bankat në gjendje të keqe dhe nëse e bëjnë këtë, kostot e huamarrjes sovrane mund të rriten më tej. Në të njëjtën kohë, sa më shumë bankat të mbajnë borxhin sovran të vendeve të tyre, aq më i ekspozuar është bilanci i tyre ndaj brishtësisë fiskale të sovranit. Normat më të larta të interesit, nivelet më të larta të borxhit sovran dhe një pjesë më e lartë e këtij borxhi në bilancin e sektorit bankar e bëjnë sektorin financiar më të prekshëm.

Lidhja bankë-sovrane po përhapet përtej ekonomive të përparuara në ekonomitë në zhvillim dhe disa tregje të cenueshme në zhvillim. Për shembull, sistemi bankar mesatar në vendet me të ardhura të ulëta tani mban rreth 13 për qind të borxhit sovran të vendit, dyfishi i peshës 10 vjet më parë.

Për më tepër, në një kontekst të hapësirës fiskale të kufizuar për shkak të borxhit të lartë, presionet mbi autoritetet monetare për të toleruar largimet nga stabiliteti i çmimeve për të mbështetur financat publike ose sistemin financiar mund të rriten. Kjo mund të jetë veçanërisht e rëndësishme në vendet me borxh publik të lartë Nëse kjo do të ndodhte me vendet me rëndësi sistemike, paqëndrueshmëria e tregut financiar gjithashtu mund të rritet, duke rritur koston e financimit për bizneset dhe familjet në nivel global. Shqetësimet e borxhit që kalojnë në normat bazë të interesit mund të shtrembërojnë çmimet e aktiveve dhe të dëmtojnë funksionimin e tregut.

Së fundi, stabiliteti financiar mund të tendoset në tregjet në zhvillim me baza ekonomike relativisht më të dobëta, pasi ngarkesat e larta të borxhit i bëjnë ato shumë më të cenueshme ndaj presioneve të daljes së kapitalit, nënçmimit të kursit të këmbimit dhe rritjes së pritjeve për inflacionin e ardhshëm.

Implikimet e politikave

Disa implikime kryesore të politikës rrjedhin nga konsideratat e mësipërme.

Para së gjithash, vendet duhet të fillojnë të rindërtojnë gradualisht dhe në mënyrë të besueshme rezervat fiskale dhe të sigurojnë qëndrueshmërinë afatgjatë të borxhit të tyre sovran.

Është më e lehtë të rindërtohen buferat fiskalë, ndërkohë që kushtet financiare mbeten relativisht të favorshme dhe tregjet e punës janë të fuqishme. Është më e vështirë për ta bërë këtë kur detyrohet nga kushtet e pafavorshme të tregut. Konsolidimi i qëndrueshëm fiskal do të lejojë gjithashtu rënien më të shpejtë të normave të politikës monetare, gjë që duhet të reduktojë çdo efekt negativ në makroekonomi. Ndërsa një konsolidim thelbësor fiskal është i nevojshëm, kjo nuk është një thirrje për masa shtrënguese. Një hap shumë i mprehtë drejt konsolidimit fiskal mund të dështojë duke i shtyrë ekonomitë në recesion. Ajo që nevojitet është një këst i parë i besueshëm, i ndjekur nga hapa pasues, gradualë në të njëjtin drejtim.

Së dyti, për të ruajtur stabilitetin financiar, testet e stresit duhet të marrin parasysh në mënyrë adekuate ndikimet mbi bankat dhe jobankat e normave më të larta të interesit sovran dhe periudhave të mundshme të mungesës së likuiditetit të tregut. Përmirësimi i infrastrukturës së tregut për të përmirësuar tregtimin, zbulimin e çmimeve dhe thellësinë e tregut është gjithashtu një prioritet kyç i politikës, madje edhe në tregjet më likuide të borxhit sovran.

Së treti, reformat strukturore nuk duhet të shtyhen. Duke rritur rritjen e ardhshme, ato janë mënyra më e mirë për të ndihmuar në stabilizimin e dinamikës së borxhit.

/imf.org– Argumentum.al

Related- Posts

EKONOMI

Sot është 100-vjetori i themelimit të Bankës Kombëtare të Shqipërisë.

2 Shtator, 2025
EKONOMI

Plani i Rritjes i BE për Ballkanin Perëndimor, tre projektet e para të Shqipërisë 32 milionë euro

21 Gusht, 2025
EKONOMI

Banka turke “Ziraat Bank” merr miratimin paraprak për të operuar në Shqipëri

7 Gusht, 2025

Na ndiqni

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum

Të fundit

Presidenti kroat, dënon vizitën e Ministrit Izraelit: “fyerje për Kroacinë”

9 Shtator, 2025

Presidenti polak Nawrocki: Putin është i gatshëm të sulmojë vendet e tjera

9 Shtator, 2025

Debati për ndarjen e rrugës së përbashkët të Ukrainës dhe Moldavisë drejt BE-së

9 Shtator, 2025
28 May 2025, US, Washington: German Foreign Minister Johann Wadephul speaks during a press statement following the meeting with his US counterpart Marco Rubio at the State Department. Photo: Michael Kappeler/dpa

Gjermania nxit tregtinë përballë tarifave amerikane

9 Shtator, 2025

Avioni i parë i shpëtimit mjekësor C909 dorëzohet në Kinën qendrore

9 Shtator, 2025
Argumentum

“Argumentum”, një proces intelektual …

Na kontaktoni

[email protected]
[email protected]
[email protected]

Na ndiqni

Bashkëpunëtorë Mediatik

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum
  • KREU
  • Politikat e Privatësisë
  • Rreth Nesh
  • Marketing & PR
  • Kontakt

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

No Result
View All Result
  • KREU
  • EKONOMI
  • POLITIKË
  • SOCIALE / KULTURË
  • INTERVISTA
  • OP/ED
  • RAJONI
  • MAGAZINË
  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
    • KINA-HORIZONT
  • English

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.