Udhëheqësit dhe përfaqësuesit nga aleanca BRICS do të mblidhen të dielën dhe të hënën në Rio de Janeiro për samitin e 17-të vjetor të grupit.
Samiti vjen mes tensioneve gjeopolitike në rritje, duke përfshirë sulmet e fundit izraelite dhe amerikane ndaj Iranit, i cili ka qenë anëtar i BRICS që nga viti 2024, së bashku me gjenocidin në Rripin e Gazës dhe luftën në Ukrainë.
Kthimi i Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe kërcënimet e tij të ripërtërira për tarifa kanë ngritur gjithashtu shqetësime për grupin.
Bisedimet dy-ditore do të drejtohen nga Presidenti brazilian Luiz Inacio Lula da Silva, me tregtinë dhe investimet, bashkëpunimin financiar, inteligjencën artificiale dhe teknologjinë, shëndetin global dhe veprimet klimatike në axhendë.
Çfarë është aleanca BRICS?
BRICS u formua fillimisht në vitin 2009 nga Brazili, Rusia, India dhe Kina, me Afrikën e Jugut që u bashkua vitin pasardhës.
Ajo është rritur në 11 anëtarë, duke përfshirë Arabinë Saudite, Egjiptin, Etiopinë, Iranin, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Indonezinë – anëtari i fundit që iu bashkua bllokut.
10 vende të tjera, midis tyre Vietnami, Nigeria dhe Malajzia, janë bashkuar si “vende partnere” zyrtare, një kategori e re e prezantuar në samitin e 16-të të BRICS në Rusi.
Blloku, i cili e sheh veten si një zë për Jugun Global, përbën rreth 44% të PBB-së globale dhe më shumë se 56% të popullsisë së botës.
Ai mbështet një rend global shumëpolar dhe ekspansionizëm, dhe kërkon të kundërshtojë ndikimin perëndimor në frontin global.
Kush po merr pjesë në samit, kush jo?
Vlen të përmendet se në samit do të mungojnë dy udhëheqës themelues, Presidenti rus Vladimir Putin dhe Presidenti kinez Xi Jinping.
Putin, i cili përballet me një urdhër arresti nga Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC), do të marrë pjesë virtualisht, sipas raporteve të medias. Ndërkohë, delegacioni rus në Brazil do të përfaqësohet nga Ministri i Jashtëm Sergey Lavrov.
Xi do të mungojë në samit, hera e parë që mungon në takim si president kinez në 12 vjet.
Sipas raporteve të medias, Pekini thuhet se e kishte informuar qeverinë braziliane se Xi do të mungonte në këtë ngjarje për shkak të një konflikti orari. Kryeministri kinez Li Qiang pritet të marrë pjesë në vend të tij.
Presidenti i Iranit, Masoud Pezeshkian, thuhet gjithashtu se do të mungojë në samit.
Në mesin e pjesëmarrësve janë kryeministri indian Narendra Modi, presidenti i Afrikës së Jugut Cyril Ramaphosa dhe sekretari i përgjithshëm i OKB-së Antonio Guterres.
Çfarë është në axhendë?
Grupi kërkon bashkëpunim më të mirë midis vendeve të Jugut Global duke krijuar sisteme financiare alternative, duke zvogëluar varësinë nga dollari dhe duke përfaqësuar më shumë në institucionet globale.
Me temën e samitit të këtij viti, “Forcimi i Bashkëpunimit Global të Jugut për një Qeverisje Më Gjithëpërfshirëse dhe të Qëndrueshme”, vendet e BRICS do të diskutojnë një gamë të gjerë temash.
Brazili thuhet se do të përqendrohet në gjashtë tema kryesore, duke përfshirë bashkëpunimin global në shëndetësi, tregtinë, investimet dhe financat, si dhe ndryshimet klimatike. Ai gjithashtu po thekson inteligjencën artificiale, qeverisjen, paqen shumëpalëshe dhe arkitekturën e sigurisë, si dhe zhvillimin institucional.
/Argumentum.al
