Katalonja ka ngrirë dialogun me qeverinë spanjolle derisa Madridi të hetojë akuzat për spiunazh masiv kundër separatistëve katalanas. “Besimi është dëmtuar dhe shteti duhet të mobilizohet. Gjërat nuk mund të vazhdojnë në këtë mënyrë”, tha presidenti katalanas, Pere Aragones, pas një takimi të jashtëzakonshëm me qeverinë e tij.
Qeveria katalanase ka ngrirë procesin e saj të negociatave për çështjen e pavarësisë me Spanjën pas lajmit se mbi 60 politikanë pro-pavarësisë, aktivistë dhe bashkëpunëtorë të tyre të ngushtë kanë qenë objektivi i programeve spyware Pegasus në atë që është sulmi kibernetik më i madh i njohur në botë ndaj tij.
Si kampi i pavarësisë, ashtu edhe studiuesit në organizatën Citizen Lab përgjegjës për gjetjet, besojnë se autorët e spiunazhit janë brenda qeverisë spanjolle.
Së bashku me të gjithë ministrat e tij, presidenti katalanas, Pere Aragonès, tha të martën në mbrëmje se “marrëdhëniet normale politike” me Madridin nuk mund të rifillojnë derisa të sqarohet Catalangate, domethënë derisa të nisë një hetim i brendshëm brenda qeverisë spanjolle dhe përgjegjësia e atyre. është siguruar përgjegjës. Megjithatë, kabineti i udhëhequr nga socialistët e ka mohuar tashmë mundësinë e një hetimi të tillë.
Nënkryetari i Aragonès, Jordi Puigneró, tha gjithashtu se Katalonja “nuk do të normalizojë marrëdhëniet me një shtet represiv” derisa situata të hetohet.
“Një vend që po spiunon të kujton një pseuddemokraci ose një diktaturë,” shtoi ai.
“Spanja nuk është më një demokraci e plotë dhe është në rrugën e të qenit një demokraci që nuk përmbush standardet minimale evropiane”.
Sipas vlerësimeve të qeverisë katalanase, Spanja mund të ketë shpenzuar 20 milionë euro në operacion, tha Puigneró.
Të hënën, ‘Citizen Lab’, një instituticion kërkimor me bazë në Universitetin e Torontos, publikoi kërkime që tregonin se të paktën 63 separatistë katalanas ishin në shënjestër me softuerin e spiunazhit ‘Pegasus’, kryesisht midis viteve 2017 dhe 2020.
Të gjithë presidentët katalanas gjatë asaj periudhe kohore ishin shënjestër dhe shumica i kishin pajisjet e tyre të infektuara në atë që njihej si vendosja më e madhe e softuerit të spiunazhit deri më sot, ndërkohë ‘Citizen Lab’ sugjeron se numri i vërtetë i viktimave ishte shumë më i lartë.
Softueri i spiunazhit ‘Pegasus’ lejon hakerët të lexojnë mesazhe me tekst, të gjurmojnë thirrjet, të mbledhin fjalëkalime, të nxjerrin kontakte dhe të mbledhin informacione nga aplikacione të tilla si ‘WhatsApp’ dhe ‘Gmail’.
Ky softueri i fuqishëm u krijua nga kompania izraelite e teknologjisë ‘NSO Group’, e cila thotë se ua shet produktet e saj vetëm qeverive të autorizuara.
‘Citizen Lab’ nuk e lidhi drejtpërdrejtë spiunazhin masiv të separatistëve katalanas me shtetin spanjoll, megjithëse raporti thotë se “provat rrethanore sugjerojnë një lidhje të fortë”.
Të hënën, ministri spanjoll i brendshëm, Fernando Grande-Marlaska, tha se qeveria nuk është klient i kompanisë ‘NSO Group’ dhe mohoi çdo keqbërje, megjithatë ‘Citizen Lab’ tha se Spanja “raportohet” se është një klient qeveritar i kompanisë izraelite.
Ministrja spanjolle e Territorit, Isabel Rodriguez, nga ana e saj, tha se, “Këtu ne nuk spiunojmë. Ne nuk ndërhyjmë në biseda pa mbështetjen e ligjit”.
Në vitin 2017, qeveria katalanase mbajti një referendum ilegal për pavarësinë dhe u përpoq të shkëputet nga Spanja. Disa liderë u akuzuan për krime, përfshirë për rebelim.
Presidenti Aragones nuk detajoi se çfarë do të sjellë ngrirja e dialogut dhe kërkoi një audiencë të menjëhershme me kryeministrin spanjoll, Pedro Sanchez, mbi spiunimin e dyshuar.
Kryeministri Sanchez akoma nuk ka komentuar mbi të ashtuquajturën operacionin e spiunazhit ‘CatalGate’.
Pas krizës së pavarësisë së vitit 2017, qeveria katalanase dhe ajo spanjolle nuk u ulën për të diskutuar për konfliktin politik për gati dy vite e gjysmë.
Në vitin 2020, presidenti i atëhershëm katalanas, Quim Torra, më në fund u ul me kryeministrin Sanchez, qeveria e koalicionit të të cilit kishte mbështetjen e partive separatiste katalanase.
Në vitin 2021, qeveria e Spanjës fali nëntë aktivistë dhe politikanë katalanas që ishin dënuar me vite pas hekurave për rolin e tyre në krizë.
/Argumentum.al