• SHQIPËRI
  • KOSOVË
  • MAQEDONIA E VERIUT
  • MALI I ZI
  • Revista në PDF
1 Qershor, 2023
  • KREU
  • EKONOMI

    Dita Ndërkombëtare e Agroturizmit/ Krifca: Mbështetje financiare dhe promovim agroturizmit, përmes paketave fiskale favorizuese

    OBT: Shqipëria e treta në botë për rritjen e numrit të turistëve, me 54% më shumë se në 2019

    Krifca: Kërkesë e lartë për naftë pa taksa nga fermerët, nisëm shpërndarjen e 34 mijë kartave

    Kufizimet e investimeve amerikane në Kinë, rrezikojnë ekonominë globale

    Komiteti i përbashkët Shqipëri-Azerbajxhan/ Shahbazov: Shqipëria, plane ambicioze në energjetikë me ndikim rajonal

    Guvernatori i Bankës së Shqipërisë: Pritet rënie e inflacionit në gjysmën e parë të 2024

  • POLITIKË

    Kryeministri Rama: Ushtria serbe në kufi të Kosovës ka fuqi zero, hezitimi për njohjen reciproke prodhon këto situata

    Ministrja Balluku: Bashkëpunim me Maqedoninë e Veriut për pikëtakimin kufitar të Korridorit 8

    Meta: Dënoj sulmet e pajustifikuara ndaj KFOR-it, gazetarëve dhe institucioneve. Vuçiçi duhet ta largojë ushtrinë nga kufiri i Kosovës

    Presidenti Begaj reagon per tensionet ne Kosove: Autoritetet kosovare të kenë me shumë maturi dhe koordinim të ngushtë me partnerët tanë

    Tensionet në Kosovë, reagon Tirana zyrtare: Të dëgjohen aleatët për të mos u futur më thellë në shtegun e rrezikshëm

    Presidentja e Hungarisë, Katalin Novák do të zhvillojë një vizitë zyrtare në Shqipëri

    Presidenti Begaj shpallet “Qytetar Nderi” nga Komuna e Roshanos

    Presidenti Begaj vizitë zyrtare në Itali, takohet me Presidentin Mattarella

    Miratohet paketa e ligjeve të reformës së pagave/ Dyfishohet paga për administratën, deputetët dhe qeveritarët,

  • SOCIALE / KULTURË

    Qeveria transferon Studimet Albanalogjike në Akademinë e Shkencave! Ministrja Kushi: Nuk plotëson kriteret për IAL

    Roland Garros, heroi i qiellit në Olimpin e Tenisit !

    Ashpërsohet Kodi Penal, rëndohen dënimet për dhunë në familje. Burg përjetë kush vret fëmijë

    Histori suksesi – Lumi Vjosa shpallet Park Kombëtar

    Prezenca e OSBE-së thirrje qytetarëve të votojnë më 14 maj: Bëje zërin tënd të dëgjohet, çdo votë vlen

    Bregu: Ulja e çmimeve roaming nis me 1 Tetor, do mbërrijmë në tarifat “fol si n’shpi” mes Ballkanit dhe Europës

    “Gjergj Kastrioti – Skënderbeu, Kryezot i Arbërit”/ Rikthehet opera shqiptare në skenën e TKOB

  • INTERVISTA

    Ekskluzive/ Ambasadori i RMV-së në Shqipëri, z. Danço Markovski: Kryesimi i OSBE-së një projekt me rëndësi kombëtare për Maqedoninë e Veriut

    Ekskluzive/ Ambasadori i Kroacisë në Shqipëri, Z. Zlatko Kramaric: Miqësia, marrëdhëniet tona të mira politike duhet të vërtetohen me veprimtari konkrete, jo me fjalë!” 

    Përvjetori i parë i emërimit Arqipeshkv në krye të Kishës Katolike/ Mons. Arjan Dodaj: Vetem Zoti mund të jetë autori i ecjes sonë!  

    Ambasadori i Azerbajxhanit z. Anar Huseynov: Vizita e Presidentit Aliyev në Shqipëri hapi një faqe të re në marrëdhëniet tona dypaleshe

    Ministri i Brendshëm i RMV-së, Z. Oliver Spasovski: Ballkani i Hapur dhe Procesi i Berlinit plotesojnë njëri-tjetrin për bashkëpunimin ndërmjet vendeve të Ballkanit Perëndimor  

    Ekskluzive/ Ambasadori i Kinës në Shqipëri Z. Zhou Ding: Kina e Shqipëria duhet të shikojnë nga historia për të ndërtuar të ardhmen!

    Gjashtë muaj nga pushtimi rus i Ukrainës, Ambasadori Shkurov: “Lufta filloi me Krimenë dhe do të përfundojë me Krimenë, ukrainasit do ta mbrojnë pavarësinë e tyre deri në fund”

  • OP/ED

    Kina hap “rrugën drejt paqes” në Ukrainë

    G-7 me 5 mesazhe madhore gjeopolitike!

    Zgjedhjet presidenciale në Turqi…koha për ti dhënë fund Epokës Erdogan!

        Ohri me 4 dështime në 45 ditë!

    Devijimi i G7 nga një grup ekonomik drejt një grupi që përcakton interesat gjeopolitike

    POLONIA GJITHMONË NË ANËN E LIRISË

    Kina dhe Shqipëria në një marrëveshje monumentale për heqjen e vizave

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI

    Kryeministri Kurti nga Bratislava: “Ka koordinim me aleatët, por jo çdo herë pajtohemi për çdo gjë”. Ndërtesat komunale i përkasin Kosovës,

    Diplomacia perëndimore bën përgjegjëse qeverinë e Kosovës për trazirat me Serbinë

    Macron: Autoritetet e Kosovës mbajnë përgjegjësi për trazirat në veri

    Ministrja Balluku: Bashkëpunim me Maqedoninë e Veriut për pikëtakimin kufitar të Korridorit 8

    Presidenti i ri i Malit të Zi vizitë në Bruksel/ Millatoviç: Qeveria e re duhet të jetë e orientuar drejt Evropës

    KFOR: Palët të marrin përgjegjësi për situatën në veri të Kosovës

  • MAGAZINË

    Ndahet nga jeta Tina Turner, mbretëresha e Rock ‘n’ Roll

    Suedezja Loreen fiton Eurovision Song Contest 2023

    Tenisti serb, Novak Gjokoviq fiton për herë të 10-të në Australian Open

    Ndahet nga jeta legjenda braziliane e futbollit, Pele

    Ndahet nga jeta, njeriu që frymëzoi filmin e Tom Hanks/ Jetoi 18 vjet në aeroportin e Parisit

    Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Bullgaria nuk do të marrin pjesë në “Eurovision” 2023

    500 vjet më parë: Udhëtimi i Magelanit rreth botës

    25 vjet pa Princeshën Diana

    Seria më e re e telefonave të palosshëm Samsung Galaxy Z prezantohet në Tiranë

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • EnglishEnglish
No Result
View All Result
Argumentum
  • KREU
  • EKONOMI

    Dita Ndërkombëtare e Agroturizmit/ Krifca: Mbështetje financiare dhe promovim agroturizmit, përmes paketave fiskale favorizuese

    OBT: Shqipëria e treta në botë për rritjen e numrit të turistëve, me 54% më shumë se në 2019

    Krifca: Kërkesë e lartë për naftë pa taksa nga fermerët, nisëm shpërndarjen e 34 mijë kartave

    Kufizimet e investimeve amerikane në Kinë, rrezikojnë ekonominë globale

    Komiteti i përbashkët Shqipëri-Azerbajxhan/ Shahbazov: Shqipëria, plane ambicioze në energjetikë me ndikim rajonal

    Guvernatori i Bankës së Shqipërisë: Pritet rënie e inflacionit në gjysmën e parë të 2024

  • POLITIKË

    Kryeministri Rama: Ushtria serbe në kufi të Kosovës ka fuqi zero, hezitimi për njohjen reciproke prodhon këto situata

    Ministrja Balluku: Bashkëpunim me Maqedoninë e Veriut për pikëtakimin kufitar të Korridorit 8

    Meta: Dënoj sulmet e pajustifikuara ndaj KFOR-it, gazetarëve dhe institucioneve. Vuçiçi duhet ta largojë ushtrinë nga kufiri i Kosovës

    Presidenti Begaj reagon per tensionet ne Kosove: Autoritetet kosovare të kenë me shumë maturi dhe koordinim të ngushtë me partnerët tanë

    Tensionet në Kosovë, reagon Tirana zyrtare: Të dëgjohen aleatët për të mos u futur më thellë në shtegun e rrezikshëm

    Presidentja e Hungarisë, Katalin Novák do të zhvillojë një vizitë zyrtare në Shqipëri

    Presidenti Begaj shpallet “Qytetar Nderi” nga Komuna e Roshanos

    Presidenti Begaj vizitë zyrtare në Itali, takohet me Presidentin Mattarella

    Miratohet paketa e ligjeve të reformës së pagave/ Dyfishohet paga për administratën, deputetët dhe qeveritarët,

  • SOCIALE / KULTURË

    Qeveria transferon Studimet Albanalogjike në Akademinë e Shkencave! Ministrja Kushi: Nuk plotëson kriteret për IAL

    Roland Garros, heroi i qiellit në Olimpin e Tenisit !

    Ashpërsohet Kodi Penal, rëndohen dënimet për dhunë në familje. Burg përjetë kush vret fëmijë

    Histori suksesi – Lumi Vjosa shpallet Park Kombëtar

    Prezenca e OSBE-së thirrje qytetarëve të votojnë më 14 maj: Bëje zërin tënd të dëgjohet, çdo votë vlen

    Bregu: Ulja e çmimeve roaming nis me 1 Tetor, do mbërrijmë në tarifat “fol si n’shpi” mes Ballkanit dhe Europës

    “Gjergj Kastrioti – Skënderbeu, Kryezot i Arbërit”/ Rikthehet opera shqiptare në skenën e TKOB

  • INTERVISTA

    Ekskluzive/ Ambasadori i RMV-së në Shqipëri, z. Danço Markovski: Kryesimi i OSBE-së një projekt me rëndësi kombëtare për Maqedoninë e Veriut

    Ekskluzive/ Ambasadori i Kroacisë në Shqipëri, Z. Zlatko Kramaric: Miqësia, marrëdhëniet tona të mira politike duhet të vërtetohen me veprimtari konkrete, jo me fjalë!” 

    Përvjetori i parë i emërimit Arqipeshkv në krye të Kishës Katolike/ Mons. Arjan Dodaj: Vetem Zoti mund të jetë autori i ecjes sonë!  

    Ambasadori i Azerbajxhanit z. Anar Huseynov: Vizita e Presidentit Aliyev në Shqipëri hapi një faqe të re në marrëdhëniet tona dypaleshe

    Ministri i Brendshëm i RMV-së, Z. Oliver Spasovski: Ballkani i Hapur dhe Procesi i Berlinit plotesojnë njëri-tjetrin për bashkëpunimin ndërmjet vendeve të Ballkanit Perëndimor  

    Ekskluzive/ Ambasadori i Kinës në Shqipëri Z. Zhou Ding: Kina e Shqipëria duhet të shikojnë nga historia për të ndërtuar të ardhmen!

    Gjashtë muaj nga pushtimi rus i Ukrainës, Ambasadori Shkurov: “Lufta filloi me Krimenë dhe do të përfundojë me Krimenë, ukrainasit do ta mbrojnë pavarësinë e tyre deri në fund”

  • OP/ED

    Kina hap “rrugën drejt paqes” në Ukrainë

    G-7 me 5 mesazhe madhore gjeopolitike!

    Zgjedhjet presidenciale në Turqi…koha për ti dhënë fund Epokës Erdogan!

        Ohri me 4 dështime në 45 ditë!

    Devijimi i G7 nga një grup ekonomik drejt një grupi që përcakton interesat gjeopolitike

    POLONIA GJITHMONË NË ANËN E LIRISË

    Kina dhe Shqipëria në një marrëveshje monumentale për heqjen e vizave

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI

    Kryeministri Kurti nga Bratislava: “Ka koordinim me aleatët, por jo çdo herë pajtohemi për çdo gjë”. Ndërtesat komunale i përkasin Kosovës,

    Diplomacia perëndimore bën përgjegjëse qeverinë e Kosovës për trazirat me Serbinë

    Macron: Autoritetet e Kosovës mbajnë përgjegjësi për trazirat në veri

    Ministrja Balluku: Bashkëpunim me Maqedoninë e Veriut për pikëtakimin kufitar të Korridorit 8

    Presidenti i ri i Malit të Zi vizitë në Bruksel/ Millatoviç: Qeveria e re duhet të jetë e orientuar drejt Evropës

    KFOR: Palët të marrin përgjegjësi për situatën në veri të Kosovës

  • MAGAZINË

    Ndahet nga jeta Tina Turner, mbretëresha e Rock ‘n’ Roll

    Suedezja Loreen fiton Eurovision Song Contest 2023

    Tenisti serb, Novak Gjokoviq fiton për herë të 10-të në Australian Open

    Ndahet nga jeta legjenda braziliane e futbollit, Pele

    Ndahet nga jeta, njeriu që frymëzoi filmin e Tom Hanks/ Jetoi 18 vjet në aeroportin e Parisit

    Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Bullgaria nuk do të marrin pjesë në “Eurovision” 2023

    500 vjet më parë: Udhëtimi i Magelanit rreth botës

    25 vjet pa Princeshën Diana

    Seria më e re e telefonave të palosshëm Samsung Galaxy Z prezantohet në Tiranë

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • EnglishEnglish
No Result
View All Result
Argumentum
No Result
View All Result
Home Kryesore

Zgjedhjet presidenciale në Turqi…koha për ti dhënë fund Epokës Erdogan!

11 Maj, 2023
in Kryesore, OP/ED
A A
Share on FacebookShare on Twitter

Marjana DODA

Zgjedhjet presidenciale dhe parlamentare në Turqi që do të mbahen më 14 maj 2023, janë përshkruar si më të rëndësishmet në historinë e Turqisë moderne, kjo me një perceptim se zgjedhjet kësaj here do të jenë një pikë kthese për përcaktimin e rrugës politike dhe ekonomike  të vendit, si dhe në marrëdhëniet ndërkombëtare dhe forcimin e rolit turk në nivel rajonal dhe ndërkombëtar.

Vendimi që do të marrin votuesit turq në maj nuk do të reflektojë vetëm se kush do të udhëheqë vendin, por edhe në rrugën ekonomike që do të marrë Turqia dhe  në rolin që do të ketë në zbutjen e konflikteve globale dhe rajonale.

Janë disa arsye pse këto zgjedhje konsiderohen si “më të rëndësishmet në historinë e vendit” që nga fillimi i Republikës.

Së pari sepse ato po zhvillohen 100 vjet pas krijimit të Republikës moderne të Turqisë nga Mustafa Kemal Atatürk, ndërsa Turqia dhe Republika po hyn në shekullin e dytë të ekzistencës së saj nën rrethana shumë komplekse globale

Së dyti për rolin e  rëndësishëm që ka Turqia si aktor dhe faktor në Euroazi dhe Lindjen e Mesme, por edhe përfshirjen-indirekte të saj në luftën në Ukrainë si ndërmjetësuese në këtë konflikt, sikundër e kemi parë dhe në Kaukazin e Jugut në konfliktin Armeni-Azerbajxhan, konfliktin izraelito-palestinez, luftën civile në Libi, krizën në Siri etj.

Së treti, për vetë popullin turk është me rendesi për demokracinë e brendshme,  jetën ekonomike dhe sociale  nisur dhe nga termeti i apokaliptik që goditi Turqinë në shkurt të ketij viti me një bilanc tragjik të humbjeve njerëzore.

Së katërti, zgjedhjet do të zhvillohen në kuadër të sistemit të ri presidencial, të cilin vendi e miratoi në vitin 2018 dhe i cili i jep Presidentit kompetenca të gjera në drejtimin e vendit.

Kujtojmë se zgjedhjet e mëparshme të përgjithshme turke qe u zhvilluan në vitin 2018, shënuan kalimin e vendit nga një sistem parlamentar në atë presidencial, sipas referendumit kushtetues të 2017-ës. Këto zgjedhje rezultuan në një fitore për presidentin aktual Rexhep Tajip Erdogan, i cili kishte mbajtur postin që nga viti 2014.

Rexhep Tayyip Erdogan ka qenë në pushtet në Turqi për më shumë se 20 vjet. Ai u zgjodh për herë të parë si kryetar bashkie i Stambollit në vitin 1994 dhe vazhdoi të shërbejë si kryeministër i Turqisë nga viti 2003 deri në vitin 2014. Në vitin 2014, ai u zgjodh president i Turqisë, një post që e ka mbajtur që atëherë.

Gjatë qëndrimit të tij si udhëheqës i Turqisë, Erdogan ka zbatuar politika të shumta që synojnë modernizimin dhe transformimin e vendit. Ai ka mbikëqyrur rritjen e konsiderueshme ekonomike, ka zbatuar reforma politike dhe ka punuar për të zgjeruar rolin e Turqisë në skenën ndërkombëtare. Megjithatë, lidershipi i tij është shënuar gjithashtu nga polemika, me kritikët që e akuzojnë atë për shtypjen e disidencës, goditjen e lirive civile dhe konsolidimin e pushtetit.

Mandati i Erdoganit është shënuar gjithashtu nga ndryshime të rëndësishme gjeopolitike, duke përfshirë konfliktin sirian, ngritjen e ISIS-it dhe marrëdhëniet e tensionuara të Turqisë me SHBA-në dhe Evropën. Vitet e fundit, qeveria e tij është akuzuar për shkelje të të drejtave të njeriut dhe ekonomia e Turqisë është përballur me sfida të rëndësishme, duke përfshirë inflacionin e lartë dhe një monedhë të dobësuar.

Në përgjithësi, 20 vitet e Erdoganit në pushtet kanë qenë një periudhë ndryshimesh dhe polemikash të rëndësishme në historinë e Turqisë. Por pas 20 vjetësh në pushtet, fillimisht si kryeministër dhe më pas si një president, ai është bërë gjithnjë e më intolerant ndaj kritikave dhe shumë nga kundërshtarët e tij janë në burg ose kanë ikur jashtë vendit. Kur një tentativë për grusht shteti kundër presidentit përfundoi me qindra të vrarë në vitin 2016, ai reagoi duke arrestuar dhjetëra mijëra turq dhe duke shkarkuar nëpunës civilë. Ai i shpalli lufte te hapur ish aleatit të tij Fetullah Gylen dhe çdo anëtari të saj kudo në botë me pretekstin se ishin njerezit e kësaj lëvizje nën drejtim e Gulen që tentuan një grusht shteti kundër Erdogan.

Erdogani autokrat

Rexhep Tajip Erdogan dhe Fetullah Gylen dikur ishin aleatë, me lëvizjen e Gylenit që mbështeste ngritjen e Erdoganit në pushtet në Turqi. Megjithatë, marrëdhënia e tyre u përkeqësua me kalimin e kohës, dhe kulmoi kur Erdogan e akuzoi Gulenin dhe ndjekësit e tij për përpjekje për të rrëzuar qeverinë e tij.

Gulen një dijetar islamik turk dhe ish-imam, i cili ka jetuar në Shtetet e Bashkuara që nga viti 1999. Ai themeloi lëvizjen Gulen, e cila është përshkruar si një lëvizje fetare dhe sociale që promovon arsimin, dialogun ndërfetar dhe filantropinë.

Erdogan ka akuzuar Gulenin dhe ndjekësit e tij, të cilët njihen si “gylenistë” ose “FETO” , se qëndrojnë pas një përpjekjeje të dështuar për grusht shteti në Turqi në vitin 2016. Erdogan e ka akuzuar Gulenin për udhëheqjen e një organizatë hierarkike që depërtoi në institucione të ndryshme në Turqi, duke përfshirë ushtrinë, gjyqësorin dhe policinë, në një përpjekje për të minuar qeverinë e Erdoganit dhe për të kapur pushtetin.

Gulen ka mohuar çdo përfshirje në përpjekjen për grusht shteti dhe e ka dënuar atë. Qeveria amerikane ka hedhur poshtë kërkesat e Turqisë për ekstradimin e Gylenit, duke deklaruar se nuk ka prova të mjaftueshme për të mbështetur akuzat kundër tij.

Por përçarja Erdogan-Gylen ka pasur një ndikim të rëndësishëm në peizazhin politik të Turqisë, pasi Erdogan nisi një goditje të gjerë ndaj mbështetësve të dyshuar të Gulenit dhe disidentëve të tjerë në vend. Kjo ka çuar në mijëra arrestime, përndjekje në çdo shtet, duke kërcënuar gjithashtu dhe ato shtete ku anëtarë të kësaj lëvizjeje jetonin.

Kjo përplasje vijon të ketë pasoja dramatike për shoqërinë turke. Persekutimi nga Erdogan vijoi në masë.

Komploti që iu adresua lëvizjes Gulen çoi në shkarkimin e rreth 150,000 nëpunësve publikë dhe arrestimin e më shumë se 50,000 njerëzve, duke përfshirë ushtarë, gazetarë, avokatë, oficerë policie, akademikë dhe politikanë kurdë.

Presidenti Rexhep Tajip Erdoğan tha se grushti i dështuar i  (15 korrikut 2016 ) ishte një “dhuratë nga Zoti”, duke i dhënë atij mundësinë për të riformuar vendin dhe për të spastruar elitën e vendit nga armiqtë, të cilët e akuzojnë atë për islamizimin e shtetit.

Erdogan premtoi “një Turqi të re” pas grushtit të dështuar. Ai e ka bërë të qartë se vendi që ai planifikon do të ishte i ndryshëm në dy mënyra themelore: pushteti do të përqendrohej në duart e presidentit dhe elitat e vjetra laike do të kishin një rol më të vogël politik.

Pikërisht ky grusht shteti i supozuar i shërbeu vetëm Erdoganit dhe fuqizimit të tij, natyrisht dhe legjitimitetin që i bëri duke persektuar të gjithë kundërshtarët e tij nën emrin e Lëvizjes Gulen.

Ndikimi i Erdogan në Ballkan dhe Europë 

Nën udhëheqjen e Rexhep Tajip Erdogan, Turqia ka kërkuar të zgjerojë ndikimin e saj në Ballkan vitet e fundit. Erdogan ka theksuar lidhjet historike dhe kulturore midis Turqisë dhe vendeve të Ballkanit, veçanërisht atyre me popullsi të konsiderueshme myslimane, dhe ka kërkuar të promovojë bashkëpunimin ekonomik, politik dhe kulturor midis Turqisë dhe rajonit.

Një nga mënyrat kryesore në të cilat Turqia ka kërkuar të rrisë ndikimin e saj në Ballkan është përmes rritjes së tregtisë dhe investimeve. Turqia është bërë një partner i rëndësishëm tregtar për shumë vende të Ballkanit, me vëllimet tregtare midis Turqisë dhe Ballkanit që po rriten me shpejtësi vitet e fundit. Turqia gjithashtu ka investuar shumë në rajon, veçanërisht në fusha të tilla si energjia, infrastruktura dhe turizmi.

Krahas angazhimit ekonomik, Turqia ka kërkuar të rrisë ndikimin e saj politik dhe diplomatik në Ballkan. Turqia është përpjekur të promovojë stabilitetin dhe bashkëpunimin rajonal, veçanërisht nëpërmjet përfshirjes së saj në nisma të tilla si Procesi i Bashkëpunimit të Evropës Juglindore (SEECP). Turqia gjithashtu ka kërkuar të ndërmjetësojë në mosmarrëveshje të ndryshme rajonale, siç është konflikti ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Përpjekjet e Turqisë për të zgjeruar ndikimin e saj në Ballkan janë pritur me reagime të ndryshme. Ndërsa disa vende të Ballkanit kanë mirëpritur përfshirjen dhe investimet e Turqisë, të tjera kanë shprehur shqetësimin për ndikimin në rritje të Turqisë në rajon dhe potencialin e saj për të minuar sovranitetin dhe stabilitetin e shteteve ballkanike. Ka pasur gjithashtu shqetësime për mbështetjen e Turqisë për grupe dhe organizata të ndryshme islamike në rajon, veçanërisht në Bosnje e Hercegovinë dhe Kosovë.

Në përgjithësi, përpjekjet e Erdoganit për të rritur ndikimin e Turqisë në Ballkan janë pjesë e një strategjie më të gjerë për të zgjeruar rolin e Turqisë si fuqi rajonale dhe për të promovuar interesat e Turqisë në arenën më të gjerë ndërkombëtare. Po ashtu nën udhëheqjen e Rexhep Tajip Erdogan, Turqia ka kërkuar të rrisë ndikimin e saj në Evropë, veçanërisht në fusha të tilla si politika, tregtia dhe siguria.

Një nga mënyrat kryesore në të cilat Turqia ka kërkuar të rrisë ndikimin e saj në Evropë është përmes marrëdhënieve të saj me Bashkimin Evropian. Turqia ka qenë një kandidate për anëtarësim në BE që nga viti 1999, dhe megjithëse negociatat kanë vazhduar për shumë vite, përparimi ka qenë i ngadaltë dhe i kufizuar. Erdogan ka kërkuar të promovojë anëtarësimin e Turqisë në BE dhe ka argumentuar se anëtarësimi i Turqisë do të ishte i dobishëm si për Turqinë ashtu edhe për BE-në. Megjithatë, ka pasur shqetësime në lidhje me të dhënat e Turqisë për të drejtat e njeriut dhe qeverisjen demokratike, të cilat kanë penguar përparimin e Turqisë drejt anëtarësimit.

Turqia ka luajtur një rol kyç në menaxhimin e fluksit të emigrantëve dhe refugjatëve nga Lindja e Mesme dhe Afrika në Evropë dhe ka punuar ngushtë me vendet evropiane për të adresuar çështjet që lidhen me terrorizmin dhe krimin e organizuar.

Është ky “asi” nën dorë i Erdogan që e përdor sa herë ndihet i kërcënuar nga kritikat e Europës apo sa herë ai do të  përfitojë nga Europa.

“Jeto nga shpata, vdis nga shpata”

Tërmeti i vitit 1999 rreth Stambollit ku vrau më shumë se 17,000 njerëz, i hapi rrugën që Rexhep Tajip Erdogan, atëherë kryebashkiaku i ri i qytetit, të ngrihej në zyrën e kryeministrit. Tani, 23 vjet më vonë, Erdogan, lideri afatgjatë i vendit, sfidohet nga një tjetër fatkeqësi sizmike masive dhe vdekjeprurëse.

Tërmeti i vitit 1999  ekspozoi kufizimet e kontratës sociale midis qytetarëve të Turqisë dhe shtetit të tyre paternalist. Soner Cagaptay, një bashkëpunëtor në Institutin e Uashingtonit për Politikën e Lindjes së Afërt dhe autor i “Një sulltan në vjeshtë: Erdogan përballet me forcat e pakontrollueshme të Turqisë”, shkruan: “Fatkeqësia natyrore, e shoqëruar me një krizë ekonomike që pasoi, ngjalli pakënaqësi të thellë dhe nxiti përmbysjen e regjimet laike dhe shpesh joliberale që kishin mbizotëruar që kur vendi doli nga rrënimi i Perandorisë Osmane, në 1922.”

Nga rrënojat e tërmetit, Rexhep Tajip Erdogan dhe AKP-ja e tij islamike përfituan nga reagimi i dështuar i qeverisë ndaj krizës dhe shënuan fitore në zgjedhjet komunale dhe parlamentare.

Tërmeti i fundit preku një popullsi të varfër dhe konservatore me prejardhje të përzier sunite, alevi dhe kurde, gjë që mund të zvogëlojë më tej mbështetjen për AKP-në. Mijëra ndërtesa u shembën. Madje, kreu i dhomës lokale të arkitektëve u habit dhe vuri re se ndërtesat nuk ishin të përforcuara me çelik.

Në vitin 2022, Presidenti turk, ndërsa përkujtonte përvjetorin e tërmetit të vitit 1999 që shkatërroi pjesë të vendit, përshëndeti “projektet e transformimit urban” të qeverisë së tij që do të mbronin popullin e tij nga tërmetet e ardhshme. “Si njerëz, nuk është në dorën tonë të parandalojmë fatkeqësitë; megjithatë, është në duart tona të marrim masa kundër ndikimeve të tyre shkatërruese”, tha Erdogan.

Presidenti turk tani po kundërshton fjalët e tij,

Vetëm disa muaj më vonë, në shkurt të vitit 2023, Turqia u godit nga dy termete masive në Turqinë juglindore ku preku rreth 14 milionë njerëz – 16 për qind e popullsisë – dhe la më shumë se 50,000 njerëz të vdekur dhe shkatërrim të gjerë , ndersa  rindërtimi pritet të kushtojë miliarda dollarë.

Populli turk i gjendur përballë kësaj tragjedie natyrore, me pasoja fatale, me njerëz të humbur, me njerëz nën gërmadha, dëshpërimisht kërkonin jo vetem ndihmë por dhe përgjegjësit. Pse kaq shumë ndërtesa të shembura, pse kaq shumë viktima, e qytete të tëra nën gërmadha.

Dhe gishti u drejtua nga presidenti turk, pse u lejua ndërtimi i paligjshëm dhe ndërtimet e pakujdesshme të ndërtesave?

Shumë turq u ankuan se qeveria vonoi në dërgimin e ndihmave humanitare në zonat e dëmtuara. Publiku ishte gjithashtu i zemëruar me ushtrinë për dështimin për të mobilizuar dhe ndihmuar në operacionet e kërkim-shpëtimit

Por a do të ketë tërmeti aktual të njëjtin efekt si ai i vitit 1999 dhe këtë herë të rrëzojë Presidentin Erdogan dhe partinë e tij?

Ndër veprimet e para të qeverisë në përgjigje të tërmetit ishte bllokimi i përkohshëm i Twitter-it, i cili po përdorej në Turqi për të ndihmuar shpëtimtarët të gjenin të mbijetuarit. Qeveria tha se po përdorej për të përhapur dezinformata dhe policia arrestoi një shkencëtar politik për postimin e kritikave për reagimin e urgjencës.

Erdogan, qeveria e tij…ajo për të cilën ai ishte zotuar, se do të merrte masa kundër ndikimt shkatërruese të fatkeqesive të ndryshme natyrore dështoi. 20 vite në pushtet ai forcoi vetëm pozitat e tij qeverisese por nuk arriti të forconte themelet e qindra mijëra ndërtesave që u rrafshuan në tërmetin e 6 shkurtit 2023.

Ndërsa Epoka e Erdoganit në drejtimin e Turqisë filloi pas një tërmeti masiv, 20 vite me vonë, një tjetër termet rrezikon ti japë fund udhëheqjes së tij. Por tërmeti nuk është vetëm ajo “shpata” që kësaj radhe po i drejtohet vete Erdoganit, po e njëjta armë që ai perdori kundër qeverisë turke 20 vite më parë. Përpos tërmetit apokaliptik, ajo që rrezikon sot Turqia dhe populli turk është Liria. Një liri që prej disa vitesh u është mohuar qindra e mijërave intelektualëve turq, nga raprezalja politike e qeverisë Erdogan. Është koha që këta njerëz të kthehen të sigurtë në atdheun e tyre…ndërsa Erdogan të shkojë në shtëpi.

/Argumentum.al

© 2023 Argumentum

 

 

 

 

Të afërta

Related Posts

OP/ED

Kina hap “rrugën drejt paqes” në Ukrainë

31 Maj, 2023
Kryesore

G-7 me pesë mesazhe madhore! Turqia Erdoganiste! Shtyhet fitorja historike! Shumë zhurmë por asgjë!

31 Maj, 2023
FOKUS

KAA-ja dhe KASH-ja tur diplomatik në Rajon

30 Maj, 2023

Na ndiqni

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum

Të fundit

Presidenti Erdoğan bisedon me Kurtin dhe Vuçiçin: Avancimi i dialogut, rruga e vetme për paqe

31 Maj, 2023

BE me nismë të re për Ballkanin/ Von der Leyen: Propozojmë katër shtylla për të përshpejtuar rrugëtimin e Ballkanit Perëndimor drejt BE-së

31 Maj, 2023

Kina hap “rrugën drejt paqes” në Ukrainë

31 Maj, 2023

G-7 me pesë mesazhe madhore! Turqia Erdoganiste! Shtyhet fitorja historike! Shumë zhurmë por asgjë!

31 Maj, 2023

Qeveria transferon Studimet Albanalogjike në Akademinë e Shkencave! Ministrja Kushi: Nuk plotëson kriteret për IAL

31 Maj, 2023
Argumentum

“Argumentum”, një proces intelektual …

Na kontaktoni

[email protected]
[email protected]
[email protected]

Na ndiqni

Bashkëpunëtorë Mediatik

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum
  • KREU
  • Politikat e Privatësisë
  • Rreth Nesh
  • Marketing & PR
  • Kontakt

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

No Result
View All Result
  • KREU
  • EKONOMI
  • POLITIKË
  • SOCIALE / KULTURË
  • INTERVISTA
  • OP/ED
  • RAJONI
  • MAGAZINË
  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • EnglishEnglish

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.