Azerbajxhani ka akuzuar Rusinë dhe Armeninë se kanë dështuar në përmbushjen e marrëveshjes së armëpushimit në enklavën e Nagorno-Karabakut, pasi Moska ofroi të presë bisedimet e reja të paqes, ndërsa Bashkimi Evropian i kërkoi Bakut dhe Jerevanit të përmbahen nga “dhuna dhe retorika e ashpër”.
Kritikat e qeverisë së Azerbajxhanit ndaj Rusisë të shtunën erdhën ndërsa presidenti i Azerbajxhanit Ilham Aliyev dhe kryeministri armen Nikol Pashinyan u takuan në Bruksel për bisedime që synonin zgjidhjen e konfliktit të tyre prej dekadash për kontrollin e Nagorno Karabakut.
MPJ ruse komenton dhe vendos kushtet për sovranitetin dhe integritetin territorial të Azerbajxhanit në kuadër të faktit të njohjes së Karabagut si pjesë e Azerbajxhanit nga Kryeministri i Republikës së Armenisë, një vend që pushtoi territoret e Azerbajxhanit për rreth 30 vjet, është e papranueshme”, tha Ministria e Jashtme e Azerbajxhanit në përgjigje të deklaratës së Ministrisë së Jashtme ruse.
Komenti i Ministrisë së Jashtme të Azerbajxhanit thotë:
“Kjo deklaratë e Ministrisë së Jashtme të Rusisë bie ndesh me Deklaratën për Ndërveprimin Aleat midis Republikës së Azerbajxhanit dhe Federatës Ruse dhe deklaratave të Presidentit të Federatës Ruse Vladimir Putin që mbështesin integritetin territorial dhe sovranitetin e Azerbajxhanit, përfshirë rajonin e Karabakut.
MPJ ruse komenton dhe vendos kushtet për sovranitetin dhe integritetin territorial të Azerbajxhanit në kuadër të faktit të njohjes së Karabagut si pjesë e Azerbajxhanit nga Kryeministri i Republikës së Armenisë, një vend që pushtoi territoret e Azerbajxhanit për rreth 30 vjet, është e papranueshme.
Kujtojmë se Azerbajxhani parashtroi pesë parimet bazë për vendosjen e marrëdhënieve me Armeninë pas Luftës Patriotike 44-ditore, propozimin për traktatin e paqes, si dhe iniciativën për përcaktimin e kufijve duke qenë autor i të gjitha dokumenteve fillestare në këto zona. Aktualisht, Azerbajxhani po ndërmerr hapa praktikë për të avancuar traktatin e paqes.
Azerbajxhani gjithashtu i ka qëndruar gjithmonë besnik deklaratave trepalëshe të nënshkruara midis liderëve të Azerbajxhanit, Armenisë dhe Rusisë.
Megjithatë, që nga dita e parë e nënshkrimit të deklaratës trepalëshe të lartpërmendur, Armenia nuk ka përmbushur shumë dispozita të deklaratës dhe Rusia nuk ka siguruar zbatimin e plotë të deklaratës brenda detyrimeve të saj.
Megjithë paralajmërimet e përsëritura nga Azerbajxhani për faktet mbi shfrytëzimin e rrugës Lachin për aktivitete të paligjshme, transportin e pajisjeve ushtarake dhe minave tokësore nga Armenia në territorin e Azerbajxhanit, rotacionin e formacioneve të armatosura ilegale, si dhe transportin e paligjshëm të palëve të treta. shtetasve në Azerbajxhan, nuk është marrë asnjë masë për të parandaluar veprimtarinë e paligjshme.
Azerbajxhani ka krijuar pikën kufitare të Lachin-it në përputhje me legjislacionin e brendshëm të Azerbajxhanit si dhe me rregullat ndërkombëtare për të parandaluar aktivitetet e paligjshme dhe për të garantuar transparencë. Gjatë muajve të fundit, qindra banorë armenë janë lejuar të kalojnë nëpër këtë pikë kontrolli në një mënyrë të mirërregulluar dhe transparente. Pavarësisht kësaj, Armenia nuk i ka pushuar provokimet kundër Azerbajxhanit dhe ka hapur zjarr mbi postbllokun më 15 qershor, si dhe ka tentuar kontrabandë duke përdorur automjetet e Komitetit Ndërkombëtar të Kryqit të Kuq (KNKK) në korrik. Përballë gjithë kësaj, Azerbajxhani lehtësoi kalimin e banorëve armenë përmes KNKK-së dhe deklaroi mundësitë ekzistuese për të përmbushur nevojat e mundshme të banorëve armenë përmes rrugës Aghdam-Khankendi.
Në këtë kontekst, është e qartë se përpjekjet për të politizuar vendosjen e pikës kufitare të Laçinit, e cila është e drejtë sovrane e Azerbajxhanit, si dhe deklaratat për gjoja krizën humanitare në rajon janë të pabaza.
Pas luftimeve të ashpra dhe një armëpushimi të ndërmjetësuar nga Rusia, Azerbajxhani në vitin 2020 pushtoi zonat që ishin kontrolluar nga armenët etnikë brenda dhe përreth enklavës malore.
Baku dhe Jerevani që atëherë kanë diskutuar një marrëveshje paqeje, në të cilën Rusia po shtyn gjithashtu të mbajë një rol udhëheqës dhe në të cilën të dy vendet do të bien dakord për kufijtë, do të zgjidhin mosmarrëveshjet mbi enklavën dhe do të shkrijnë marrëdhëniet.
Tensionet, megjithatë, janë ndezur përsëri me bllokimin e Azerbajxhanit dhe mbylljen e lidhjes së vetme tokësore midis Karabakut dhe Armenisë në fillim të kësaj jave.
Ai fajësoi mbylljen e korridorit të Laçinit – i cili kontrollohet nga paqeruajtësit rusë – për “kontrabandën” nga agjencitë e ndihmës.
Rusia tha të shtunën se ishte e gatshme të organizonte një takim trepalësh me Armeninë dhe Azerbajxhanin në nivel të ministrave të jashtëm dhe tha se kjo mund të pasohet me një samit në Moskë për të nënshkruar një traktat paqeje.
Presidenti i Këshillit Evropian tha se ai synonte të organizonte një takim të ri midis Aliyev dhe Pashinyan në Bruksel dhe një tjetër në Spanjë në tetor, duke përfshirë kancelarin gjerman Olaf Scholz dhe presidentin francez Emmanuel Macron.
Përveç BE-së, Shtetet e Bashkuara gjithashtu i kanë shtyrë palët të arrijnë një marrëveshje paqeje.
/Argumentum.al