• SHQIPËRI
  • KOSOVË
  • MAQEDONIA E VERIUT
  • MALI I ZI
  • Revista në PDF
29 Janar, 2023
  • KREU
  • EKONOMI

    MBZHR prezanton 4 produktet e para të certifikuara për treguesit gjeografikë, emërtimin e origjinës dhe specialitetin tradicional të garantuar

    Davos/ Forumi Ekonomik Botëror: Globalizimi është nën rrethim

    Forumi Ekonomik Botëror në Davos në kohë multi-krizash

    Thika me dy presa e ekonomisë në vitin 2023! A do të ketë shfryrje të ndërtimit?!

    FMN: 2023-shi, vit i vështirë për ekonominë globale

    Eksportet blegtorale “Made in Albania”, Krifca: Është kryer me sukses exporti i parë i mishit të qingjave në Arabinë Saudite

  • POLITIKË

    Dita Ndërkombëtare e Holokaustit, Veliaj: Ditë historike, popujt duhen bashkuar dhe jo përçarë

    Ministri i Mbrojtjes Niko Peleshi pritet në Pentagon nga Sekretari i Mbrojtjes Lloyd J. Austin III

    Presidenti Begaj pret raporteren për Shqipërinë në Parlamentin Evropian, znj. Isabel Santos

    Bashkia Tiranë dhe OSBE, nisma për të rinj nga i gjithë Ballkani

    Çështja McGonigal shkakton tensione në Kuvend/ Deputetët e PD bllokojnë foltoren, përjashtohet Berisha nga kuvendi

    Përkujtimi i viktimave të Holokaustit, Begaj: Shqipëria, në anën e duhur të historisë

    Kryeministri Rama: S’kam lidhje me hetimin e ish-zyrtarit të FBI, “zero akuzë dhe zero lidhje”

    Berisha: Komision hetimor parlamentar mbi lidhjet e McGonigal në Shqipëri, reagon Kryeministri Rama

    “21 janari, vrasje shtetërore”/ Ministri i Drejtësisë Ulsi Manja: Kallëzim në SPAK për ish-kryeministrin Berisha

  • SOCIALE / KULTURË

    Një sistem i ri furnizimi dhe kapacitete të rritura të ndërmarrjes së ujësjellësit në Gjirokastër sigurojnë ujë 24 orë për qytetarët

    “Liria”, “LiriaA”, unë dhe miku im i paharruar, Kostaq Xoxa

    Tirana do të marrë Presidencën e Qyteteve të Ballkanit

    Prokuroria e Tiranës: Kemi nisur verifikimin e audio-përgjimit për 21 janarin

    Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj nderohet me titullin “Qytetar Nderi” i Preshevës

    Ndahet nga jeta mjeku i njohur Isuf Kalo

    ‘Panorama’ nis sot rrugëtimin e saj edhe si televizion

  • INTERVISTA

    Përvjetori i parë i emërimit Arqipeshkv në krye të Kishës Katolike/ Mons. Arjan Dodaj: Vetem Zoti mund të jetë autori i ecjes sonë!  

    Ambasadori i Azerbajxhanit z. Anar Huseynov: Vizita e Presidentit Aliyev në Shqipëri hapi një faqe të re në marrëdhëniet tona dypaleshe

    Ministri i Brendshëm i RMV-së, Z. Oliver Spasovski: Ballkani i Hapur dhe Procesi i Berlinit plotesojnë njëri-tjetrin për bashkëpunimin ndërmjet vendeve të Ballkanit Perëndimor  

    Ekskluzive/ Ambasadori i Kinës në Shqipëri Z. Zhou Ding: Kina e Shqipëria duhet të shikojnë nga historia për të ndërtuar të ardhmen!

    Gjashtë muaj nga pushtimi rus i Ukrainës, Ambasadori Shkurov: “Lufta filloi me Krimenë dhe do të përfundojë me Krimenë, ukrainasit do ta mbrojnë pavarësinë e tyre deri në fund”

    Deputeti shqiptar në Parlamentin serb Shaip Kamberi zotohet të ngrejë më fort zërin në mbrojtje të të drejtave të shqiptarëve në Luginën e Preshevës

    Zoran Gjukanoviç: “Minoriteti malazez në Shqipëri dhe ai shqiptar në Mal të Zi të jenë ura komunikimi të dy vendeve tona”

  • OP/ED

    Kina dhe Shqipëria në një marrëveshje monumentale për heqjen e vizave

    Pikëpamja e Uashingtonit e Janusz Bugajskit: Parandalimi i një lufte tjetër ballkanike

    Opozita, mazhoranca dhe ndërkombëtarët 1990-2023!

    “Korrupsioni Gërryen Potencialin e Shqipërisë”

    “ Roli në rritje i Kroacisë në Integrimin e Ballkanit”

    3 Nëntori berlinez çmontoi Ballkanin e Hapur 

    Pse-të dhe e ardhmja e Komunitetit Politik Europian Post – Pragë!

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI

    Abazoviq mbështet Kurtin: Asociacioni nuk duhet të krijohet në baza etnike

    Kryediplomati maqedonas, Bujar Osmani: Tensionet në rajon rrisin mundësinë për ndikimin e Rusisë

    Kurti: Ata që duan Asociacion duhet të argumentojnë arsyen

    Edi Rama për median malazeze “A plus TV”: Milo është miku im, e respektoj, por Dritani është një fenomen i pabesueshëm në rajon

    Borisov: Ka përpjekje për kthimin e Maqedonisë së V. nën ndikimin e Rusisë

    Albin Kurti për REL: Nuk jam ftuar në takimin e Ambasadës për Asociacionin

  • MAGAZINË

    Tenisti serb, Novak Gjokoviq fiton për herë të 10-të në Australian Open

    Ndahet nga jeta legjenda braziliane e futbollit, Pele

    Ndahet nga jeta, njeriu që frymëzoi filmin e Tom Hanks/ Jetoi 18 vjet në aeroportin e Parisit

    Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Bullgaria nuk do të marrin pjesë në “Eurovision” 2023

    500 vjet më parë: Udhëtimi i Magelanit rreth botës

    25 vjet pa Princeshën Diana

    Seria më e re e telefonave të palosshëm Samsung Galaxy Z prezantohet në Tiranë

    Ndahet nga jeta regjisorja e njohur Vjosa Berisha

    Incidenti në ceremoninë e Oscar, Will Smith godet Chris Rock

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • EnglishEnglish
No Result
View All Result
Argumentum
  • KREU
  • EKONOMI

    MBZHR prezanton 4 produktet e para të certifikuara për treguesit gjeografikë, emërtimin e origjinës dhe specialitetin tradicional të garantuar

    Davos/ Forumi Ekonomik Botëror: Globalizimi është nën rrethim

    Forumi Ekonomik Botëror në Davos në kohë multi-krizash

    Thika me dy presa e ekonomisë në vitin 2023! A do të ketë shfryrje të ndërtimit?!

    FMN: 2023-shi, vit i vështirë për ekonominë globale

    Eksportet blegtorale “Made in Albania”, Krifca: Është kryer me sukses exporti i parë i mishit të qingjave në Arabinë Saudite

  • POLITIKË

    Dita Ndërkombëtare e Holokaustit, Veliaj: Ditë historike, popujt duhen bashkuar dhe jo përçarë

    Ministri i Mbrojtjes Niko Peleshi pritet në Pentagon nga Sekretari i Mbrojtjes Lloyd J. Austin III

    Presidenti Begaj pret raporteren për Shqipërinë në Parlamentin Evropian, znj. Isabel Santos

    Bashkia Tiranë dhe OSBE, nisma për të rinj nga i gjithë Ballkani

    Çështja McGonigal shkakton tensione në Kuvend/ Deputetët e PD bllokojnë foltoren, përjashtohet Berisha nga kuvendi

    Përkujtimi i viktimave të Holokaustit, Begaj: Shqipëria, në anën e duhur të historisë

    Kryeministri Rama: S’kam lidhje me hetimin e ish-zyrtarit të FBI, “zero akuzë dhe zero lidhje”

    Berisha: Komision hetimor parlamentar mbi lidhjet e McGonigal në Shqipëri, reagon Kryeministri Rama

    “21 janari, vrasje shtetërore”/ Ministri i Drejtësisë Ulsi Manja: Kallëzim në SPAK për ish-kryeministrin Berisha

  • SOCIALE / KULTURË

    Një sistem i ri furnizimi dhe kapacitete të rritura të ndërmarrjes së ujësjellësit në Gjirokastër sigurojnë ujë 24 orë për qytetarët

    “Liria”, “LiriaA”, unë dhe miku im i paharruar, Kostaq Xoxa

    Tirana do të marrë Presidencën e Qyteteve të Ballkanit

    Prokuroria e Tiranës: Kemi nisur verifikimin e audio-përgjimit për 21 janarin

    Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj nderohet me titullin “Qytetar Nderi” i Preshevës

    Ndahet nga jeta mjeku i njohur Isuf Kalo

    ‘Panorama’ nis sot rrugëtimin e saj edhe si televizion

  • INTERVISTA

    Përvjetori i parë i emërimit Arqipeshkv në krye të Kishës Katolike/ Mons. Arjan Dodaj: Vetem Zoti mund të jetë autori i ecjes sonë!  

    Ambasadori i Azerbajxhanit z. Anar Huseynov: Vizita e Presidentit Aliyev në Shqipëri hapi një faqe të re në marrëdhëniet tona dypaleshe

    Ministri i Brendshëm i RMV-së, Z. Oliver Spasovski: Ballkani i Hapur dhe Procesi i Berlinit plotesojnë njëri-tjetrin për bashkëpunimin ndërmjet vendeve të Ballkanit Perëndimor  

    Ekskluzive/ Ambasadori i Kinës në Shqipëri Z. Zhou Ding: Kina e Shqipëria duhet të shikojnë nga historia për të ndërtuar të ardhmen!

    Gjashtë muaj nga pushtimi rus i Ukrainës, Ambasadori Shkurov: “Lufta filloi me Krimenë dhe do të përfundojë me Krimenë, ukrainasit do ta mbrojnë pavarësinë e tyre deri në fund”

    Deputeti shqiptar në Parlamentin serb Shaip Kamberi zotohet të ngrejë më fort zërin në mbrojtje të të drejtave të shqiptarëve në Luginën e Preshevës

    Zoran Gjukanoviç: “Minoriteti malazez në Shqipëri dhe ai shqiptar në Mal të Zi të jenë ura komunikimi të dy vendeve tona”

  • OP/ED

    Kina dhe Shqipëria në një marrëveshje monumentale për heqjen e vizave

    Pikëpamja e Uashingtonit e Janusz Bugajskit: Parandalimi i një lufte tjetër ballkanike

    Opozita, mazhoranca dhe ndërkombëtarët 1990-2023!

    “Korrupsioni Gërryen Potencialin e Shqipërisë”

    “ Roli në rritje i Kroacisë në Integrimin e Ballkanit”

    3 Nëntori berlinez çmontoi Ballkanin e Hapur 

    Pse-të dhe e ardhmja e Komunitetit Politik Europian Post – Pragë!

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI

    Abazoviq mbështet Kurtin: Asociacioni nuk duhet të krijohet në baza etnike

    Kryediplomati maqedonas, Bujar Osmani: Tensionet në rajon rrisin mundësinë për ndikimin e Rusisë

    Kurti: Ata që duan Asociacion duhet të argumentojnë arsyen

    Edi Rama për median malazeze “A plus TV”: Milo është miku im, e respektoj, por Dritani është një fenomen i pabesueshëm në rajon

    Borisov: Ka përpjekje për kthimin e Maqedonisë së V. nën ndikimin e Rusisë

    Albin Kurti për REL: Nuk jam ftuar në takimin e Ambasadës për Asociacionin

  • MAGAZINË

    Tenisti serb, Novak Gjokoviq fiton për herë të 10-të në Australian Open

    Ndahet nga jeta legjenda braziliane e futbollit, Pele

    Ndahet nga jeta, njeriu që frymëzoi filmin e Tom Hanks/ Jetoi 18 vjet në aeroportin e Parisit

    Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Bullgaria nuk do të marrin pjesë në “Eurovision” 2023

    500 vjet më parë: Udhëtimi i Magelanit rreth botës

    25 vjet pa Princeshën Diana

    Seria më e re e telefonave të palosshëm Samsung Galaxy Z prezantohet në Tiranë

    Ndahet nga jeta regjisorja e njohur Vjosa Berisha

    Incidenti në ceremoninë e Oscar, Will Smith godet Chris Rock

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • EnglishEnglish
No Result
View All Result
Argumentum
No Result
View All Result
Home Retrospektive Diplomatike

OSBE-ja, 30 Vjet në Shqipëri!

19 Qershor, 2021
in Retrospektive Diplomatike
A A
Share on FacebookShare on Twitter

Nga Dr. Jorgji KOTE

30 vjet më parë, në Takimin e Ministrave të Jashtëm në Berlin, më 19/20 Qershor 1991, Shqipëria u pranua antare e ish KSBE-së, “ kryefjala politike” e asaj kohe dhe në vijim. Ndonëse, kjo histori filloi ters qysh në vitin 1973, kur u hodh dhe ideja e negociatave për krijimin e saj. Organizata për Sigurimin dhe Bashkëpunimin Europian ( OSBE) u krijua më 1 Gusht 1975 me nënshkrimin e Aktit Final të Helsinkit. Atë e diktoi nevoja e dialogut Lindje – Perëndim, në vijim të detantës së viteve 70; kur në Europë dhe më gjerë vërehej çtensionimi i marrëdhënieve ndërkombëtare mes dy superfuqive; po zbatohej « Ostpolitika «  ose « ndryshimi i rregjimeve lindore  nëpërmjet afrimit»; lufta në Vietnam ishte pranë përfundimit, po binin diktaturat fashiste në Greqi, Spanjë dhe Portugali ; më 1972  vizita e Niksonit në Pekin çeli një epokë të  re, etj. Mes vendeve antare ishin SHBA-ja dhe Kanadaja, falë rolit  të tyre të  pazëvendësueshëm në këto fusha jetike. Negociatat u zhvilluan në tre komitete që u pasqyruan dhe në Aktin Final të Helsnikit, si « tre shportat «  e saj – siguria ndërkombëtare, bashkëpunimi ekonomik, demokracia dhe të drejtat e njeriut.

Më 1 Janar 1995, KSBE-ja u quajt «  Organizata për Bashkëpunim dhe  Sigurim Europian ( OSBE) me arritje të spikatura, me një katalog të gjerë dhe të larmishëm veprimesh kudo. Ajo shquhet në fushën e krijimit të masave të besimit, vëzhgimin dhe menazhimin e krizave dhe konflikteve të armatosura, respektimin e pakicave të ndryshme, etj. Gjithsesi, pika e saj më e fortë mbeten vëzhgimi dhe sigurimi i  zgjedhjeve të lira dhe të ndershme. Ajo ka Zyrën e Institucioneve Demokratike dhe të Drejtave të Njeriut ( ODIHR) si pika më e besueshme e referimit dhe për BE-në, KiE-në, NATO-n, etj. Ndonëse pas vitit 2000, roli dhe ndikimi i OSBE-së janë zbehur, kryesisht për shkak të fuqizimit dhe zgjerimit të BE-së, KiE-së, NATO-s dhe organizatave të bashkëpunimit rajonal, ajo mbetet e rëndësishme, sidomos për vende të vogla si ne dhe organizata më e madhe rajonale e këtij lloji.

Bilanci dhe performanca jonë në këto 3 dekada është e pasur me hapa, demarshe, arrije dhe sfida madhore në të gjitha fushat që anjo mbulon.  Për fat të keq, nuk mungojnë as çuditë dhe telashet që i kemi krrijuar asaj gjatë kësaj periudhe. Kështu megjithë kufizimet e sistemit, në fundin e viteve 60 edhe vendi ynë  ishte përfshirë nga valët dhe flladi i liberalizmit në shumë fusha jetike. Mirëpo, më 1973 rregjimi filloi të ecte në korsi krejt të kundërta dhe të rrezikshme me Europën.  Fjalimi i Enver Hoxhës mbi rrethimin imperialisto-revizionist më 15 Mars 1973 ishte «hiroshima » politike shqiptare. Pikërisht në ato momente fatkeqe, qeverisë shqiptare i erdhi ftesa për të qenë e pranishme në negociatat në kuadrin e krijimit të  KSBE-së. Ashtu siç pritej, ftesa u refuzua, duke e etiketuar Helsinkin si «  konferenca e mossigurisë europiane ». Ja pra çudia e madhe: ndërsa më 1 Gusht 1975 në Helsinki 34 liderët e shteteve europiane, ndërmjet tyre dhe 12 të vendeve ish-lindore po nënshkruanin Aktin Final të Helsinkit,  në Tiranë vulosej Kushtetuta Socialiste dhe bunkerët filluan « të mbinin si kerpudhat». Ajo shpalli tradhti të lartë dhe armik këdo  që tregonte shenja bashkëpunimi me BE-në, NATON, SHBA dhe KSBE-në.

POR, nëse rregjimi u mundua ta kalonte në heshtje këtë ngjarje epokale, te masa e njerzëve, sidomos te ata që vuanin në burgje, KSBE-ja ngjalli shpresa të reja, sado naive për momentin. Këtu shquhet poeti, disidenti dhe mësuesi i Kukësit, martiri i demokracisë,  Havzi Nela që në burgun e tmerrshëm të Burrelit, më 1977, shkroi vjershën «  Fryma e Helsnikit » Ajo tregon pikërisht për shpresën dhe  dritën e re që shkaktoi  Helsniki. Çuditërisht, 11 vite më vonë, kur rregjimi ishte në grahmat e fundit dhe nuk po « linte gut pa lëvizur » për t’u pranuar në KSBE  tregoi «  dhëmbët »; as Presidiumi i Kuvendit Popullor, ku kishte dhe artistë të shquar nuk ia fali jetën, duke e varur dëshmorin e Helsinkit në litar më 10 Gusht  1988.

Dhe, vetëm  një vit më vonë, po ai rregjim filloi të bënte gjithçka që të  pranohej në KSBE. Shqipëria u pranua atje si vëzhguese në  Samitin e Kopenhagenit më 30 Maj  1990 dhe me të drejta të plota në Berlin më 22 Qershor 1991. Në shtator të atij viti, Presidenti Ramiz Alia shkoi në Helsinki për ta nënshkruar vetë Aktin Final ku dhe është e depozituar atje, në Pallatin “Finlandia”.

Bilanci dhe performanca jonë në këto 3 dekada është e pasur me hapa, demarshe, arrije dhe sfida madhore në të gjitha fushat që ajo mbulon.  Për fat të keq, nuk mungojnë as çuditë dhe telashet që i kemi krijuar asaj gjatë kësaj periudhe. Kështu, pesë vjet pas antarësimit, tronditëm botën dhe OSBE-në  me  farsën/ masakrën zgjedhore më 26/28 Maj 1996. Megjithë këmbënguljen e OSBE-së për përsëritjen e  zgjedhjeve në 40 zona, qeveria e atëhershme  nuk i përfilli dhe vazhdoi në të vetën me pasojat e njohura.

Dhe më keq ndodhi  në  Mars 1997, kur shteti dha «  SOS » dhe OSBE  dërgoi me ngut në Tiranë ish-Kancelarin austriak Vranitzky si të Dërguar të Posaçëm. Për tetë muaj rresht ai erdhi në Shqipëri në përpjekje  cfilitëse për paqen politike dhe sociale. Padyshim që  kapërcimi i kësaj situate ka dhe vulën e OSBE-së dhe të Vranickit, me mbështetjen  e BE-së dhe SHBA-ve. Ende pa kaluar një vit,  forcat e opozitës së atëhershme bënë rebelimin e armatosur  për të përmbysur qeverinë e ligjshme të zgjedhur demokratikisht më 1997 nën hyqmin e OSBE-së.

Ngjarja tjetër e pakëndshme  ndodhi në  zgjedhjet parlamentare në pranverën e vitit  2001 me  vjedhjet masive të votës në Dushk të Lushnjes. Me ndërhyrjen e OSBE-së u arrit pas shumë peripecish kompromisi me opozitën, të cilës iu dha posti i Presidentit të Republikës më 2002. Po atë vit, meqenëse nuk i linte politikanët tanë «  të livadhisnin » si të donin, disa prej tyre kërkuan çuditërisht mbylljen e Pranisë së OSBE-së dhe largimin e  drejtuesit të saj, gjermanit Ahrens. Në një drekë pune të Ministres së Jashtme të asaj kohe me homologun e saj gjerman më 2002 në Berlin  ku isha i pranishëm, Joschka Fischer i ra «  pragut të dëgjojë porta » kur tha  se « Ahrens e do shumë Shqipërinë, dhe pse ndonjëherë mban qëndrime kritike »  Kështu kjo çështje u mbyll dhe pse me një shije jo të këndshme.

Padyshim që arritja më e mirë ishte në vitin 2020, kur për herë të parë vendi ynë  kishte presidencën e OSBE-së; me plot sfida, probleme dhe arritje, të shtuara nga tërmeti i 26 Nëntorit 2019 dhe sidomos Pandemia COVID – 19.

Ky jubile është rast i mirë për të përgëzuar dhe vlerësuar diplomatët dhe ambasadorët tanë  dhe të OSBE-së që kanë shërbyer me zell dhe profesionalizëm të madh në Vjenë, Tiranë dhe kudo gjetkë gjatë gati 30 viteve të antarësimit tonë në OSBE. Eshtë domethënës fakti qe Zef Mazi, shefi i parë i Përfaqësisë sonë në OSBE në Vjenë me dy mandate dhe ish – ekspert në sekretariatin e OSBE-së, sot është Kryenegociator i vendit tonë me BE-në.

  / argumentum.al

© Argumentum

 

Ndajeni këtë me të tjerët:

  • Twitter
  • Facebook

Të afërta

Tags: Jorgji KoteOSCEShqiperia

Related Posts

Retrospektive Diplomatike

MBI JUBILEUN E 60 TË TRAKTATIT TË ELIZESË!

20 Janar, 2023
Retrospektive Diplomatike

Sot 555 vite nga vdekja e Heroit Kombëtar, Gjergj Kastriot Skënderbeu!

17 Janar, 2023
Kryesore

Kthesa historike e BE-së drejt Ballkanit!

6 Janar, 2023

Na ndiqni

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum

Të fundit

Abazoviq mbështet Kurtin: Asociacioni nuk duhet të krijohet në baza etnike

29 Janar, 2023

Tenisti serb, Novak Gjokoviq fiton për herë të 10-të në Australian Open

29 Janar, 2023

Kryediplomati maqedonas, Bujar Osmani: Tensionet në rajon rrisin mundësinë për ndikimin e Rusisë

29 Janar, 2023

SHBA-ja shpall Wagner-in organizatë kriminale transnacionale

29 Janar, 2023

Italia nënshkruan marrëveshje miliarda dollarëshe për gazin me Libinë

29 Janar, 2023
Argumentum

“Argumentum”, një proces intelektual …

Na kontaktoni

[email protected]
[email protected]
[email protected]

Na ndiqni

Bashkëpunëtorë Mediatik

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum
  • KREU
  • Politikat e Privatësisë
  • Rreth Nesh
  • Marketing & PR
  • Kontakt

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

No Result
View All Result
  • KREU
  • EKONOMI
  • POLITIKË
  • SOCIALE / KULTURË
  • INTERVISTA
  • OP/ED
  • RAJONI
  • MAGAZINË
  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
  • EnglishEnglish

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.