Nga Michael Morpurgo
Për 37 vjet, Aksel Shefler, ilustrustratori gjerman i “The Gruffalo”, e ka ndërtuar karrierën e tij në Britani, dhe kjo është tashmë shpëtia e tij. Kontributi i tij në jetën e miliona fëmijëve britanikë, ka qenë thjesht madhështor. Nëse largohemi nga BE, e drejta e tij deri më tani e garantuar, për ta quajtur Mbretërinë e Bashkuar shtëpinë e tij, do të kërcohet.
A mund ta imagjinojmë se si do të ndikojë kjo në jetën e tij, si do ta bëjë atë të ndihet? Ky njeri është një mik i çmuar për ne dhe për fëmijët tanë. Them se duhet të rimendohemi mbi këtë çështje. Bashkimi Europian, siç e njohim tani, u krijua pas Luftës së Dytë Botërore nga Franca dhe Gjermania, për të siguruar paqen dhe begatinë.
Kishte një vendosmëri, për të mos pasur më luftë në kontinent. Këto dy vende, kishin arsye të bollshme. Në 300 vitet e mëparshme, kishte pasur shumë luftëra mes tyre, përfshirë dy katastrofat e fundit, jo vetëm për ta, por edhe për ne në Mbretërinë e Bashkuar, dhe për njerëzit në mbarë botën.
Dhe në Evropë ka patur kryesisht paqe. Dhe demokraci po ashtu. Dhe për shumë njerëz, ndonëse në mënyrë jo të mjaftueshme, ka pasur ndërkohë edhe një begati të madhe ekonomike. Paqja, prosperiteti dhe demokracia: këto janë qëllime të shkëlqyera për ne dhe për fëmijët tanë.
Në një demokraci, njerëzit kanë të drejtë të ndryshojnë mendje. Ky është thelbi i demokracisë. Në një palë zgjedhje ne votojmë pro një qeverie të caktuar, dhe nëse pas disa vitesh ndjejmë se ajo nuk po e drejton vendin siç dëshirojmë ne, atëherë në zgjedhjet e ardhshme nuk e votojmë më.
Më siguri, e njëjta gjë duhet të jetë e vërtetë edhe nëse procesi demokratik merr formën e një referendumi. Në referendumin e vitit 1975 , 67 % e britanikëve votuan pro qëndrimit në BE. Në vitin 2016, 52 % votuan për t’u larguar nga unioni. Nëse mundëm të ndryshojmë mendje pas referendumi të parë, teksa rrethanat kanë ndryshuar, dhe pas një reflektimi mund të ndryshojmë sërish mendje, pas një referendumi të dytë.
Dhe kjo sipas meje është ajo që duhet të bëjmë tani, për të shpëtuar veten nga një rënie dhe përçarje gjithnjë e më e madhe. Ne kemi patur prej gati 3 vitesh një debat të ashpër, toksik për unitetin kombëtar, për psikikën kombëtare, thellësisht depresive, të pakëndshme dhe të pandershme, sa edhe vetë referendumi.
Ne bëjmë me faj kryeministren, qeverinë, parlamentin. Por nuk duhet ta bëjmë këtë. Në këtë derexhe e kemi sjellë vetë vendin. Kjo është një plagë e vetë-shkaktuar, që nuk do të shërohet, deri kur të biem dakord të zgjidhim dallimet tona, ose thjesht të biem dakord, që nuk jemi dakord.
Ka nga ata prej nesh që fajësojnë Evropën, për shumicën e sëmundjeve tona. Shumë njerëz, janë zemëruar me të drejtë me padrejtësitë në shoqërinë britanike, dhe për këtë bëjmë sërish përgjegjëse Evropën. Qytetarët u inkurajuan ta shfryjnë këtë duf gjatë fushatës së referendumit, një fushatë që ishte një parodi e demokracisë.
Nga ai moment ata po vuajnë, dhe dëshirojnë që procesi i divorcit të mbarojë sa më shpejt. Mbështesit e Brexit u dhanë shpresë: shpresën për të gjetur punë më të mira, për përmirësimin e kushteve të jetesës. Kjo ishte mënyra për ta kthyer Mbretërinë e Madhe në Britani, për të ripërtërirë krenarinë kombëtare, për të rikuperuar sovranitetin tonë të humbur.
Megjithatë, disa ndjehen ende pjesë e familjes së kombeve evropiane, pavarësisht nga idiotësitë dhe zënkat e saj, pavarësisht nga disa të afërm me karakter të vështirë. Ne i njohim dobitë e paqes dhe prosperitetit, që na ka sjellë BE. Ne jemi tani me Evropën. Ajo është shtëpia jonë, pasi Britania është shtëpia jonë. Dhe ne s’mund të largohemi pikërisht tani.
Njëkohësiht, ne ndihemi gjithnjë e më të distancuar nga bashkatdhetarët tanë, dhe të traumatizuar nga perspektiva e shpërbërjes së familjes. Ne e ndjejmë se vendi e ka humbur busullën. Do të ketë jetë edhe pas divorcit. Po si do të jetë ajo? Ikim apo mbetemi në union, gjysma e vendit do të jetë shumë e dëmtuar. Por, këtu është edhe faji ynë.
Që nga fillimi i negociatave, ne këmbëngulëm të luanim në një mënyrë fisnike. Por, ne jemi ekonomia e pestë më e madhe në botë. Evropa do të detyrohet të pranojë ofertën tonë, për të ruajtur lidhjet ekonomike me ne. Ne mund të diktojmë kushtet tona të divorcit. Problemi që zbuluam shumë shpejt, është se edhe Evropa ka krenarinë e saj, dhe nuk i pëlqen t’i flasin ata, më shumë se sa ne.
Ajo hakmerret. Kjo është ajo që ndodh në divorce. Dhe pas divorcit? Këtu ka dy histori. Ose ikim, ose qëndrojmë në Evropë, dhe luajmë rolin tonë të plotë, në krijimin e një Evrope të reformuar, që ne dhe aq shumë njerëz në Evropë, do të donim ta shihnim. Unë preferoj rrugën e dytë.
Në të shkuarën, ne kemi luftuar shumë për një Evropë të lirë. Pra, le të qëndrojmë në BE, dhe të punojmë për të pasur një Evropë më të mirë. Unë e zgjedh këtë rrugë, për hir të fëmijëve. Duhet të kujtojmë, se më shumë se 70 % e votuesve të rinj në referendum, donin qëndrimin në union.
Ombrella e paqes në Evropë, është mbrojtja e të rinjve, në një botë gjithnjë e më kërcënuese. Shikoni se si kjo ombrellë, ndihmoi në arritjen e paqes në ishullin e Irlandës. Dy vende evropiane, Irlanda dhe Britania e Madhe, vendosën që të mos ketë më luftë mes tyre, dhe Evropa ndihmoi në krijimin e një atmosfere, në të cilën paqja mund të fillonte dhe të përparonte. Por, paqja ashtu si martesa, si miqësia, duhet të fitohet vazhdimisht, dhe nuk mund të merret si e mirëqenë.
Tani është koha të rimendohemi mbi këtë çështje. Dhe unë nuk jam i vetmi. Mos harroni, 48 % prej nesh votuan për të qëndruar në Evropë. Gjashtë milionë prej nesh, nënshkruar këtë javë një peticion pë këtë qëllim. Dhe pastaj, ishte marshimi i fundit i familjeve në Londër. Qindra e mijëra njerëz marshuan në një protestë paqësore, duke deklaruar dëshirën e tyre të zjarrtë, për të qëndruar në Evropë.
Ajo nuk qe një turmë e zemëruar. Ishte një protestë serioze, por me një shpirt pozitiv. Kjo ishte Britania me më të mirën e saj, dhe në shumicën e saj. Prandaj, për hir të fëmijëve tanë, le t’i japim fund këtyre procedurave të stërzgjata dhe zemërake të divorcit. Fëmijët tanë, shpresojnë për një të ardhme në Evropë, për të krijuar një botë të paqes dhe pajtimit.
Do të jetë bota e tyre. Ndaj le t’i dëgjojmë, dhe shkojmë pas tyre. Ne duhet ta revokojmë nenin 50, të ndalemi, të reflektojmë, dhe pastaj të mos nxitojmë. Ne duhet ta bëjmë këtë për Sheflerin, dhe të tjerë si ai. Ne duhet të përpiqemi të shpëtojmë këtë martesë, për ta bërë punën më të mirë për ne, për fëmijët tanë dhe për Evropën.
Dhe nëse për 10 vjet apo më shumë, nëse shumë prej nesh ndjejnë ende se Evropa nuk është një shtëpi për ne, atëherë mund ta rimendojmë sërish Brexit. Asgjë nuk zgjat përgjithmonë. Unë shpresoj dhe besoj, se fëmijët tanë do ta bëjnë Evropën funksionale. Dhe ne duhet t’ua japim atyre këtë mundësi.
“The Guardian” – Bota.al