Boshko Jakshiç-[i]
Donald Tramp si president injoroi normat e demokracisë, shkatërroi shtetin e së drejtës, përburi Kongresin, fyu rivalët nëpër Amerikë dhe aleatët, mbyti mediat e lira dhe mendoi se është mbi ligjin. Atëherë juria e gjyqit ne Manhatan gjykoi në mënyrë unanime: fajtor, fajtor, fajtor. Dhe këtë e bëri 34 herë për të gjithë 34 pikat e akuzës për falsifikim të dokumenteve zyrtare në përpjekje që në prag të zgjedhjeve të vitit 2016 të fshehë pagesën e shumës prej 130.000 dollarë dhënë një ylli filmash pornografikë mbi aferën seksuale me Trampin, gjë të cilën ai e përgënjështron.
Kësisoj, Trampi është ish presidenti i Amerikës që është dënuar për kriminalitet, gjë që shtron pyetjen: a do të arrijë ky Hudin modern të çlirohet me ndonjë çudi nga zinxhirët dhe të bëhet përsëri president i Shteteve të Bashkuara?
Deri në shpalljen e vendimit me 11 korrik, direkt pata konventës përmbyllëse të republikanëve në Miluoki, ku Trampi do të pranojë emërimin për kandidat të tyre, Trampi do të jetë i lirë. Deri atëherë nuk humb kohë. Mbështetet te agresiviteti gjë e cila është karakteristike për personalitetin e tij nacisoid.
Më parë ka deklaruar se do ta thajë “kënetën e Uashingtonit” dhe se, nëse rikthehet në pushtet, do ta pastrojë me themel burokracinë qeveritare. Tani, i nevrikosur për shkak të dënimit, sipas parimit “dhëmb për dhëmb” premton në mënyrë revanshiste se do t’i ftojë prokurorët që të nisin një sërë procesesh kundër “presidentit më budalla që kemi patur ndonjëherë”, sikurse e përshkruan Xho Bajdenin, demokratët e tij dhe “marksistët e komunistët” e tjerë.
Amerika demokratike mburret se askush nuk është mbi ligjin. Presidenti Bajden, reagimet e Trampit i përshkroi si “të pafytyrë, të rrezikshme dhe të papërgjegjshme”. Amerikën e kërcënon jo vetëm një sulm i ri kundër shtetit të së drejtës por edhe vazhdim i polarizimit të paparë, tashmë mjaft të ndezur, të trupit zgjedhor. Dueli i parë në TV do të jetë i pamëshirshëm.
A është vendimi i gjyqit një gomë shpëtimi për Bajdenin, rejtingu i të cilit tani është rritur? Apo është një stimulant i fortë për ata që deri tani nuk ishin të sigurtë për Trampin, por do ta shpërblejnë në muajin nëntor sepse, sikurse thotë ai, as Nënë Tereza nuk do të kishte fituar në gjykimin e “falsifikuar” dhe të “turpshëm” pas të cilit qëndron shteti fashist?
Ndoshta është tejet heret për vlerësime serioze të ndikimit të vendimit të gjyqit në procesin e votimit, por sikurse janë punët tani, gjysma e amerikanëve mendon se procesi ka qënë korekt, ndërsa gjysma tjetër e përjeton si komplot të demokratëve dhe Ministrisë së tyre të drejtësisë që keqpërdor sistemin e drejtësisë. Republikanët janë të zemëruar për shkak të “ditës më të turpshme në histori” dhe qëndrojnë fort për Trampin i cili eleminoi në mënyrë autoritare të gjithë rivalët e mundshëm brenda partisë sipas të njejti parim sikurse i ka pas ndërruar si dorezat sekretarët e tij të shtetit në mënyrë që të kishte pushtet absolut. Shumë veta janë të bindur se gjykimi ka qënë i motivuar politikisht dhe se do të votojnë për Trampin. Vetëm një pakicë është e lëkundur, por duket se është e pamjaftueshme që t’ia dëmtojë Trampit shanset në rritje që të vendoset me banim për herë të dytë në Shtëpinë e Bardhë.
Si është e mundur që vendimi i gjyqit që e shenjon Trampin si kriminel të ndikojë kaq pak te ata që dëshirojnë përsëri ta shohin si president? Përse pas dhënies së vendimit u rrit numuri i zgjedhësve të cilët besojnë se Trampi është kandidati më i mirë për ruajtjen e demokracisë? Përse biznesi i madh dhuroi për fushatën, vetëm në 24 orët e parë pas gjykimit, shumën afro 53 milionë dollarë – aq sa grumbulloi Bajdeni gjithsejt në muajt mars dhe prill.
Trampi vërtetë është mjeshtër i marketingut, por si është e mundur që t’i bindë miliona amerikanë që të besojnë të kundërtën e asaj që shohin? Si i krijoi të droguarit politikë? Si arriti të bëjë të pamundur çdo debat brenda partisë republikane? Truku i tij mbështetet në teorinë e komplotit të cilën e shfrytëzon që ta paraqesë veten si shënjestër e përndjekjeve. Tha se ishte një “gjueti shtrigash” ndërsa gjatë mandatit të tij të parë u inicuan dy impiçmente, kërkesa për dorëheqje. U përpoq të rrëzonte rezultatet e zgjedhjeve të vitit 2020. Përhap frikë gjë që ka efekt të supremacionistët e bardhë të cilët janë baza e tij zgjedhore. Shfrytëzon me mjeshtëti informacionet e rremë. Është ai që përcakton se çfarë është e vërteta. Shpiku “faktet alternative”. I’u turr mediave dhe gazetarëve që e kritikojnë dhe i shpalli “armiq”. Në këtë rast kemi të bëjmë me një taktikë të vjetër por, gjykuar nga të gjitha gjasat, të suksesshme. E përshkruan veten si “të burgosur politik” dhe përsërit se është “njeri shumë i pafajshëm”. Me një kurorë të tillë grumbullon ndjekës rreth vetes, paralajmëron ankimim dhe deklaron se vendimi është shenjë se Amerika ka shkruar për dreq dhe se po shndërrohet në një vend të botës së tretë.
Mbrojtja e deklaruar e Trampit jo vetëm që do të ndajë akoma më shumë Amerikën, edhe kësisoj të ndarë (43 përqind mendon se ai duhet të shkojë në burg, 40 përqind janë kundër), por frymëzon autokratët në mbarë botën që të punojnë me këmbëngulje në ndarjet e shoqerinë perëndimore. Vladimir Putini apo Viktor Orbani u rreshtuan menjëherë me Trampin dhe fërkojnë duart me kënaqësi. Nga Pekini deklarohet se vendimi vërteton “natyrën farcisoide” të zgjedhje të nëntorit.
Trampi është tani i dënuar që pret shpalljen e vendimit, por gjithsesi ky nuk është fundi i problemeve të tij me drejtësinë. Ai po përballet edhe me tre procese tjera penale. Gjykata e Lartë shumë shpejt do të duhet të vendosë nëse para nëntorit do ta mbajë gjykimin në Xhorxhia, ku Trampi është i akuzuar për mosnjohjen e rezultatit të zgjedhjeve të vitit 2020 dhe nxitjen e trazirave në Kapitol Hill. Në Florida e presin dy akuza federale sepse në fermën e tij në Mar– a-Lago ruan dokumente të fshehtë që i ka marrë në mënyrë të paligjshme nga Shtëpia e Bardhë.
Një akt i dramës është mbyllur me vendimin e jurisë në Manhatan. Akti final do të mbyllet me vendimin e zgjedhësve me 5 nëntor. Trampi pret se do të jetë “gjykimi i vërtetë” e do të mundet të arrestojë gjykatësin e Nju Jorkut të cilin e quan “djall” dhe “tiran”. Të tjerët frikësohen se mos mandati i tij i dytë mund të futë një dozë të papërshkrueshme kaosi, ndoshta edhe dhune në jetën e Amerikës dhe do të ketë kësisoj pasoja të paparashikueshme për tërë botën. U takon amerikanëve që nëpërmjet zgjedhjeve të vendosin nëse duan të kenë si president një kriminel të dënuar.
Në çfarë bote jetojmë? Amerika, për breza të tërë është paraqitur si bastion i demokracisë, lirisë së fjalës dhe të drejtave të njeriut. Në çfarë po shndërrohet tani demokracia e fuqisë udhëheqëse të botës së lirë? Para dhjetë viteve vështirë të përfytyrohej se dikush i dënuar sipas 34 akuzave mund të konsiderohej si kandidat për president. Sot Trampi mund të jetë afër burgut, por edhe afër Shtëpisë së Bardhë. Nëse është kështu, nëse madje edhe 67 përqind e zgjedhësve mendon se vendimi për Trampin nuk do të ndikonte në bindjet e tyre, atëherë demokracia amerikane është sëmurë rëndshëm dhe – ç’është më e rrezikshmja – nuk ka siguracion shëndetsor.
*Përktheu për Argumentum Xhelal FEJZA
[i] https://www.politika.rs/sr/clanak/620630/Pogledi/Amerika-otisla-dodavola-zahvaljujuci-Trampu