Boshko Jakshiç-Politika
Ka mbetur vetëm të numërojmë ditët deri me 1 shtator për të marrë vesh nëse Serbinë përsëri e pret “qameti” dhe “kataklizma” ose do të shtyhet deri në pafundësi saga e hidhur kosovare e cila ua nxin jetën qytetarëve atëherë kur politikës i nevojitet një gjë e tillë.
Ky është epilogu i krizës dramatike të shkaktuar nga lëvizjet provokative të qeverisë në Prishtinë që duke filluar nga data 1 gusht të gjthë qytetarët e Republikës së Serbisë që hyjnë në territorin e Kosovës duhet të pajisen me një dokument hyrje-dalje i cili do të zëvendësojë dokumentet personale të Serbisë, e cila ka 11 vite që zbaton të njejtën praktikë ndaj qytetarëve të Kosovës. Është vendosur gjithashtu që të mos lejohen më automjetet me targa që janë lëshuar nga qytete në territorin e Serbisë. Këto targa do të hiqen dhe do të zëvendësohen me shenjat RKS-Republika e Kosovës.
Duket i pazakontë fakti që shkak për këtë dramë fundjave janë dokumentet personale dhe rreth 10.000 targa. Si është e mundur që për çështje të cilat janë pjesë e dialogut teknik në Bruksel “ishim një hap afër katastrofës”, sikurse tha presidenti Aleksandër Vuçiç?
Vërtetë u gjendëm para dyerve të “ferrit”, sikurse tha ministri i punëve të jashtme, i pamësuar me retorikën diplomatike, por ama përherë i gatshëm që nëpërmjet fjalëve të ashpra ti afrohet krijuesit të tij?
A thua vërtetë u përballëm me rrezikun që kryeministri kosovar Albin Kurti ta fuste Serbinë ”në periudhën e situatës më të ndërlikuar që kërcënon të rritet në krizë me pasoja të paparashikueshme dhe të shndërrohet në kataklizëm”, sikurse paralajmëroi Petar Petkoviçi, Drejtuesi i Zyrës qeveritare për Kosovën dhe Metohinë, i vendosur të mos humbasë asnjë rast që mund ti hapë dyert e ndonjë posti ambasadori? (Paraardhësi i Petkoviçit në postin e Drejtuesit të Zyrës në fjalë, Marko Gjuriç, pas dy mandatesh në këtë post u emërua ambasador i Serbisë në ShBA. Shën. i përkth.)
Kjo retorikë artilerie do të ishte e përshtatshmne në situatën në të cilën Beogradi të kishte të dhëna të sigurta për atë se shqiptarët e Kosovës, me mbështetjen e NATO-s nga ajri, të përgatisnin desantim në territoret në të cilët jetojnë serbët dhe atyre tu kërcënohej kësisoj dëbimi masiv.
Në Mitrovicë të Kosovës fishkëllyen sirenat e alarmit, serbët u drejtuan për nga pikat e kalimit kufitar të cilat i bllokuan me barrikada, ndërkohë që u dëgjuan edhe qitje sporadike me armë. Vuçiçi i cyste ata me mesazhin patriotik: “Nëse ndokujt i shkon mendja të sulmojë Serbinë, Serbia do të fitojë”.
Përfaqësuesit e Listës serbe (LS), filjali kosovar i Partisë Përparimtare serbe në pushtet në Beograd, e cila mbështet qeverinë Kurti në Prishtinë, ndërsa nëpërmjet përhapjes së frikës dhe shantazheve mban pushtetin në Veri të Kosovës, përgatitën mobilizimin. Pritej vetëm që nënkryetari i LS, Millan Radojçiç, të dilte nga ilegaliteti dhe të udhëhiqte kryengritësit profesonistë serbë në kryengritjen kundër targave.
Nëpërmjet frikësimit të popullit serb, përhapjes së tensioneve dhe stresit kolektiv, tesioni i shkaktuar ishte real dhe, si përherë në rrethana të këtilla, fare lehtë mund të dilte nga kontrolli – megjithëse vetëm krijuesi/krijuesit e tij e dinin epilogun.
Duket qesharake që një tensionim i tillë i situaës të krijohet vetëm për dokumentt personale dhe targat, por kjo është pjesë e realitetit të hidhur në të cilin është e pamundur të përjashtosh eksplozionin për shkak të problemeve që duken trivjalë në krahasim me atë kryesorin: statusin e Kosovës.
E gjithë kjo të shpie në konkluzionin që liderët e Serbisë dhe Kosovës luajnë me tensionet të cilët Vuçiçit i sjellin përfitimin e krijimit të figurës së shpëtimtarit të Serbisë, ndërsa Kurtit i shërbejnë për tu mburrur me përmbylljen e procesit të integrimit të Veriut në kufinjtë e Kosovës së pavarur në kohën kur rejtingu i tij politik është në rënie.
Patriotë të pashoq, por pa zgjidhje të problemit dhjetëvjeçar, nga i cili më shumë dëme kanë qytetarët e Serbisë dhe Kosovë. “Skenari më i vështirë në Kosovë e Metohi” i Vuçiçit u evitua jo sepse Beogradi përdorimi ndikimin e tij të madh, apo se Kurti e kuptoi iracionalitetin e vendimeve të tij, por me ndërhyrjen e ambasadorit amerikan në Prishtinë.
Nëse angazhimi i Uashingtonit na qenka kaq efektiv në Kosovë, shtrohet pyetja përse Serbia është kaq e mobilizuar dhe nuk lejon Pax americana ballkanike? E dimë mirë, kjo sese ShBA dhe deri para pak kohësh edhe Gjermania, janë shprehur krejt qartë se janë për zgjidhjen sipas parimit të njohjes së ndërsjelltë, gjë e cila për Beogadin është e papranueshme.
Kur politikanët serbë, ata në pushtet, por edhe shumë nga ata në opozitë që udhëhiqen nga kalkulime zgjedhore, do ti japin përgjigjje pyetjes se çfarë pjese e shtetit të Serbisë na qenka Kosova kur presidenti dhe oborrtarët e tij si dhe zyrtarë të tjerë nuk mund të shkelin me këmbë? Ku janë kufinjtë e së ashtuquajturës Serbi dhe ku të së ashtuquajturës Kosovë?
Në vend që të këmbëngulë për një autonomi të sigurtë të serbëve në Veri, të kërcënojë, nëse duhet, edhe me largim nga tryeza e bisedimeve nëse nuk realizohet Marrëveshja për formimin e Bashkëisë së komunave serbe, Beogradi pa kurrfarë ideje dëshiron të ruajë gjendjen kaotike, të pengojë pushtetin kosovar të vendosë pak rregull. Nëse Beogradi, kjo ka tashmë disa vite, i ka dhënë Prishtinës atributet e shtetësisë: ushtrinë, policinë, gjyqësorin, mbrojtjen territoriale, përse atëherë gjithë ky tensionim për targat dhe dokumentat personalë? Përse nuk lejon që Kosova ta përmbyllë sistemin e normalitetit – nga pagesa e energjisë elektrike e deri te targat – dhe pastaj të shihet se si mund të zgjidhet problemi i statusit? A nuk do të ishte më mirë që në kufi – kalimin administrativ- të kemi një sistem të rregulluar dhe jo një vend të kriminalizuar ku mbretëron vëllazërim bashkimi i tipit mafjoz?
Vuçiçi dhe Kurti luajnë rolet që u janë caktuar dhe, perveç paksa dramatikë për TV, nuk duket se janë edhe aq të shqetësuar për faktin se njerëzit po braktisin masivisht Serbië dhe Kosovën. I pari përhap frikën nga armagedoni i serbëve të Kosovës, ndërsa i dyti shprehet e Rusia, në marrëveshje me “Rusinë e vogël” në Beograd, po përgatitet për të destabilizuar seriozisht Ballkanin.
Si njëri ashtu edhe tjetri flasin pa argumente, por mbi bazën e skenarëve të përzgjedhur me kujdes që u mundësojnë atyre ta paraqesin veten si liderë të vërtetë të kombeve të tyre, për sigurinë dhe paqen e të cilëve ata përkujdesen. Taktika e njohur e nacionalzimit ndezës ende jep rezultate në këtë rajon. Targat janë të mirëseardhura për të larguar vëmendjen nga kriza që është duke ardhur.
Marketingu i hapur por i rrezikshëm dëmin më të madh ua bën serbëve në Kosovë, të cilët pushteti në Beograd i nxit vazhdimisht duke mos u lënë liri zgjedhje të jetës. Diçka më pak dëm i sjell tërë vendit i cili përkundet me kokëfortësi në ëndërrën kolosale se “Kosova është Serbi”.
As Kurti nuk fitoi gjë. Vendimet e tij të nxituara, të marra pa konsultime paraprake, jo vetëm që ia ulin rejtingun, por i mundësojnë Vuçiçit të marrë edhe një herë pozën e shpëtimtarit të kombit nga forcat shkatërruese të errësirës.
Fitimtarë këtu nuk ka. Ka vetëm humbës – qytetarët e Kosoës, si shqiptarët ashtu edhe serbët
Edhe njëherë u bë e qartë se kur nuk ka dialog atëherë mbretëron tensioni. Duke patur parasysh se dueli i ri është caktuar të mbahet me 1 shtator, shefi i diplomacisë europiane Jozep Borel ftoi Vuçiçin dhe Kurtin të shkojnë në Beruksel dhe të vazhdojnë dialogun për të gjithë çështjet e hapura.
Lojë fjalësh toksike pafund. “Do të shkoj në Bruksel, nuk e kam të vështirë, nuk pres asgjë, kush mendon se me Kurtin është e mundur të ruhet paqa, mendon se gabon shumë, e di mirë se me cilin kam të bëj”, e vlerësoi Vuçiçi raundin ri që para fillimit të tij.
Përktheu për Argumentum Xhelal FEJZA
https://www.politika.rs/sr/clanak/513666/Pogledi/Patriote-bez-premca-ali-i-bez-resenja