Kryeministri Edi Rama prezantoi para Kuvendit programin qeverisës për katër vitet e ardhshme, duke e cilësuar këtë mandat të katërt si një nga sfidat më të mëdha që ka përballuar ndonjëherë qeverisja shqiptare. Fjalimi i tij u përqendrua në disa shtylla kyçe: përgjegjësia ndaj qytetarëve pas një fitoreje të thellë zgjedhore, sfida historike e anëtarësimit në Bashkimin Europian dhe roli strategjik i teknologjisë dhe inteligjencës artificiale në modernizimin e shtetit.
“Ky mandat i ri është provimi ynë i madh i shtetit,” deklaroi Kryeministri, duke e krahasuar përgjegjësinë e shumicës së re me një test kombëtar që përkon në kohë dhe rëndësi me planin e integrimit europian. Sipas tij, përmbushja e këtij objektivi madhor do të varet jo vetëm nga programi i shkruar, por nga angazhimi real dhe transformimi i çdo premtimi në rezultate të prekshme për qytetarët.
“Kohëzgjatja e këtij provimi përkon me kohëzgjatjen e planit ambicioz kombëtar për të ulur Shqipërinë në tryezën e familjes së bashkuar europiane,” tha Rama, duke shtuar më tej: “Programi ynë i ri qeverisës është fletorja e zgjidhjeve të provimit, por suksesi i këtij provimi historik do të varet i gjithi nga aftësitë e secilit dhe secilës dhe këmbëngulja jonë e përbashkët për t’i kaluar zgjidhjet nga letra e programit në realitetin e Shqipërisë dhe të shqiptarëve.”
Kryeministri nënvizoi se “Shqipëria 2030 në BE” është jo vetëm vizioni udhëheqës i qeverisë, por edhe pika e referencës për çdo vendimmarrje politike e institucionale gjatë këtij mandati. “Shqipëria Europiane është busulla orientuese e çdo faqeje të programit tonë dhe metronomi i ritmit të çdo reforme që do të ndërmarrim,” deklaroi ai, duke i dhënë procesit të integrimit një dimension strategjik dhe të pandarë nga politika e brendshme.
Në vijim të fjalës, Rama vuri theksin tek inovacioni dhe inteligjenca artificiale si dy nga shtyllat e reja të modelit qeverisës. Ai njoftoi për krijimin e një pozicioni të ri ministror – Ministrja e Shtetit për Inteligjencën Artificiale – që do të drejtohet nga Diella, si dhe për ngritjen e një akseleratori inovacioni, me emrin AI4 – Albanian Innovation 4, që do të ketë misionin të transformojë administratën, të përshpejtojë digjitalizimin dhe të lidhë më ngushtë shërbimin publik me sipërmarrjen teknologjike.
Rama e përshkroi këtë qasje si një mënyrë të re për të ndërtuar shtet në epokën digjitale dhe për të pozicionuar Shqipërinë si një vend që jo vetëm ndjek zhvillimet globale, por synon të jetë pararojë në rajon për përdorimin strategjik të teknologjisë në shërbim të qytetarëve dhe qeverisjes së mirë.
Parlament, fjala e Kryeministrit Edi Rama
I nderuar Kuvend i Shqipërisë!
Të nderuar miq dhe të ftuar!
Lejomëni në fillim që si folës i parë i kësaj legjislature të re, në këtë pjesë vendimtare të rrugës së Shqipërisë europiane të përcjell urimin tim për një drejtim sa më të suksesshëm të punëve të Kuvendit, Kryetarit të ri të Kuvendit Niko Peleshi. Urime dhe suksese!
Unë nuk jam këtu sot për të kryer një formalitet votë besimi të qeverisë së re me mbështetjen aritmetike të një shumice të pazakonshme në këtë sallë dhe dua t’i them pikërisht shumicës, se jo një mandat, por vite të tëra politike nuk mjaftojnë për ta shpërblyer besimin e jashtëzakonshëm që shqiptarët na dhanë këtë herë. 83 mandate apo mbi 50% e zgjedhësve në mbështetjen tonë janë shifra të një borxhi të jashtëzakonshëm për mandatin e katërt radhazi. Është një borxh që duhet ta marrim përsipër çdo ditë, jo me fjalë, por me një vijë të re sjelljeje, me një qasje të re vetëkritike, me ide dhe risi në çdo drejtim, me durim, me vullnet, me përkushtim dhe me energji të reja në çdo hap për suksesin e këtij mandati të ri.
Ndërsa pakicës dua t’i them vetëm se nuk është puna jonë çfarë bëni dhe çfarë thoni jashtë kësaj salle, por në këtë sallë dhe në respekt të zgjedhësve tuaj, do të keni të gjithë vëmendjen tonë dhe të gjithë kohën që të dëshironi nëse do të harroni përdorimin e trupit, të duarve, të këmbeve si argument dhe të zhurmës dhe të rënies me dorë të tavolinave si alternativë. Në të kundërt prania jonë këtu do të zgjasë sa një proces votimi. Mbajeni parasysh këtë!
Ky mandat i ri është provimi ynë i madh i shtetit. Kohëzgjatja e këtij provimi përkon me kohëzgjatjen e planit ambicioz kombëtar për të ulur Shqipërinë në tryezën e familjes së bashkuar europiane. Dhe programi ynë i ri qeverisës është fletorja e zgjidhjeve të provimit, por suksesi i këtij provimi historik do të varet i gjithi nga aftësitë e secilit dhe secilës dhe këmbëngulja jonë e përbashkët për t’i kaluar zgjidhjet nga letra e programit në realitetin e Shqipërisë dhe të shqiptarëve.
Shqipëria 2030 në BE është kryefjala e këtij mandati. Shqipëria europiane është busulla orientuese e çdo faqeje të programit tonë dhe metronomi i ritmit të çdo reforme që do ndërmarrim.
Si zakonisht edhe në tre herët e shkuara në një seancë si kjo, unë as nuk do lexoj të gjithë programin, që e keni të gjithë në dispozicion, as nuk do të marr kohën e kuvendit apo rolin e çdo ministri duke i prekur në detaje të gjitha fushat të cilat ministrat do t’i paraqesin një dhe nga një.
Prandaj pjesën më të madhe të kësaj fjale do ta zërë inovacioni dhe inteligjenca artificiale si dy kuaj të një rëndësie strategjike të betejave tona për Shqipërinë 2030.
Shteti i së drejtës është themeli i anëtarësimit në familjen e bashkuar europiane. Udha është pa kthim. Konsolidimi i pavarësisë të gjyqësorit është thelbësor. Kodi i ri Penal, kodi i ri i procedurës penale dhe Kodi i ri Civil janë në proces si baza të reja të një legjislacioni modern me standardet më të larta europiane.
Nga ana tjetër, revolucioni digjital do të shtrihet më tej edhe në fushën e drejtësisë dhe të ligj zbatimit në tërësi për të ndihmuar nga njëra anë eficencen, transparencën, llogaridhënien e institucioneve demokratike dhe nga ana tjetër forcimin e lirive dhe të drejtave të individit.
Shqipëria është i vetmi vend në rajon që përdor me shumë sukses inteligjencën artificiale për të përshpejtuar e legjislacionit me BE. Futja e inteligjencës artificiale në shërbim të mirëqeverisjes, të anti korrupsionit dhe të progresit të përshpejtuar social ekonomik do të jetë një prioritet i pa ndarë i të gjitha ministrive dhe agjencive të vendit.
Ndërkohë Diella, ministrja e Shtetit për Inteligjencën Artificiale do të ushtrojë një ndikim vendimtar për përshpejtimin e këtij procesi. Ajo do të mbështetet nga një akselarator me emrin AI 4,” Albanian Inovation 4” i cili do ketë lirinë e plotë të operojë me një rol të ri brenda administratës, plot fuqi në veprim, shembje të pengesave burokratike, adoptim me detyrim përcaktim të inteligjencës artificiale në çdo hap dhe në çdo fushë.
Akseleratori AI 4 do të bashkojë talentet më të mira shqiptare brenda vendit duke tërhequr njëkohësisht shqiptarë në diasporë, por edhe të huaj që kanë dëshirë të hyjnë në konstelacionin e Diellës. Do të përqendrojë një masë kritike talentesh tek problemet më të vështira të Shqipërisë, sfida që zakonisht nuk i frymëzojnë startup-et por që janë kyç për përparimin kombëtar. Do të ndërtojë kompani që mund të krijojnë vlerë të konsiderueshme për Shqipërinë dhe për shtetin si aksioner dhe të motivojnë më shumë shqiptarë që të nisin sipërmarrjet e tyre duke krijuar një cikël auto gjenerues inovacioni.
Diella me akseleratorin e saj AI 4 do ta pozicionojë bukur Shqipërinë si një vend me ambicie të madhe në fushën e qeverisjes përmes digjitalizimit dhe inteligjencës artificiale si dhe do kombinojë peshën e shtetit me zhdërvjelltësinë e startup-eve duke bashkuar në korsinë e përparimit, shërbimin publik me sipërmarrjen inovative dhe duke i kthyer institucionet në platforma zhvillimore të inteligjencës artificiale.
Unë jam i keq ardhur për kundërshtinë ndaj Dielles si anëtare e kabinetit të ri qeveritar dhe për keqkuptimet e mëdha lidhur me rolin dhe me pritshmërinë prej saj dhe duke qenë se Diella është e integruar në dekretin e presidentit si pjesë përgjegjësie e imja dhe për rrjedhojë duke qenë se koha e fjalës time është e vetmja kohë kur Diella mund t’i drejtohet kuvendit, atëherë para se të vazhdoj më tej me programin e qeverise së re kërkoj nga shërbimi i Kuvendit t’ia japë fjalën Diellës.
/Argumentum.al