Më 28 maj, Azerbajxhanët në mbarë botën festojnë “Ditën e Pavarësisë”. 104 vjet më parë në këtë ditë të rëndësishme, u shpall Republika Demokratike e Azerbajxhanit (ADR) – paraardhëse e Republikës moderne të Azerbajxhanit.
Themelimi i ADR ishte një ngjarje historike për Azerbajxhanin në shumë aspekte:
Ishte republika e parë demokratike në Lindjen Myslimane. Deklarata e Pavarësisë, e cila u miratua nga kjo republikë e re më 28 maj 1918, ishte një dokument shembullor i politikës, që pasqyronte parimet e vërteta të demokracisë dhe shtetit të së drejtës.
Për herë të parë në botën islame, Azerbajxhani u dha të drejtën e votës grave. Kjo ndodhi në vitin 1918, i cili ishte shumë përpara shumë vendeve perëndimore. Në krahasim, disa vende evropiane si Holanda, Belgjika dhe Luksemburgu u dhanë grave të drejtën e votës në 1919, Franca në 1945.
Parlamenti i parë i Azerbajxhanit u krijua në vitin 1918. Parlamenti i Azerbajxhanit ishte një forum ku përfaqësuesit e shumë grupeve fetare dhe etnike mund të shprehnin lirisht, pa dallim dhe në mënyrë të barabartë mendimet e tyre. Parlamenti bashkoi anëtarë të etnive të ndryshme: Azerbajxhanë, rus, hebrenj, armenë dhe madje edhe një gjerman.
Territori i ADR në 1918 ishte shumë më i madh se territori aktual i Azerbajxhanit. Përbëhej nga 114 mijë km². Në krahasim, territori aktual i Azerbajxhanit është vetëm 86.6 mijë km².
ADR pati sukses në zbatimin e shumë reformave progresive në Azerbajxhan, pavarësisht sfidave gjeopolitike. Megjithatë, pavarësisë së ADR-së i erdhi fundi pas 2 vitesh. Në prill 1920, Ushtria e Kuqe hyri në Azerbajxhan. Megjithatë, populli Azerbajxhan nuk i harroi kurrë idealet dhe parimet e demokracisë të mësuara nga paraardhësit e tyre dhe ende festojnë 28 majin si Ditën e tyre Kombëtare.
Azerbajxhani ishte në gjendje të rivendoste pavarësinë e tij më 18 tetor 1991, pas pothuajse 71 vjetësh. Sot, Azerbajxhani është anëtar i shumë organizatave ndërkombëtare dhe rajonale, duke përfshirë OKB-në, Këshillin e Evropës, OSBE-në etj. Gjatë viteve 2012-2013, Azerbajxhani ishte gjithashtu një anëtar jo i përhershëm i Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Që nga tetori 2019, Azerbajxhani ka kryesuar gjithashtu Lëvizjen e Jo-Angazhimeve, e cila përbëhet nga 120 vende. Kjo kryesi ka hapur një kapitull të ri në marrëdhëniet e saj ndërkombëtare. Azerbajxhani është bërë gjithashtu një vend donator.
Që nga shpërthimi i pandemisë COVID-19, Azerbajxhani ka ndarë më shumë se 10 milionë dollarë për Organizatën Botërore të Shëndetësisë, për të luftuar koronavirusin. Azerbajxhani ka ofruar ndihmë financiare, mjekësore dhe humanitare për më shumë se 80 vende në luftën e tyre kundër pandemisë COVID-19 dhe është i përkushtuar për të vazhduar këtë aktivitet dhe ka qenë mbështetës i fortë i shpërndarjes së drejtë të vaksinave midis vendeve të botës.
Pas rivendosjes së integritetit territorial në vitin 2020, Azerbajxhani shpalli politikën e tij të energjisë së gjelbër në territoret e tij. Ai përfshin qytete të zgjuara dhe fshatra të zgjuar.
Duhet përmendur gjithashtu se Azerbajxhani ishte një nga vendet e para që ofroi dhe vazhdoi të ndihmonte ndihma humanitare për Ukrainën në dritën e situatës aktuale në këtë vend. Që nga shpërthimi i krizës, Azerbajxhani ka ndarë rreth 15 milionë euro ndihmë humanitare për Ukrainën.
Republika aktuale e Azerbajxhanit është një partner i besueshëm ndërkombëtar dhe nismëtar i projekteve të infrastrukturës, transportit dhe energjisë në shkallë të gjerë në Kaukazin e Jugut. Azerbajxhani është bërë një destinacion kyç investimi në rajon gjatë viteve të fundit, për shkak të një sërë faktorësh, duke përfshirë burimet e bollshme, vendndodhjen e favorshme, koston konkurruese të prodhimit dhe natyrisht, ligjet miqësore dhe mikpritjen e popullit Azerbajxhan. Për shkak të pozicionit të tij gjeografik, Azerbajxhani u bë një qendër kryesore transporti midis Lindjes-Perëndimit dhe Veri-Jug. Azerbajxhani ka ndërtuar një nga portet më të mëdha në Detin Kaspik dhe është realizuar linja hekurudhore Baku-Tbilisi-Kars. Këto dy projekte shërbejnë për të lidhur rajonin e Detit Kaspik me Detin e Zi. Azerbajxhani gjithashtu vazhdon të jetë partneri i fortë i BE-së, duke kontribuar veçanërisht në sigurinë energjetike të rajonit.
Në dekadat e fundit, Azerbajxhani ka pritur shumë ngjarje ndërkombëtare, të tilla si Eurovision, garat e Çmimit të Madh të Formula 1, lojërat evropiane, Kampionatin Evropian të Futbollit 2021 dhe shumë të tjera. Vendi gjithashtu ofron rregullisht bursa për studentët nga vendet në zhvillim për të ndjekur arsimin e tyre të lartë në Azerbajxhan.
/Argumentum.al