Grupi i Shtatë vendeve kryesore të industrializuara (G7) ka premtuar mbështetje të palëkundur të vazhdueshme për Ukrainën, ndërsa pushtimi rus i vendit hyri dje në vitin e tij të tretë.
Në një deklaratë të lëshuar pas një video-konference ku mori pjesë edhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky, G7-a i bëri thirrje Moskës që “të tërheqë plotësisht dhe pa kushte forcat e saj ushtarake nga territori i njohur ndërkombëtarisht i Ukrainës”.
Pushtimi i plotë i Ukrainës i urdhëruar nga presidenti rus Vladimir Putin filloi në orët e para të 24 shkurtit 2022.
Forcat ruse fillimisht përparuan në disa fronte duke përfshirë marshimin drejt kryeqytetit Kiev, por më pas u përqendruan në pushtimin e zonave në lindje dhe jug.
Rusia që atëherë ka aneksuar ilegalisht katër provinca në lindje të Ukrainës.
Pavarësisht ndihmës masive ushtarake dhe financiare perëndimore, Moska ende kontrollon pothuajse një të pestën e territorit të Ukrainës, duke përfshirë gadishullin e Krimesë në Detin e Zi, i cili u aneksua në vitin 2014.
Duke riafirmuar angazhimin e tyre për sigurinë afatgjatë të Ukrainës, G7-a tha se “ne po rritim ndihmën tonë të sigurisë për Ukrainën dhe po rrisim kapacitetet tona të prodhimit dhe shpërndarjes për të ndihmuar vendin”.
G7-a përbëhet nga SHBA, Franca, Britania, Italia, Kanadaja, Gjermania dhe Japonia.
Kryeministrja e Italisë Giorgia Meloni, vendi i së cilës aktualisht mban presidencën e rradhës të G7, priti takimin nga Kievi, ku kishte udhëtuar së bashku me kryeministrin kanadez Justin Trudeau, kryeministrin belg Alexander De Croo dhe presidenten e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen për të treguar solidaritetin e tyre në përvjetorin e dytë të luftës.
Ndërkohë, ministrja e Jashtme e Gjermanisë, Annalena Baerbock, ishte në qytetin portual të Ukrainës jugore të Odesës për një udhëtim të papritur.
Von der Leyen tha se vizita kishte për qëllim “për të festuar rezistencën e jashtëzakonshme të popullit ukrainas”.
“Më shumë se kurrë, ne qëndrojmë fort pranë Ukrainës. Financiarisht, ekonomikisht, ushtarakisht, moralisht. Derisa vendi të çlirohet përfundimisht”, shkroi von der Leyen në platformën X.
Presidenti Zelensky shënoi përvjetorin me një përkujtim të viktimave të luftës, ku morën pjesë edhe personalitete të huaja.
”Çdo njeri normal dëshiron që lufta të përfundojë”, tha presidenti ukrainas, në sfondin e avionëve të shkatërruar në aeroportin ”Hostomel” pranë Kievit të shtunën.
Presidenti kujtoi se beteja për kryeqytetin filloi në ”Hostomel”.
“Dhe ishte këtu që Putin pësoi humbjen e tij të parë”, tha Zelensky.
Ai falënderoi aleatët e huaj për ndihmën e tyre në fushatën e mbrojtjes.
Von der Leyen tha se ajo kujtoi se si dy vjet më parë, dukej sikur “gjithçka kishte humbur”.
”Por, falë guximit të ukrainasve, kjo nuk ndodhi”, tha ajo.
De Croo, Meloni dhe Trudeau – gjithashtu mbajtën fjalime në ceremoni.
Zelensky pastaj u dha medalje ushtarëve.
Presidenti ukrainas më vonë nënshkroi marrëveshje të veçanta sigurie me udhëheqësit italianë dhe kanadezë respektivisht.
Përvjetori vjen në një kohë vendimtare për Ukrainën, me trupat ruse që raportojnë disa përparime në lindje pas një periudhe të gjatë të një ngecjeje efektive. Forcat ukrainase u tërhoqën nga qyteti Avdiivka një javë më parë pas muajsh luftimesh të ashpra.
Ndërkohë, një paketë ndihme prej 60 miliardë dollarësh e përshkruar nga presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky si “me rëndësi thelbësore për mbrojtjen tonë” aktualisht mbahet në Kongresin e SHBA.
Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg e përdori përvjetorin për të shprehur sigurinë e tij se e ardhmja e Ukrainës qëndron në aleancën e mbrojtjes perëndimore.
“Ndërsa ju përgatitemi për atë ditë, NATO do të vazhdojë të qëndrojë me Ukrainën. Për sigurinë tuaj dhe për tonën”, tha Stoltenberg.
Ai e përshkroi situatën në frontin e betejës si “jashtëzakonisht serioze” dhe tha se “nuk ka indikacione” se presidenti rus Vladimir Putin po përgatitej për paqe.
Udhëheqësit nga e gjithë Evropa, duke përfshirë kancelarin gjerman Olaf Scholz, kryeministrin polak Donald Tusk dhe kryeministrin holandez Mark Rutte, shprehën mbështetjen e tyre për Ukrainën, ndërsa mijëra u mblodhën për të treguar solidaritetin e tyre në përvjetorin e dytë të luftës.
Në Rusi, pavarësisht rrezikut të arrestimit, njerëzit dolën në rrugë edhe për të shënuar fillimin e luftës dy vjet më parë.
Aktivistët e të drejtave civile raportuan arrestime të shumta gjatë aksioneve në vend të shtunën.
Gazeta e pavarur ”ovd.info” tha se 32 persona ishin arrestuar në nëntë qytete.
Protestat u mbajtën gjithashtu për të përkujtuar figurën e ndjerë të opozitës ruse Alexei Navalny, i cili vdiq në burg javën e kaluar, si dhe për çështje të tjera.
Në qendër të Moskës, njerëzit përkujtuan viktimat e luftës ruse të agresionit kundër Ukrainës në park në bulevardin ”Ukrainsky” duke vendosur lule në këmbët e një monumenti të poetit ukrainas, Lessja Ukrajinka.
”Oficerët me uniformë e ndoqën ngjarjen nga një makinë policie”, sipas një gazetari të DPA në vendngjarje.
Protestat publike kundër luftës janë shumë të rralla në Rusi, gjithashtu për shkak të represionit masiv shtetëror dhe demonstruesit janë arrestuar vazhdimisht.