• SHQIPËRI
  • KOSOVË
  • MAQEDONIA E VERIUT
  • MALI I ZI
  • Revista në PDF
7 Korrik, 2025
Edicion Special
  • KREU
  • EKONOMI

    Banka e Shqipërisë ul normën bazë të interesit nga 2,75% në 2,5%

    Zëvendësministrja Olta Manjani në Pekin: Shqipëria e angazhuar për fuqizimin e rolit të saj në arenën globale

    DW: Shqipëria drejt rekordit të 15 milionë turistëve

    Asambleja FED Invest: Ofertë unike për financimin e qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës në Shqipëri

    Guvernatori Sejko në prezantimin e Raportit të Tranzicionit të BERZH 2024-2025

    Konventa e Fondacionit FII/ Shqipëria mikpret figurat më të mëdha të financës dhe inovacionit

  • POLITIKË

    Korçë, inaugurohet godina e re e Konsullatës së Përgjithshme të Greqisë

    Suddeutsche Zeitung”: Edi Rama, pikturë dhe pushtet

    Bushati takon Sekretarin amerikan: Rubio pranoi ftesën e Ramës për të vizituar Tiranën

    Presidenti Begaj pranon Letrat Kredenciale të ambasadorit të ri të Palestinës në Shqipëri z. Sami Mhanna

    Rama urdhër pushtetit vendor: Nuk ka ‘tokë e xanun’, hiqini trarët e parkimeve dhe çadrat…

    Presidenti Begaj uron 4 korrikun: Mirënjohje për miqësinë e qëndrueshme me SHBA-të

    Rama në Vlorë, kërkon shkarkime masive në bashki! 

    Rama: Ina Majko, e para përfaqësuese e komunitetit rom në qeveri, do mbulojë çështjet e njerëzve më në nevojë

    Samiti BE-Ballkani Perëndimor në Shkup, Rama: Shqipëria ka përmbushur të gjithat pikat e Planit të Rritjes

  • SOCIALE / KULTURË

    ”National Geographic”: Riviera Shqiptare mbetet perfekte për një udhëtim me makinë

    35 vjet nga hyrja në ambasada

    “Kandidati për Kandidat”/Një satirë e thellë për politikën shqiptare, nga Arben Çejku

    Siguria e gazetarëve, Metani: Bashkëpunimi me mediet, thelbësor për transparencën dhe llogaridhënien

    Java Kulturore Italiane nga 1–8 Qershor/ Një festë që bashkon Italinë dhe Shqipërinë me kulturë, muzikë, shije dhe traditë.

    UNESCO: Lugina e Vjosës të shpallet Rezervat i Biosferës

    “Çfarë na bën evropianë?”/ Hapet zyrtarisht Java e Evropës

  • INTERVISTA

    Ekskluzive/Ambasadori dhe shkrimtari kroat Zlatko Kramarić: Trashëgimia e Titos dhe sfidat e Ballkanit në rendin e ri botëror

    Përmbyllja e Misionit Diplomatik/Ambasador Dancho Markovski: “Forcimi i Marrëdhënieve Shqipëri–Maqedoni e Veriut për një të ardhme të përbashkët Evropiane”

    100 Vjetori i Marrëdhënieve Diplomatike Shqipëri-Rusi: “Ambasadori A. Zaytsev flet për të ardhmen, bashkëpunimin ekonomik dhe paqen në kontekstin e zhvillimeve globale”

    EKSKLUZIVE/Ambasadorja e Kinës në Shqipëri,  Znj. Pang Chunxue: Potencial i madh bashkëpunimi mes dy vendeve!

    Ekskluzive/ Ambasadori ukrainas në Shqipëri, z.Volodymyr Shkurov: “Asgjë për Ukrainën pa Ukrainën”- Kërkojmë një Paqe të Drejtë dhe të Garantuar!

    “Shqipëria në Samitin e Klimës në Azerbajxhan: Angazhimi për Financimin e Gjelbër dhe Masat për Ndryshimet Klimatike”

    Ekskluzive/ “Negociatat – Sfida e fundit e integrimit”, një dëshmi e rrugëtimit Europian të Shqipërisë!

  • OP/ED

    Miti serb për Kosovën sipas historianit gjerman, Holm Sundhaussen!

    Turqia: Ura strategjike mes Lindjes, Azisë dhe Evropës

    Aspektet Kryesore të Politikës së Jashtme të Pavarur dhe të Bazuar në Interesin Kombëtar të Azerbajxhanit

    Shqipëria në Detin e Hapur të Gjeopolitikës: Koha për të rishikuar aleancat…

    Polonia, President i ri, telashe të vjetra!

    80-vjet nga Lufta e Dytë Botërore/ Historia si udhërrëfyes për të ardhmen!

    Canadian and European Union Relations Concept - Merged Flags of Canada and the EU 3D Illustration

    Erozioni i demokracisë liberale në Evropë e vështirëson kërkimin e Kanadasë për aleatë me mendësi të ngjashme.

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI

    Sveçla: Numri nga i cili erdhi kërcënimi me bombë në Kuvend lidhet me Ratko Mlladiçin

    RMV/ Mickoski: Mendojmë për vendosjen e taksave shtesë për personat e pamartuar

    Dështon për herë të 41-të konstituimi i Kuvendit të Kosovës

    Presidentja Osmani nis konsultimet me Liderët Politikë për zgjidhjen e krizës institucionale

    Paratë më mirë për mirëqenien sociale apo ura në Mitrovicë?

    Kos: BE në një mendje për zgjerim të mëtejshëm

  • MAGAZINË

    Paris 2024/ Mundësi rus Chermen Valiev i jep Shqipërisë medaljen e parë Olimpike

    Ndahet nga jeta Agim Doçi, poeti dhe tekstshkruesi i qindra këngëve të festivaleve shqiptare

    Krijimtari dhe biznes, rrugëtimi i ndërthurur i markës së veshjeve Dren Abazi Brand

    Ndahet nga jeta “Nderi i Kombit”, aktori i mirënjohur Mirush Kabashi

    Ndahet nga jeta aktori i shquar i humorit, Zef Deda!

    Kualifikimi në Euro 2024, Rama: Faleminderit edhe njëherë 1000 herë kuqezinjve!

    Ndërron jetë në fushën e futbollit ganezi Raphael Dwamena, sulmuesi i Egnatias

    20-vjeçari Carlos Alcaraz i jep fund mbretërimit të Novak Djokovic për të fituar titullin e parë të Wimbledon.

    Ndahet nga jeta Tina Turner, mbretëresha e Rock ‘n’ Roll

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
    • KINA-HORIZONT
  • English
No Result
View All Result
Argumentum
  • KREU
  • EKONOMI

    Banka e Shqipërisë ul normën bazë të interesit nga 2,75% në 2,5%

    Zëvendësministrja Olta Manjani në Pekin: Shqipëria e angazhuar për fuqizimin e rolit të saj në arenën globale

    DW: Shqipëria drejt rekordit të 15 milionë turistëve

    Asambleja FED Invest: Ofertë unike për financimin e qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës në Shqipëri

    Guvernatori Sejko në prezantimin e Raportit të Tranzicionit të BERZH 2024-2025

    Konventa e Fondacionit FII/ Shqipëria mikpret figurat më të mëdha të financës dhe inovacionit

  • POLITIKË

    Korçë, inaugurohet godina e re e Konsullatës së Përgjithshme të Greqisë

    Suddeutsche Zeitung”: Edi Rama, pikturë dhe pushtet

    Bushati takon Sekretarin amerikan: Rubio pranoi ftesën e Ramës për të vizituar Tiranën

    Presidenti Begaj pranon Letrat Kredenciale të ambasadorit të ri të Palestinës në Shqipëri z. Sami Mhanna

    Rama urdhër pushtetit vendor: Nuk ka ‘tokë e xanun’, hiqini trarët e parkimeve dhe çadrat…

    Presidenti Begaj uron 4 korrikun: Mirënjohje për miqësinë e qëndrueshme me SHBA-të

    Rama në Vlorë, kërkon shkarkime masive në bashki! 

    Rama: Ina Majko, e para përfaqësuese e komunitetit rom në qeveri, do mbulojë çështjet e njerëzve më në nevojë

    Samiti BE-Ballkani Perëndimor në Shkup, Rama: Shqipëria ka përmbushur të gjithat pikat e Planit të Rritjes

  • SOCIALE / KULTURË

    ”National Geographic”: Riviera Shqiptare mbetet perfekte për një udhëtim me makinë

    35 vjet nga hyrja në ambasada

    “Kandidati për Kandidat”/Një satirë e thellë për politikën shqiptare, nga Arben Çejku

    Siguria e gazetarëve, Metani: Bashkëpunimi me mediet, thelbësor për transparencën dhe llogaridhënien

    Java Kulturore Italiane nga 1–8 Qershor/ Një festë që bashkon Italinë dhe Shqipërinë me kulturë, muzikë, shije dhe traditë.

    UNESCO: Lugina e Vjosës të shpallet Rezervat i Biosferës

    “Çfarë na bën evropianë?”/ Hapet zyrtarisht Java e Evropës

  • INTERVISTA

    Ekskluzive/Ambasadori dhe shkrimtari kroat Zlatko Kramarić: Trashëgimia e Titos dhe sfidat e Ballkanit në rendin e ri botëror

    Përmbyllja e Misionit Diplomatik/Ambasador Dancho Markovski: “Forcimi i Marrëdhënieve Shqipëri–Maqedoni e Veriut për një të ardhme të përbashkët Evropiane”

    100 Vjetori i Marrëdhënieve Diplomatike Shqipëri-Rusi: “Ambasadori A. Zaytsev flet për të ardhmen, bashkëpunimin ekonomik dhe paqen në kontekstin e zhvillimeve globale”

    EKSKLUZIVE/Ambasadorja e Kinës në Shqipëri,  Znj. Pang Chunxue: Potencial i madh bashkëpunimi mes dy vendeve!

    Ekskluzive/ Ambasadori ukrainas në Shqipëri, z.Volodymyr Shkurov: “Asgjë për Ukrainën pa Ukrainën”- Kërkojmë një Paqe të Drejtë dhe të Garantuar!

    “Shqipëria në Samitin e Klimës në Azerbajxhan: Angazhimi për Financimin e Gjelbër dhe Masat për Ndryshimet Klimatike”

    Ekskluzive/ “Negociatat – Sfida e fundit e integrimit”, një dëshmi e rrugëtimit Europian të Shqipërisë!

  • OP/ED

    Miti serb për Kosovën sipas historianit gjerman, Holm Sundhaussen!

    Turqia: Ura strategjike mes Lindjes, Azisë dhe Evropës

    Aspektet Kryesore të Politikës së Jashtme të Pavarur dhe të Bazuar në Interesin Kombëtar të Azerbajxhanit

    Shqipëria në Detin e Hapur të Gjeopolitikës: Koha për të rishikuar aleancat…

    Polonia, President i ri, telashe të vjetra!

    80-vjet nga Lufta e Dytë Botërore/ Historia si udhërrëfyes për të ardhmen!

    Canadian and European Union Relations Concept - Merged Flags of Canada and the EU 3D Illustration

    Erozioni i demokracisë liberale në Evropë e vështirëson kërkimin e Kanadasë për aleatë me mendësi të ngjashme.

  • RAJONI
    • All
    • KOSOVA
    • MALI I ZI
    • MAQEDONI

    Sveçla: Numri nga i cili erdhi kërcënimi me bombë në Kuvend lidhet me Ratko Mlladiçin

    RMV/ Mickoski: Mendojmë për vendosjen e taksave shtesë për personat e pamartuar

    Dështon për herë të 41-të konstituimi i Kuvendit të Kosovës

    Presidentja Osmani nis konsultimet me Liderët Politikë për zgjidhjen e krizës institucionale

    Paratë më mirë për mirëqenien sociale apo ura në Mitrovicë?

    Kos: BE në një mendje për zgjerim të mëtejshëm

  • MAGAZINË

    Paris 2024/ Mundësi rus Chermen Valiev i jep Shqipërisë medaljen e parë Olimpike

    Ndahet nga jeta Agim Doçi, poeti dhe tekstshkruesi i qindra këngëve të festivaleve shqiptare

    Krijimtari dhe biznes, rrugëtimi i ndërthurur i markës së veshjeve Dren Abazi Brand

    Ndahet nga jeta “Nderi i Kombit”, aktori i mirënjohur Mirush Kabashi

    Ndahet nga jeta aktori i shquar i humorit, Zef Deda!

    Kualifikimi në Euro 2024, Rama: Faleminderit edhe njëherë 1000 herë kuqezinjve!

    Ndërron jetë në fushën e futbollit ganezi Raphael Dwamena, sulmuesi i Egnatias

    20-vjeçari Carlos Alcaraz i jep fund mbretërimit të Novak Djokovic për të fituar titullin e parë të Wimbledon.

    Ndahet nga jeta Tina Turner, mbretëresha e Rock ‘n’ Roll

  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
    • KINA-HORIZONT
  • English
No Result
View All Result
Argumentum
No Result
View All Result
Home FOKUS

Inteligjenca lindore. Pse brezit të ri i duhet Mendimi Kinez, krah atij Grek dhe Romak

29 Mars, 2019
in FOKUS
A A
Share on FacebookShare on Twitter

Nga Roel Sterks

Gjatë vizite të kohëve të fundit në një shkollë të mesme në Angli, u tregova një grupi 15-vjeçarësh, një foto të Portës së Paqes Qiellore që të çon në hyrjen e Qytetit të Ndaluar në Pekin. Mbi portë, qëndron varet një prej portreteve më të qarkulluar të Mao Cedunit. Vendosur mes dy pankartave, që shkruajnë “Rroftë Republika Popullore e Kinës” dhe “Rroftë Uniteti i Madh i Popujve të Botës”, Mao vështron i qetë drejt Sheshit Tiananmen.

I pyeta studentët nëse e njohin skenën apo zotërinë që ndodhet mbi hyrje. Disa prej tyre u përgjigjën: “Ngjan si aziatike, ndoshta diku në Kinë apo Japoni”. Një grusht prej tyre pikasën që ishte Qyteti i Ndaluar – njëri kish qenë atje së fundmi – por vetëm tre prej tyre e identifikuan Maon me emër, dhe ishin në gjendje të shtonin një koment të shkurtër, ku fjala kyçe ishte “komunizëm”.

Kjo përgjigje e varfër nuk më habiti. Azia Lindore pak, shumë pak vend zë në kurrikulën shkollore britanike, përtej vendit të saj në një narrativë të historisë perandorake, apo historisë së Luftës së Ftohtë. Ata që përfundojnë shkollën e mesme në Britaninë e Madhe, në rastin më të mirë mund ta asociojnë Kinën me Luftërat e Opiumit, revolucionin, komunizmin, Hong Kongun apo Murin e Madh, ndërsa shumë pak bëjnë lidhje me Luftëtarët e Trrakotës apo Luftën e Dytë Botërore.

Ndërsa politikanët që mbështesin Brexit entuziasmohen për angazhimin me pjesën tjetër të botës, dhe se si Britania e Madhe do të përfitojë prej marrëveshjeve tregtare me Kinën, apo të bëhet një Singapor i dytë, brezi i ngarkuar për të bërë këto ide realitet, është i keqshërbyer, teksa i mësohet pothuaj asgjë në lidhje me vlerat themelore sociale, politike dhe filozofike që kanë formësuar Kinën për shekuj të tërë. Ndërkohë, media britanike e lidh Kinën me një seri të kufizuar memesh: një superfuqi autokratike në rritje, që kërcënon perëndimin përmes luftërave tregtare dhe spiunazhit industrial.

Ndonëse politikanët dhe mësuesit e pranojnë gjithnjë e më shumë vlerën e të mësuarit të gjuhës kineze, shumë pak prej tyre e kuptojnë se të gjithë mund të përfitojmë nga studimi i Kinës, përtej të shkuarës së saj të afërt, si dhe jashtë kuadrit të kontakteve sino-perëndimore. Ne kemi filluar të mësojmë kinezçe, por nuk arrijmë të mendojmë kinezçe.

Nëse i hedh një sy historisë së Kinës, mund të thuash se ideologjitë e Kinës së shekujve 20 dhe 21 kanë patur një rol relativisht të vogël në formësimin e pikëpamjes botërore dhe ADN kulturore të shoqërisë kineze sot.

Disa prej ideve të saj themelore mbi pushtetin, udhëheqjen dhe besnikërinë janë formuar në epokën klasike, në mesimet e mjeshtrave të filozofisë, disa prej të cilëve jetuan 25 shekuj përpara themelimit të Republikës Popullore në vitin 1949. Nevoja për një etikë pune të fortë, rëndësia e familjes, respekti për autoritetin, prindërit dhe më të rriturit – këto janë trashëgimi e Konfucit (551-479 para Krishtit) dhe ndjekësve të tij.

Këto tekste të lashta informojnë jo thjesht se si njerëzit të jetojnë jetën e tyre, por edhe qasjet e atyre që kanë pushtet. Fiksimi kinez me arsimin, si një mënyrë për të përmirësuar veten dhe shoqërinë, për shembull, është i ngulitur me një autoritet pothuaj biblik në tekstet klasike, të cilët ishte kërkesë e detyrueshme që të lexoheshin, nga çdo zyrtar që dëshironte të kalonte provimet e shërbimit civil, deri në fillimet e shekullit 20.

Filozofët e Kinës së lashtë dhe tekstet e tyre citohen dhe përmenden në diskurset publike në Kinë, po aq sa dhe Shekspiri dhe Makiaveli janë shndërruar në mbiemra në gjuhën angleze. Ideali i “shoqërisë në harmoni”, ku uniteti dhe kohezioni mbizotërojnë, mbi ambicien individuale, nuk u shpik prej politikanëve të sotëm të Kinës që e trumbetojnë shpesh – as edhe bindja që shoqëria udhëhiqet më mirë nga një monark apo lider, as edhe nocioni që shteti është një zgjatim i familjes, që udhëhiqet nga një baba i kombit. Konfuci e thoshte që në kohën e tij, se është më mirë ta menaxhosh, se sa ta shtypësh dëshirën njerëzore për pasuri, gjë e cila ngjan si një thirrje për të përshtatur kapitalizmin në një shoqëri socialiste.

Sot, ndërsa Kina modernizohet dhe ndërton rrugë e komplekse banimi, arkeologët zbulojnë dorëshkrime në bambu që kanë mbetur të fshehura për më shumë se 2000 vite. Dokumenta ligjore nga koha e perandorit të parë, Qin Shi Huang (i cili sundoi në fundin e shekullit të tretë para Krishtit), zbulojnë një mjedis institucional ku shteti tashmë e mikro-menaxhonte sferën private të jetëve të njerëzve, në detaje të konsiderueshme.

Praktika të tilla janë shumë të ngjashme me qeveritë që mbledhin të dhënat elektronike të njerëzve, apo me monitorimin e gjurmëve digjitale të qytetarëve. Të dyja nuk janë aspak unike për Kinën: thjesht zëvendësojeni qeverinë me Facebook apo Google, dhe zëvendëso “nënshtetas” me “konsumator”.

Nuk u vë dot faj atyre adleshentëve që nuk identifikojnë dot Maon; në fund të fundit, disa prej tyre mund të hutohen njësoj, përballë një portreti të Oliver Kromuellit apo Margaret Theçërit. Por nëse angazhimi ynë me Kinën duhet të shkojë përtejë një romance ekonomike afatshkurtër, të gjithë do të përfitojmë nëse prezantojmë brezin tonë të ardhshëm, me Mendimin Kinez, krah atij Grek dhe Romak.

World Histories – Bota.al

Related- Posts

FOKUS

“Mbi kultin e individit të Stalinit”

7 Korrik, 2025
FOKUS

60-vjetori i Rajonit Autonom Xizang/ Një histori suksesi dhe zhvillimi të qëndrueshëm

7 Korrik, 2025
FOKUS

Samiti i BRICS 2025: Çfarë e pret bllokun, ndërsa udhëheqësit mblidhen në Brazil?

6 Korrik, 2025

Na ndiqni

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum

Të fundit

Lufta e Izraelit në Gaza mund të shkaktojë pasoja globale, paralajmëron ministri turk në samitin e BRICS

7 Korrik, 2025

Ministri rus i Transportit gjendet i vdekur disa orë pasi u shkarkua nga Putini

7 Korrik, 2025

Miku nga Serbia

7 Korrik, 2025

“Mbi kultin e individit të Stalinit”

7 Korrik, 2025

Presidenti Xi Jinping i përgjigjet letrës së delegacionit të shkëmbimeve kulturore rinore të ShBA-së që vizitoi Kinën

7 Korrik, 2025
Argumentum

“Argumentum”, një proces intelektual …

Na kontaktoni

[email protected]
[email protected]
[email protected]

Na ndiqni

Bashkëpunëtorë Mediatik

Regjistrohu

Merr në Email Revistën Argumentum
  • KREU
  • Politikat e Privatësisë
  • Rreth Nesh
  • Marketing & PR
  • Kontakt

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In

Add New Playlist

No Result
View All Result
  • KREU
  • EKONOMI
  • POLITIKË
  • SOCIALE / KULTURË
  • INTERVISTA
  • OP/ED
  • RAJONI
  • MAGAZINË
  • TË TJERA
    • FOKUS
    • JO VETËM LAJM
    • REALPOLITIK
    • KINA-HORIZONT
  • English

© 2022 Argumentum. Të gjitha të drejtat e rezervuara | NIPT: L91415033Q

This website uses cookies. By continuing to use this website you are giving consent to cookies being used. Visit our Privacy and Cookie Policy.