Qilimi persian

Sa herë që bëhet fjalë për kulturën dhe identitetin iranian, qilimi është padyshim një nga simbolet më të spikatura që përfaqësojnë këtë kulturë të pasur.

Historia e qilimit persian (persian) një kulm i madhështisë artistike – daton 2500 vjet më parë. Iranianët ishin ndër pionierët të qytetërimeve të lashta në endjene  qilimave, pasi kishin arritur një shkallë superiore të përsosmërisë përgjatë shekujve krijimtarie dhe zgjuarsie.

Shkathtësia e endjes së qilimave i është transmetuar çdo brezi, të cilët i pasuruan me aftësi dhe mjeshtëri të reja. Të gjurmosh historinë e qilimit pers është sikur të ndjekësh rrugën e  zhvillimit kulturor të një prej qytetërimeve më të mëdha që bota ka parë ndonjëherë.

Qilimi persian është një tekstil i rëndë i bërë për një larmi qëllimesh utilitare dhe simbolike, për përdorim shtëpiak, lokale dhe eksport. Endja e qilimave është një pjesë thelbësore e kulturës persiane dhe artit iranian. Brenda grupit të qilimave orientale të prodhuara nga vendet e “rripit të qilimave”, qilimi persian shquhet për shumëllojshmërinë dhe detajet e ndërlikuara të dizenjove të tij të shumëfishta.

Një qilim tradicional persian është i endur me dorë në tezgjah dhe një nga karakteristikat më të rëndësishme për t’u kujdesur është numri i nyjeve. Një qilim cilësor duhet të ketë të paktën 120 nyje për çdo inç katror (6 cm katror). Për t’u shfaqur si një njohës i qilimave para shitësit, kthejeni qilimin dhe shikoni nyjet nga pjesa e poshtme. Nuk pritet t’i numëroni, por pjesa e pasme e një tapeti ka shumë për të thënë.

Një qilim i punuar me dorë duhet të ketë një bazë të butë me disa nyje më të mëdha, ndërsa një qilim i punuar me makinë ngre një vetull për shkak të uniformitetit të nyjës. Edhe në qytetin e Tabrizit, një nga qendrat më të vjetra të endjes së qilimave persiane në Iran, numri i nyjeve ndryshon nga qilimi në qilim.

Qilimat tradicionale persiane janë shumë të njohura dhe popullore. Nuk është çudi, dhe sigurisht nuk është sekret, që kjo është për shkak të cilësisë së tyre të jashtëzakonshme. Endja tradicionale me dorë, ngjyrat natyrale dhe fijet e holla prej leshi janë karakteristika të qilimave të çmuar persianë, të cilët janë

prodhuar në Persi (sot: Iran) për shekuj me radhë. Në modelet dhe dizajnet tradicionale, ato janë kthyer në kërkesë për të sjellë ngrohtësi dhe rehati në shtëpinë tuaj.

Për shekuj, qilimat persianë janë vlerësuar për mjeshtërinë e tyre të shkëlqyer dhe cilësinë e lartë. Këta qilima persianë të bukur dhe unikë të punuar me dorë mund të gjenden në forma dhe madhësi të shumta në varësi të vendit dhe prodhuesit.

Qilimat persiane të endura me dorë janë bërë zakonisht prej leshi, mëndafshi ose një përzierje leshi-mëndafshi. Në përgjithësi, qilimat mëndafshi 100 për qind të pastër janë mjaft të bukura dhe kanë shkëlqim. Leshi është materiali më i përdorur. Cilësia varet nga raca e deleve, klima, kullota dhe koha e qethjes. Mos i ngatërroni këto dy materiale cilësore rezistente ndaj flakës me fijet sintetike të qilimave të punuar me makinë, të cilat janë shumë të ndezshme dhe kanë tendencë të lëshojnë garzë.

/Argumentum.al