Në Beograd më 4 nëntor, është mbajtur takimi i radhës i udhëheqësve të nismës rajonale për bashkëpunim “Ballkani i hapur”. Në takim morën pjesë presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, zëvendëskryeministri për çështje evropiane i Maqedonisë së Veriut, Nikolla Dimitrov, si dhe biznesmene nga rajoni.
Pothuajse në çdo takim kushtuar “Open Balkan” do të hasim me ndonjë risi apo të papritur.
Në samitin e fundit në shkup emri i Mini-Shengenit Ballkanit u ndryshua në “Open Balkan”. ndersa sot nje e re ishte fakti se nga Maqedonia e Veriut në takim mori pjesë zv/kryeministri Nikolla Dimitrov, pasi kryeministri Zoran Zaev paralajmëroi dorëheqjen e tij.
Po ashtu një zhvillim i ri ishte se kryeministri i Malit të Zi Zdravko Krivokapiq mori pjesë në një darkë joformale në Beograd të mërkurën së bashku me liderët e Shqipërisë, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë, pavaresisht Mali i Zi deri më tani ka refuzuar të bashkohet me nismën e Ballkanit të Hapur, duke u rreshtuar me Kosovën dhe Bosnje-Hercegovinën.
Ndërsa sot Presidenti i Serbisë, Vuçiç , Zv.Kryeministri i Maqedonisë, Dimitrov dhe kryeministri i Shqipërisë z. Rama, premtuan “çudira” në dhjetor të këtij viti, ku Tirana do të jetë mikpritsja e radhes e takimeve në kuadër të ”Open Balkan”
Në takimin trepalësh të mbajtur në Beograd në kuadër të iniciativës “Ballkani i Hapur” u dakordua formimi i një këshilli zbatues i cili do të koordinojë atë që u ra dakord në kuadër të nismës.
Këshilli zbatues është formuar sepse është konstatuar se shumë gjëra që janë arritur në nivel politik, nuk janë zbatuar gjithmonë në terren.
Kryeministri shqiptar Edi Rama, presidenti serb Aleksandar Vuçiç dhe zv/kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Nikolla Dimitrov, sërish u bë ftesë për të gjitha vendet e Ballkanit Perëndimor që t’i bashkohen kësaj nisme.
Kryeministri shqiptar Edi Rama dhe presidenti serb, Aleksandër Vuçiç, thanë të enjten në Beograd se marrëdhëniet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë do të zgjidhen në bisedimet e ndërmjetësuara nga Bashkimi Evropian, por kjo nuk duhet të jetë pengesë për përfshirjen e Kosovës në nismën Ballkani i Hapur.
Ata i bënë këto komente në përfundim të takimit të nismës për Ballkanin e Hapur që është hedhur nga Shqipëria, Serbia e Maqedonia, duke bërë thirrje që asaj t’i bashkohen Kosova, Bosnja dhe Mali i Zi.
Në konferencën për mediat pas takimeve dhe diskutimeve të mbajtura në kuadër të kësaj nisme, kryeministri Rama tha se sot ndryshe nga takimet e tjera i gjithë fokusi ka qenë tek njerëzit, kompanitë, fermerët, distributorët, punëtorët, anemikët dhe studentët, që sipas tij, janë edhe përfituesit real të “Ballkanit të Hapur”.
Kryeministri i Shqipërisë theksoi në fjalën e tij se “Ballkani i Hapur” është pa asnjë diskutim një nismë në shërbim të njerëzve, në shërbim të mirëqenies ekonomike dhe të mirëqenies shoqërore, sipas tij, për popujt që përtej problematikave meritojnë të jetojnë më mirë.
Duke folur për takimet në Beograd në kuadër të nismës, Rama tha se iu është dhënë mundësia të ballafaqohen direkt me sipërmarrësit, kompanitë dhe distributorët nga Shqipëria, Serbia, Maqedonia e Veriut dhe me problemet e tyre reale, duke shtuar se “të gjithë njëzëri, në mbështetje të ‘Ballkanit të Hapur’ ata kërkuan që çka ne nënshkruajmë në nivelin politik dhe qeveritar të përkthehet në një realitet të prekshëm për ta në kufi, aty ku fillojnë problemet”.
“Nga ana tjetër kemi rënë dakord për një qëndrim të përbashkët adresuar Bashkimit Evropian duke e kuptuar situatën fare mirë në BE me bllokimin absurd që i është bërë procesit për Maqedoninë e Veriut dhe Shqipërinë, por njëkohësisht duke nënvizuar se ndërkohë ne nuk kemi asnjë lëkundje në rrugën për të ndërtuar vende me standardet e Bashkimit Evropian. Nga ana tjetër kemi bindjen se Bashkimi Evropian ndërkohë që është i zhytur në dilemat e veta, mund të konsiderojë disa hapa të rëndësishëm për të ardhur më pranë rajonit”, tha Rama.
Kryeministri Rama nga Beogradi: “Open Balkan” është e hapur dhe ka vend për të gjithë.
Rama tha se i ka dëgjuar arsyet e Kosovës, Bosnjes etj se pse nuk duan të hyjnë, por ai tha se ato janë arsye të mosarsyes.
Ai tha se asnjë nuk duhet të habitet kur shumë shpejt, më parë se qeveritë, të jenë bizneset ato që do të duan të jenë pjesë e kësaj nisme.
“Arsyet se përse të tjerët janë skeptikë, i kam dëgjuar. I kam dëgjuar arsyet e Malit të Zi, Bosnjës dhe të Kosovës, por i konsideroj arsye të mosarsyes. Ju thatë që duket sikur Ballkani i Hapur janë për interesat ekonomike të këtyre tre vendeve. Patjetër që unë jam këtu për interesat ekonomike të Shqipërisë, për çfarë duhet të jem këtu për interesat ekonomike të Gjermanisë, Kinës? Interesat ekonomike të Shqipërisë drejtpërdrejt fuqizohen nga Ballkani i Hapur. Në dhjetor kur ne të bëjmë takimin në samitin e radhës në Tiranë dhe kur t’i dorëzojmë të gjitha atyre sipërmarrjeve që takuam sot, që kanë ndërveprim me vendet respektive, çfarë kemi konkluduar si zbatim i procesit të Berlinit dhe kur t’i përfshijmë kompanitë që kanë lidhje tregtare mes këtyre vendeve në një kanal jeshil, po ju them mos u habisni që kompanitë nga Mali i Zi, Bosnja dhe Kosova do kërkojnë të vijnë para qeverive, për të mos pasur probleme kur hyjnë në kufijtë e vendeve tona. Mos u çudisni! Kjo nuk është një tekë, as konspiracion, as iluzion halucinant, kjo është një kërkesë ulëritëse ekonomitë tona, e njerëzve, qytetarëve, sipërmarrësve, studentëve, akademikëve, njerëzve që duan të lëvizin për turizëm. Ne na duhet gjithçka për ekonominë tonë dhe ne do bëjmë gjithçka”, deklaroi Rama.
I pyetur nga gazetarët shqiptarë që kanë ndjekur samitin në Beograd, Rama la të kuptojë se mosdakordësia për samitin e Ballkanit të Hapur nuk cënon marrëdhënien speciale që Shqipëria ka me Kosovën, ndërsa thumboi në distancë dhe kryeministrin Albin Kurtin me të cilin kanë divergjenca sa i takon kësaj nisme.
Më tej, Rama foli edhe për marrëdhëniet e Kosovës e Serbisë, teksa tha që Kosova duhet të vërtetojë sinqeritetin e Aleksandër Vuçiç, duke u bërë pjesë e nismës.
“Sinqeriteti i të gjitha deklaratave të gjithë liderëve dhe politikanëve provohet në fushë. Presidenti i Serbisë e tha hapur që e mirëpret Kosovën njësoj si 2 vende të tjera. Kjo deklaratë testohet vetëm nëse Kosova vjen në këtë nismë. Kjo nismë ka qenë domosdoshmëri kohë më para se të lançohej. Procesi i Berlinit ishte i destinuar të kthehej në një proces samitesh dhe deklaratash pa e zbatuar. Ai ka vizionin dhe kornizën që është 100% si ai i Ballkanit të Hapur. Por nuk është një proces që drejtohet në Berlin dhe në Bruksel. Ballkani i Hapur është njësia që ngrihet në çdo vend, në çdo iunstitucion kur zbatohet një projekt me fonde të huaja. Pra, është thjesht Procesi i Berlinit që merret përsipër nga ne për t’i bërë realitet ato që bëhen në deklarata“, tha Rama, duke theksuar dakordësinë se Serbia duhet të kërkojë falje ndaj shqiptarëve por kjo falje sipas tij vjen në fund dhe nuk mund të vijë në fillim duke cekur rastin e Gjermanisë dhe Francës.
Dimitrov: Ballkan stabil dhe fitimtar, kur kufijtë të kenë më pak rëndësi
Ai në konferencën e përbashkët për media, ndërmjet Vuçiqit dhe Ramës, tha se Maqedonia e Veriut gjendet në një situatë komplekse, mirëpo kjo nismë është shumë e rëndësishme për vendin,
“Gjendemi në një situatë komplekse por kjo nismë është e rëndësishme, nuk ia lejojmë vetës të mungojmë”, tha Dimitrov, i cili po ashtu theksoi se marrëveshjet e arritura sot janë shumë të rëndësishme për qytetarët në të tri shtetet.
“Bashkëpunimi rajonal është një zgjedhje e zgjuar, zgjedhja e duhur dhe zgjedhja evropiane. Rëndësia që Maqedonia e Veriut i jep kësaj nisme është pikërisht në këtë drejtim. Kjo nismë synon që të ndërtojë solidaritet duke u zhvilluar, duke ndërtuar një treg të përbashkët rajonal. Gjithçka do të realizohet vetëm me vullnet politik që duhet të përkthehet në zgjidhje legjislative, çka do të thotë marrëveshje ndërkombëtare. Ne kemi hapur bisedime të sinqerta me bizneset. Ata humbasin shumë me procedura burokratike. Në Tiranë do të deklarojmë fitoret e deritanishme. Është shumë e rëndësishme që nisma të mbetet e hapur për të gjitha vendet e rajonit. Besoj se sa më të vendosur të jemi për të ecur përpara aq më të besueshme do të bëjmë nismën edhe për vendet e tjera”, tha Dimitrov.
Në konferencën e përbashkët për media, Dimitrov u shpreh se bashkëpunimi rajonal është një zgjidhje e mençur dhe evropiane.
“Vizioni i vetëm i qëndrueshëm dhe afatgjatë për Ballkan stabil dhe fitimtar është kur kufijtë të kenë më pak rëndësi apo të mos kenë fare rëndësi”, tha Dimitrov.
Ai gjithashtu u shpreh se nuk sheh rrezik që Maqedonia e Veriut të largohet nga nisma “Ballkani i Hapur”, edhe nëse në vend ka ndryshim të përbërjes qeveritare.
“Nuk shoh që mund të dalë ndonjë rrezik. Është e rëndësishme që Maqedonia e Veriut të mbetet pjesë e iniciativës për shkak të ekonomive të rajonit dhe të ardhmes evropiane. Në rast ndryshimi të qeverisë, ne jemi demokraci. Shpresojmë që vullneti i qytetarëve të jetë i tillë, kushdo që të vijë në pushtet, vendi do të ecë përpara, që nënkupton evropianizim dhe marrëdhënie të mira me fqinjët”, tha Dimitrov.
Ai gjithashtu u shpreh se bashkëpunimi i shtuar rajonal do të ndihmojë në rritje më të shpejtë ekonomike, që është e rëndësishme në zvogëlimin e hendekut me vendet e Bashkimit Evropian (BE).
Duke theksuar se bashkëpunimi rajonal nuk është alternativë e integrimeve evropiane, Dimitrov u shpreh se për vendet e Ballkanit nuk do të ishte e kuptueshme që të mos ndërmarrin asgjë në kohën kur “po lëkundet ideja evropiane”.
Vuçiç: Biznesmenët nga të tre vendet mbështesin projektin “Ballkani i Hapur”
Vuçiq në konferencën për media pas takimit tha se të gjithë biznesmenët nga të tre vendet e kanë mbështetur projektin “Ballkani i Hapur”, por se janë ankuar se disa gjëra në kufij nuk janë shndërruar në realitet.
Ai shtoi se biznesmenët kërkojnë vetëm rezultate dhe aktivitet më të shpejtë dhe se “nuk duhet të ndalemi vetëm në deklaratat politike”.
Ai tha se përbërja e këshillit zbatues do të miratohet së shpejti, ndërsa shtoi se është rënë dakord për tranzit të papenguar ndërmjet vendeve, në mënyrë që të mundësohet rritje më e shpejtë dhe ritëm më të lartë të zhvillimit, sepse të tre vendet mbeten prapa vendeve të zhvilluara.
Vuçiç shtoi se për herë të parë është biseduar për qarkullimin e lirë të shërbimeve, në të cilin kanë marrë pjesë edhe ekspertë nga Sarajeva dhe Prishtina, të cilët kanë dhënë një kontribut të rëndësishëm në transformimin digjital të të gjithë rajonit.
Presidenti serb bëri të ditur se mbledhja e radhës do të mbahet në Tiranë në fund të dhjetorit, në të cilën do të nënshkruhet një memorandum mirëkuptimi për çështjen e lejeve të punës, sepse siç theksoi si, vetëm kështu mund të mbahen punëtorët në rajon.
Kujtojme se Kryeministri shqiptar Edi Rama, presidenti serb, Aleksandër Vuçiç dhe kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev, hodhën në tetor të vitit 2019 nismën me emrin “mini-shëngeni” Ballkanik, ndërsa në korrik të këtij viti i ndryshuan emrin në “Ballkani i Hapur”, një nismë për siç është thënë, vendosjen e lëvizjes së lirë për njerëzit, mallrat e shërbimet ndërmjet vendeve të rajonit.
